Choroby zawodowe
Choroba zawodowa, zgodnie z art. 235 Kodeksu pracy, uważa się chorobę, wymienioną w wykazie chorób zawodowych, jeżeli w wyniku oceny warunków pracy można stwierdzić bezspornie lub z wysokim prawdopodobieństwem, że została spowodowana działaniem czynników szkodliwych dla zdrowia, występujących w środowisku pracy albo w związku ze sposobem wykonywania pracy.
Wykaz chorób zawodowych
Stanowi załącznik do rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 30 czerwca 2009 r. w sprawie chorób zawodowych Wykaz chorób zawodowych
Schemat postepowania dotyczący zgłaszania podejrzenia choroby zawodowej
Podejrzenie choroby zawodowej zgłasza:
- lekarz (np. lekarz profilaktyk, lekarz rodzinny, lekarz stomatolog itp.)
- pracownik aktualnie zatrudniony wyłącznie za pośrednictwem lekarza sprawującego nad nim profilaktyczną opiekę zdrowotną lub były pracownik (np. bezrobotny, niezatrudniony emeryt lub rencista)
- pracodawca, w każdym przypadku podejrzenia choroby zawodowej na druku “
Zgłoszenia dokonuje się na druku „Zgłoszenia podejrzenia choroby zawodowej”
Podejrzenie choroby zawodowej zgłasza się
- właściwemu państwowemu inspektorowi sanitarnemu,
- właściwemu państwowemu granicznemu inspektorowi sanitarnemu,
- właściwemu państwowemu wojewódzkiemu inspektorowi sanitarnemu,
- właściwemu komendantowi wojskowego ośrodka medycyny prewencyjnej albo właściwemu wojskowemu inspektorowi sanitarnemu wojskowego ośrodka medycyny prewencyjnej,
- właściwemu okręgowemu inspektorowi pracy;
Właściwość ustala się według miejsca, w którym praca jest lub była wykonywana przez pracownika, lub według krajowej siedziby pracodawcy, w przypadku gdy dokumentacja dotycząca narażenia zawodowego jest gromadzona w tej siedzibie.
Wszczęcie postępowania
Właściwy państwowy inspektor sanitarny, który otrzymał zgłoszenie podejrzenia choroby zawodowej wszczyna postępowanie, a w szczególności przeprowadza ocenę narażenia zawodowego oraz sporządza kartę oceny narażenia zawodowego, którą wraz ze skierowaniem na badanie przekazuje do jednostki orzeczniczej I stopnia.
W przypadku gdy zgłoszenie podejrzenia choroby zawodowej jest w sposób oczywisty bezzasadne, właściwy inspektor sanitarny, który otrzymał zgłoszenie, wydaje postanowienie odmowie wszczęcia postępowania.
Rozpoznanie choroby zawodowej:
Rozpoznania choroby zawodowej u pracownika/byłego pracownika dokonuje lekarz spełniający wymagania kwalifikacyjne w zakresie chorób zawodowych, zatrudniony w uprawnionej jednostce orzeczniczej.
Jednostkami orzeczniczymi pierwszego stopnia są:
- poradnie i oddziały chorób zawodowych wojewódzkich ośrodków medycyny pracy w zakresie wszystkich chorób, Podlaski Wojewódzki Ośrodek Medycyn Pracy w Białymstoku, 15-535 Białystok ul. Wiewiórcza 10,
- kliniki i poradnie chorób zawodowych uniwersytetów medycznych w zakresie wszystkich chorób (akademii medycznych),
- poradnie chorób zakaźnych wojewódzkich ośrodków medycyny pracy albo przychodnie i oddziały chorób zakaźnych poziomu wojewódzkiego w zakresie chorób zawodowych zakaźnych i pasożytniczych, Poradnie Specjalistyczne Uniwersyteckiego Szpitala Klinicznego w Białymstoku,15-540 Białystok ul. Żurawia 14,
- podmioty lecznicze, w których nastąpiła hospitalizacja – w zakresie rozpoznawania chorób zawodowych (ostre objawy choroby).
Właściwość jednostki orzeczniczej I stopnia ustala się według miejsca, w którym praca jest lub była wykonywana przez pracownika, a w przypadku gdy pracownik zamieszkuje w innym województwie niż była wykonywana praca w narażeniu zawodowym, właściwość jednostki orzeczniczej I stopnia ustala się według aktualnego miejsca zamieszkania pracownika.
Lekarz orzecznik na podstawie dokumentacji medycznej oraz oceny narażenia zawodowego wydaje orzeczenie lekarskie o rozpoznaniu choroby zawodowej lub o braku podstaw do rozpoznania choroby zawodowej. W przypadkach uznanych przez lekarza za uzasadnione stanem zdrowia pracownika, byłego pracownika albo w przypadku śmierci pracownika albo byłego pracownika lekarz wydaje orzeczenie lekarskie na podstawie dokumentacji medycznej, dokumentacji przebiegu zatrudnienia oraz oceny narażenia zawodowego.
Orzeczenie lekarskie przesyła się właściwemu państwowemu inspektorowi sanitarnemu, zainteresowanemu pracownikowi, byłemu pracownikowi oraz lekarzowi kierującemu na badania, a w przypadku gdy orzeczenie lekarskie zostało wydane przez lekarza zatrudnionego w jednostce orzeczniczej II stopnia – również jednostce orzeczniczej I stopnia. W przypadku śmierci pracownika albo byłego pracownika orzeczenie lekarskie wydaje się również osobie uprawnionej do świadczeń po zmarłym, o której mowa w przepisach o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych, zwanej dalej „osobą uprawnioną”, na jej wniosek.”
Pracownik który nie zgadza się z treścią orzeczenia lekarskiego I instancji o rozpoznaniu choroby zawodowej lub o braku podstaw do rozpoznania choroby zawodowej może wystąpić z wnioskiem o przeprowadzenie ponownego badania przez jednostkę orzeczniczą II stopnia w terminie 14 dni od dnia otrzymania orzeczenia lekarskiego za pośrednictwem jednostki orzeczniczej I stopnia.
Jednostkami orzeczniczymi drugiego stopnia są:
Jednostkami orzeczniczymi drugiego stopnia są:
Jednostkami orzeczniczymi II stopnia od orzeczeń wydanych przez lekarzy zatrudnionych w jednostkach orzeczniczych I stopnia są instytuty badawcze w dziedzinie medycyny pracy, m.in.:
- Instytut Medycyny Pracy im. prof. Jerzego Nofera w Łodzi,
orzeczenie lekarskie wydane przez jednostkę orzeczniczą drugiego stopnia jest ostateczne.
Stwierdzenie choroby zawodowej
Postępowanie administracyjne w sprawie stwierdzenia choroby zawodowej lub braku podstaw do stwierdzenia choroby zawodowej u pracownika/byłego pracownika przeprowadza właściwy państwowy inspektor sanitarny.
Organ prowadząc postępowanie wyjaśniające gromadzi materiał dowodowy w postaci orzeczeń lekarskich wydanych przez upoważnione jednostki orzecznicze oraz zbiera dane dotyczące narażenia zawodowego pracownika/byłego pracownika, które zestawia na druku karta oceny narażenia w związku z podejrzeniem choroby zawodowej.
Właściwy państwowy inspektor sanitarny na podstawie zgromadzonego materiału dowodowego wydaje decyzję administracyjną o stwierdzeniu choroby zawodowej bądź braku podstaw do jej stwierdzenia.
Jeżeli strony postępowania nie zgadzają się z treścią decyzji, mają prawo złożyć odwołanie do organu wyższego stopnia:
- w przypadku odwołania od decyzji właściwego Państwowego Powiatowego Inspektora Sanitarnego lub właściwego Państwowego Granicznego Inspektora Sanitarnego organem wyższego stopnia jest właściwy Państwowy Wojewódzki Inspektor Sanitarny;
- w przypadku odwołania od decyzji właściwego Państwowego Wojewódzkiego Inspektora Sanitarnego organem wyższego stopnia jest Główny Inspektor Sanitarny w Warszawie.
Na decyzję wydaną przez organ drugiej instancji strony postępowania mogą wnieść skargę do właściwego Sądu Administracyjnego.
Materiały
Wykaz chorób zawodowychwykaz_chorob.pdf 0.05MB Zgłoszenie podejrzenia choroby zawodowej
Zgl_podejrz_choroby_zawod.doc 0.03MB Karta oceny narażenia zawodowego w związku z podejrzeniem choroby zawodowej
karta-oceny-narażenia-w-związku-z-podejrzeniem-chroby-zawodowej.docx 0.02MB
Podstawa prawna
Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 30 czerwca 2009 r. w sprawie chorób zawodowych Dz.U. 2009 nr 105 poz. 869
Obwieszczenie Ministra Zdrowia z dnia 29 lipca 2013 r. w sprawie ogłoszenia jednolitego tekstu rozporządzenia Ministra Zdrowia w sprawie sposobu dokumentowania chorób zawodowych i skutków tych chorób Dz.U. 2013 poz. 1379