Pochylnie Kanału Elbląskiego
Budując Kanał Elbląski jego twórcy musieli rozwiązać podstawowy problem -jak pokonać spadek 99.5m na krótkim odcinku ok. 9 km między Buczyńcem a Jeleniami.
Projekt budowy pochylni narodził się w 1850 r. Budowniczy kanału, Georg Jacob Steenke, zaproponował budowę pochylni typu suchego tj. jednostka pływająca pokonuje różnicę poziomów po torowisku ułożony na specjalnym wózku (na pochylniach "mokrych" statek pokonuje różnicę poziomów po torowisku, ale w komorze wypełnionej wodą). Początkowo, do lat 1860/61, wybudowano cztery pochylnie: Jelenie, Oleśnicę, Kąty i Buczyniec. Realizację pochylni Całuny podjęto zakończono w 1883 r. Przyjęte rozwiązanie - pochylnie z grzbietem suchym - spowodowało, że zużycie wody na napęd kół wodnych (lub turbiny) jest 5-ciokrotnie niższe niż byłoby niezbędne w śluzach, które mogłyby być wybudowane zamiast pochylni.
Pochylnie prowadzone są w linii prostej, zgodnie z linią trasy kanału żeglugowego. Każda pochylnia składa się z dwu równolegle poprowadzonych torowisk, łączących stanowisko górne z dolnym. Na torowiskach poruszają się dwa wózki o ciężarze własnym 24t i nośności 50 t każdy. W przypadku obciążenia obu wózków jednocześnie dopuszczalna nośność wynosi 38t dla każdego wózka. Tory biorą swój początek na górnym stanowisku (jeszcze pod wodą) przechodzą przez grzbiet (szczyt) pochylni i schodzą do dolnego stanowiska, kończąc się pod wodą. Na każdym torze porusza się wózek przeciągany liną stalową pomiędzy górnym a dolnym stanowiskiem i odwrotnie.
Na każdej pochylni znajdują się następujące podstawowe obiekty i urządzenia:
- urządzenia do przeciągania jednostek pływających - dwa torowiska, na każdym z nich porusza się jeden wózek
- budynek maszynowni z kołem wodnym (lub turbiną - Całuny)
- rurociąg stalowy, doprowadzający wodę na koło wodne (lub do turbiny - Całuny)
- kanał roboczy, odprowadzający wodę z koła wodnego (turbiny) na dolne stanowisko
- filar kół linowych na górnym stanowisku
- filar kół linowych na dolnym stanowisku
