Uznanie ojcostwa
Gdzie załatwisz sprawę?
Wniosek możesz złożyć we właściwym terytorialnie urzędzie konsularnym RP.
Czy musisz składać dokumenty osobiście?
Tak, dokumenty musisz złożyć osobiście.
Jak umówisz się na spotkanie?
Na wizytę umów się za pomocą systemu e-konsulat.
Jakie dokumenty musisz złożyć?
Oświadczenia konieczne do uznania ojcostwa dokumentuje się w formie protokołu. Dokument podpisują rodzice dziecka, konsul oraz dziecko, jeśli ukończyło 13 lat, które w protokole zamieszcza swój podpis oraz informację o wyrażeniu bądź odmowie wyrażenia zgody na zmianę nazwiska.
Dokumenty wymagane w zależności od stanu faktycznego sprawy. Przed planowaną wizytą prosimy o kontakt z właściwym urzędem konsularnym.
Uwaga! Uznanie ojcostwa może nastąpić pod warunkiem, że co najmniej jeden z rodziców dziecka jest obywatelem polskim. Oświadczenia koniecznie do uznania dziecka przed konsulem może złożyć osoba pełnoletnia, mająca pełną zdolność do czynności prawnych (osoba niepełnoletnia, która ukończyła 16 lat oraz osoba nie posiadająca pełnej zdolności do czynności prawnych może złożyć oświadczenie wyłącznie przed sądem).
Ile zapłacisz?
Opłata wynosi 50 euro.
Jaki jest termin realizacji?
Konsul przyjmie oświadczenie podczas wizyty w konsulacie.
Jak odbierzesz dokumenty?
Jeśli konsul przyjmie oświadczenia o uznaniu ojcostwa – rodzice otrzymają pisemne zaświadczenie potwierdzające uznanie ojcostwa. Dokument możecie odebrać osobiście, podczas wizyty w konsulacie.
Jak możesz się odwołać?
Jeżeli konsul odmówi przyjęcia oświadczeń koniecznych do uznania ojcostwa z uwagi na ich niedopuszczalność – powiadomi pisemnie matkę dziecka i mężczyznę, który twierdzi, że jest ojcem dziecka w terminie 7 dni od dnia odmowy, o jej przyczynach i możliwości uznania ojcostwa przed sądem opiekuńczym.
Najczęściej zadawane pytania
Czym jest uznanie ojcostwa?
Uznanie ojcostwa polega na tym, że mężczyzna, od którego pochodzi dziecko oświadcza, że jest ojcem dziecka, natomiast matka dziecka potwierdza (jednocześnie lub w ciągu trzech miesięcy od dnia złożenia oświadczenia przez mężczyznę), że ojcem dziecka jest składający oświadczenie mężczyzna.
Uznanie może dotyczyć także ojcostwa dziecka poczętego przed jego urodzeniem, jak również dziecka poczętego w wyniku procedury in vitro, przed przeniesieniem komórek rozrodczych do organizmu kobiety. W tym ostatnim przypadku oświadczenie o uznaniu ojcostwa musi być złożone przed kierownikiem urzędu stanu cywilnego – urzędnicy konsularni nie posiadają w tym zakresie własnych uprawnień.
Oświadczenia o uznaniu ojcostwa muszą być zgodne. W przypadku braku zgodności stanowisk kobiety i mężczyzny ustalenie ojcostwa następuje na drodze sądowej.
Ojcostwo można uznać w stosunku do dziecka:
- poczętego,
- urodzonego, do osiągnięcia pełnoletności,
- zmarłego przed osiągnięciem pełnoletności – w ciągu 6 miesięcy od dnia, w którym mężczyzna składający oświadczenie o uznaniu dowiedział się o śmierci dziecka, nie później jednak niż do dnia, w którym dziecko osiągnęłoby pełnoletność.
W wyniku uznania ojcostwa uznane dziecko nosi nazwisko:
- w przypadku złożenia zgodnych oświadczeń rodziców w sprawie nazwiska – nazwisko jednego z rodziców albo nazwisko dwuczłonowe, powstałe w wyniku połączenia nazwisk rodziców;
- w sytuacji braku zgodnych oświadczeń rodziców dziecka w sprawie nazwiska dziecka – nazwisko składające się z nazwiska matki i dołączonego do niego nazwiska ojca dziecka.
Jeżeli dziecko ukończyło 13. rok życia, to do zmiany nazwiska konieczna jest zgoda dziecka.
Uznanie ojcostwa przed konsulem jest niedopuszczalne, gdy:
- w tej samej sprawie toczy się już postępowanie przed innym organem (sądem, kierownikiem USC);
- zachodzą wątpliwości co do pochodzenia dziecka;
- dziecko osiągnęło pełnoletność.
Czy uznanie ojcostwa jest równoznaczne z adopcją?
Uznanie ojcostwa jest inną instytucją prawa cywilnego niż przysposobienie (adopcja). Uznanie ojcostwa wiąże się z przyznaniem istnienia więzi biologicznej pomiędzy mężczyzną uznającym dziecko a dzieckiem. Natomiast przysposobienie (adopcja) polega na utworzeniu więzi prawnej pomiędzy rodzicem adopcyjnym a przysposabianym dzieckiem, takiej samej jaka istnieje między rodzicami, a potomstwem biologicznym, przy świadomości braku istnienia więzów krwi.
Moja partnerka urodziła dziecko w Polsce i pozostanie tam przez najbliższe miesiące. Ja na chwilę obecną nie mogę pojechać do kraju. Czy istnieje możliwość, żebym ja złożył oświadczenie o uznaniu ojcostwa przed konsulem, a partnerka przed kierownikiem urzędu stanu cywilnego w Polsce?
Tak, istnieje taka możliwość. W takiej sytuacji konsul prześle do właściwego USC tylko oświadczenie mężczyzny o uznaniu ojcostwa, a matka dziecka będzie musiała potwierdzić tę okoliczność w ciągu trzech miesięcy.
Mój partner nie mówi po polsku. Czy to wyklucza możliwość złożenia przez niego oświadczenia o uznaniu dziecka przed polskim konsulem lub polskim kierownikiem urzędu stanu cywilnego?
Nie, w takim wypadku przepisy wymagają jedynie zapewnienia udziału tłumacza. Uznający dziecko, a nieposługujący się językiem polskim cudzoziemiec, zgodnie z art. 32 ust. 2 ustawy prawo o aktach stanu cywilnego, zobowiązany jest do zapewnienia udziału biegłego lub tłumacza podczas składania odpowiedniego oświadczenia. Nie musi to być tłumacz przysięgły z listy Ministerstwa Sprawiedliwości. Jednak w przypadku tłumacza niebędącego tłumaczem przysięgłym zajdzie konieczność odebrania od niego (pod rygorem odpowiedzialności karnej) oświadczenia, że będzie wykonywał powierzone zadania sumiennie i bezstronnie, dochowując tajemnicy prawnie chronionej oraz kierując się w swoim postępowaniu uczciwością i etyką. Osoba sprawująca funkcję tłumacza powinna posługiwać się terminologią prawniczą.
Mąż mojej partnerki zmarł przed kilkoma laty. Planujemy się pobrać. Czy będę mógł złożyć oświadczenie o uznaniu jej córki z pierwszego małżeństwa?
Nie ma takiej możliwości, gdyż w takim wypadku nie istnieją więzy pokrewieństwa biologicznego pomiędzy Tobą, a córką partnerki. W takim wypadku właściwa będzie procedura przysposobienia dziecka.
Mamy zagraniczny akt urodzenia dziecka bez danych mojego partnera jako ojca naszego syna. Czy najpierw powinniśmy sprostować zagraniczny akt i dokonać transkrypcji do polskiego rejestru czy też dokonać transkrypcji i złożyć oświadczenia o uznaniu ojcostwa?
W takim wypadku wybór należy do Was. Od strony prawnej obie ścieżki postępowania są dopuszczalne.
Podstawa prawna
Ustawa z dnia 25 lutego 1964 roku Kodeks rodzinny i opiekuńczy
Ustawa z dnia 28 listopada 2014 roku Prawo o aktach stanu cywilnego
Ustawa z dnia 25 czerwca 2015 roku Prawo konsularne