Wojewódzka Stacja Sanitarno-
Epidemiologiczna w Białymstoku

• czynniki fizyczne- zagrożenia fizyczne dotyczy takich zjawisk, jak hałas, hałas ultradźwiękowy, drgania mechaniczne, mikroklimat zimny i gorący, promieniowanie jonizujące.
• czynniki biologiczne- wirusy, bakterie, grzyby, pasożyty lub inne żywe organizmy zdolne do wywołania u człowieka choroby.
• czynniki chemiczne- substancje o działaniu toksycznym, drażniącym alergizującym, rakotwórczym, wykazujące aktywność biologiczną.
• pyły-cząstki stałe, powstające podczas mechanicznej obróbki materiałów, które unoszą się w powietrzu. Można wymienić: pyły i dymy spawalnicze z substancjami toksycznymi, pyły zawierające azbest, frakcja wdychalna i respirabilna.

to czynniki, których oddziaływanie na pracownika może być przyczyną złego samopoczucie lub nadmiernego zmęczenia, które nie prowadzi jednak do trwałego pogorszenia stanu zdrowia. Mogą one jednak prowadzić do dłuższej nieobecności pracownika z powodu choroby i obniżenia wydajności. Do głównych czynników o charakterze uciążliwym zaliczyć można następujące kategorie:

• Monotonia
• Obciążenie psychiczne
• Obciążenie statyczne
• Oświetlenie
• Wysiłek fizyczny

Zasady i częstotliwość przeprowadzania badań i pomiarów czynników szkodliwych dla zdrowia w środowisku pracy określa rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 2 lutego 2011 r. w sprawie badań i pomiarów czynników szkodliwych dla zdrowia w środowisku pracy (Dz.U. 2011r.Nr 33, poz. 166 z późn. zm.).

Pracodawca zapewnia wykonanie badań i pomiarów czynnika szkodliwego dla zdrowia w środowisku pracy, nie później niż w terminie 30 dni od dnia rozpoczęcia działalności /§ 3 ww. rozporządzenia/.

• chronienie życia i zdrowia poprzez zapewnienie odpowiednich warunków pracy
• stosowanie środków zapobiegających chorobom zawodowym oraz innym chorobom związanych z wykonywaną pracą
• prowadzenie na bieżąco rejestru czynników szkodliwych dla zdrowia występujących w środowisku pracy
• wpisywanie na bieżąco wyników pomiarów i badań do karty badań i pomiarów
• niezwłoczne informowanie pracowników narażonych na oddziaływanie czynników szkodliwych dla zdrowia o aktualnych wynikach badań i pomiarów oraz udostępniać im te wyniki i wyjaśniać ich znaczenie

Badania i pomiary czynników szkodliwych dla zdrowia w środowisku pracy wykonują laboratoria, które uzyskały akredytację w tym zakresie na podstawie przepisów ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. o systemie oceny zgodności (Dz.U. 2019 r. poz. 155 z późn. zm.).

Badania i pomiary czynników szkodliwych W przypadku braku wymienionych w ust. 1 laboratoriów akredytowanych do badania lub pomiarów określonego czynnika, badania i pomiary wykonują:

• Laboratoria szkół wyższych, instytutów naukowych Polskiej Akademii Nauk lub instytutów badawczych, które prowadzą badania i pomiary czynników szkodliwych dla zdrowia w środowisku pracy i mają wdrożony system zapewnienia jakości lub
• Laboratoria Państwowej Inspekcji Sanitarnej, Wojskowej Inspekcji Sanitarnej i Państwowej Inspekcji Sanitarnej Ministerstwa Spraw Wewnętrznych i Administracji – jeżeli maja wdrożony system zapewnienia jakości
• Laboratoria prowadzone przez jednostki organizacyjne lub osoby fizyczne, które uzyskały certyfikat kompetencji w zakresie wykonywania badań i pomiarów czynników szkodliwych dla zdrowia w środowisku pracy na podstawie przepisów ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. o systemie oceny zgodności, dysponujące aparaturą do badań i pomiarów tego czynnika, która podlega udokumentowanemu nadzorowi metrologicznemu obejmującemu okresowe wzorcowania lub sprawdzania i konserwację;

Laboratorium Badań i Pomiarów w Środowisku Pracy WSSE w Białymstoku pracuje zgodnie z wymogami systemu zarządzania. Potwierdzeniem spełnienia wymagań oraz kompetencji jest uzyskanie certyfikatu Polskiego Centrum Akredytacji nr AB 311.

Wykaz innych laboratoriów akredytowanych przeprowadzających pomiary i badania czynników szkodliwych w środowisku pracy dostępny jest na stronach Polskiego Centrum Akredytacji.

• Czynniki chemiczne i pyły (z wyjątkiem czynnika o działaniu rakotwórczym lub mutagennym)

co najmniej raz na 2 lata jeżeli podczas ostatniego badania i pomiaru stwierdzono stężenie czynnika szkodliwego dla zdrowia powyżej 0,1 do 0,5 wartości NDS
co najmniej raz w roku jeżeli podczas ostatniego badania i pomiaru stwierdzono stężenie czynnika szkodliwego dla zdrowia powyżej 0,5 wartości NDS
jeżeli wyniki dwóch ostatnich badań i pomiarów szkodliwych dla zdrowia czynników chemicznych lub pyłów, wykonanych w odstępie co najmniej dwóch lat nie przekroczyły 0,1 wartości NDS, pracodawca może odstąpić od wykonywania badań i pomiarów

• Czynniki o działaniu rakotwórczym lub mutagennym

co najmniej raz na sześć miesięcy jeżeli podczas ostatniego badania i pomiaru stwierdzono stężenie czynnika o działaniu rakotwórczym lub mutagennym powyżej 0,1 do 0,5 wartości NDS

co najmniej raz na trzy miesiące jeżeli podczas ostatniego badania i pomiaru stwierdzono stężenie czynnika o działaniu rakotwórczym lub mutagennym powyżej 0,5 wartości NDS

jeżeli wyniki dwóch ostatnich badań i pomiarów czynników o działaniu rakotwórczym lub mutagennym, wykonanych w odstępie co najmniej sześciu miesięcy nie przekroczyły 0,1 wartości NDS, pracodawca może odstąpić od wykonywania badań i pomiarów

• Pył zawierające azbest

co najmniej raz na trzy miesiące niezależnie od krotności wartości NDS

jeżeli wyniki dwóch ostatnich badań i pomiarów nie przekroczyły 0,5 wartości NDS, częstotliwość ta może być zmniejszona do sześciu miesięcy

• Mikroklimat zimny lub gorący

raz w roku niezależnie od krotności wartości NDS

jeżeli podczas dwóch ostatnich badań wartości wskaźników mikroklimatu nie przekraczały wartości dopuszczalnych dla 8-godzinnego dobowego wymiaru czasu pracy, pracodawca może wykonywać je raz na dwa lata

• Hałas, hałas ultradźwiękowy, drgania mechaniczne miejscowe i ogólne

co najmniej raz na dwa lata jeżeli podczas ostatniego badania i pomiaru stwierdzono natężenie czynnika powyżej 0,2 do 0,5 wartości NDN

co najmniej raz w roku jeżeli podczas ostatniego badania i pomiaru stwierdzono natężenie czynnika powyżej 0,5 wartości NDN

jeżeli podczas dwóch ostatnich badań i pomiarów hałasu lub drgań mechanicznych, wykonywanych w odstępstwie dwóch lat, natężenie czynnika nie przekraczało 0,2 wartości NDN, pracodawca może odstąpić od wykonywania badań i pomiarów

Metody badań i pomiarów czynników szkodliwych dla zdrowia w środowisku pracy określają Polskie Normy.

Wyniki badań i pomiarów, przechowuje się przez okres 3 lat, licząc od daty ostatniego wpisu.

W przypadku likwidacji zakładu pracy, pracodawca niezwłocznie przekazuje rejestr oraz kartę właściwemu miejscowo państwowemu inspektorowi sanitarnemu. Rejestry oraz karty należy przechowywać przez okres 40 lat od daty ostatniego wpisu.