Niger
Krótki opis gospodarki i jej struktury
System gospodarczy i najważniejsze strategie gospodarcze
Według szacowanych danych BŚ, wzrost gospodarczy Nigru szacowany był na 5,7% w 2024 r. (w porównaniu do poziomu przed puczem 6,9% PKB w 2023 r. i po puczu nieprzekraczającego 2% PKB), głównie dzięki zyskom z eksportu ropy naftowej, zniesieniu większości sankcji nałożonych po zamachu stanu i wzrostowi produkcji rolnej w przedmiotowym roku sprawozdawczym. Deficyt na rachunku obrotów bieżących osiągnął pozom 8,3% PKB (w porównaniu z 9,3% w 2023 r.). Inflacja odnotowana została na poziomie 8,5% w związku ze wzrostem cen towarów importowanych (zamknięcie granicy z Beninem i wymówienie członkostwa w ECOWAS) oraz wzrostem cen produktów spożywczych (spadek produkcji zboża w okresie 2023/2024). Dług publiczny utrzymywał się na poziomie nieprzekraczającym 60% PKB, a deficyt budżetowy osiągnął poziom 4,4% PKB. Przewidywany jest dalszy wzrost inflacji w latach 2025-2026. Znacznie zmniejszył się poziom BIZ i rządowych inwestycji ze względu na spadek dochodów państwa, zewnętrznego finansowania rozwojowego, pogorszenie sytuacji bezpieczeństwa, zamrożenie rządowych kont bankowych i zmiany klimatyczne (m.in. susze). Nieprzewidywalne były również konsekwencje wycofania się z ECOWAS: potencjalne utrudnienia w handlu towarowym i wynikające z tych działań implikacje dla dochodów i wydatków budżetu państwa (np. zanotowano spadek eksportu uranu), również ryzyko zaburzeń w zakresie swobodnego przepływu usług, kapitału i ludzi oraz napięcia z Beninem i Nigerią (głównymi krajami tranzytowymi), mogące doprowadzić do wzrostu cen towarów handlowych (przy dużej zależności Nigru od importu produktów spożywczych) i utrudnienia w zakresie eksportu ropy naftowej. Wzrosła produkcja w sektorze rolniczym, przy pogorszeniu się efektywności w sektorze przemysłowym, budownictwa czy handlu (pozostawiając nienaruszony handel w szarej strefie). Udział rolnictwa w PKB Nigru wyniósł ponad 40%. Brak bezpieczeństwa żywnościowego, wynikający m.in. ze spadku produkcji zbóż oraz z sankcji dotknął ponad 2 mln obywateli Nigru.
Tragiczne były także skutki pory deszczowej, w wyniku powodzi, utopienia się i zawalenia się budynków zginęło co najmniej kilkaset osób, a skutkami powodzi dotkniętych zostało ok. 700 tyś. osób. Doszło także do zawalenia się zabytkowego meczetu w Zinder, znajdującego się liście zabytków UNESCO. W polityce gospodarczej istotnym wyzwaniem Nigru jest zwiększenie produkcji w sektorze węglowodorowym, a także dywersyfikacja gospodarki. W 2024 r. przywrócone zostały działania w ramach projektów prowadzonych we współpracy z MFW.
Główne sektory gospodarki i ich udział w PKB
Większość mieszkańców utrzymuje się z pracy na roli i hodowli. W wyniku cyklicznie powtarzających się klęsk żywiołowych (powódź /susza, wynikających ze zmian klimatycznych i niedostatecznej infrastruktury hydrologicznej) powodujących poważne straty, produkcja rolno-spożywcza nie zaspokaja rosnących potrzeb ludności nigeryjskiej.
Główne uprawy to proso, sorgo, wigna, ryż, maniok, bataty, kukurydza, palma daktylowa, trzcina cukrowa, orzeszki ziemne, bawełna. Rozwinięta hodowla kóz, bydła, owiec oraz osłów (Niger jest głównym światowym producentem mięsa oślego).
Struktura zatrudnienia oraz udział w tworzeniu PKB zdominowane są przez rolnictwo i usługi, które to sektory zatrudniają odpowiednio ponad 70% i ponad 10 %. W przemyśle zatrudnionych jest ok. 10% i sektor ten wytwarza niecałe 10% PKB. Rozwój przemysłu finansowany jest głównie z donacji i bezpośrednich inwestycji zagranicznych, szczególnie w strategicznym sektorze wydobycia ropy.
Surowce i technologie krytyczne
Niger posiada bogate złoża uranu, co wpływa na napływ inwestorów zagranicznych do sektora górniczego. Do czasu zamachu stanu w 2022 r. Najważniejszym partnerem handlowym Nigru była Francja importująca ponad 30% wartości jego eksportu.
Stan infrastruktury
W kraju odnotowuje się zły stan infrastruktury. Kontynuowane są inwestycje z udziałem zagranicznego kapitału w zakresie rozbudowy infrastruktury rurociągowej. W latach 2018-2019 w związku z planowanym w Niamey szczytem Unii Afrykańskiej zrealizowano wiele inwestycji infrastrukturalnych finansowanych przez zagraniczny kapitał.
Dane demograficzne
|
Liczba ludności (mln) |
ok. 27 |
|
ok. 10 |
|
|
Rozmiar klasy średniej (w tys./mln) |
b/d |
|
Poziom ubóstwa (% populacji żyjącej poniżej progu ubóstwa wg międzynarodowej granicy ubóstwa) |
48,4 |
|
Współczynnik Giniego |
32,9 |
|
Współczynnik HDI |
0,394 |
Handel zagraniczny i inwestycje
Najważniejsi partnerzy handlowi i inwestycyjni
W 2022 roku głównymi partnerami w odbiorze nigerskiej oferty eksportowej były m.in. Francja, Mali, Nigeria, ZEA and RPA. Niger importował głównie z Chin Francji Indii Nigerii i Niemiec. Wśród istotnych partnerów handlowych pojawiają się również Malezja i Tajlandia.
Podstawowe produkty i usługi importowe i eksportowe,
Najbardziej zaawansowanymi technologicznie produktami eksportowymi Nigru jest m.in. osprzęt rurowy lub rurociągowy (np. złącza, łokcie, rękawy) z żelaza lub stali. Niger eksportuje również uran, skóry, żywe zwierzęta, orzeszki ziemne, warzywa. W ofercie handlowej Nigru są też m.in.: złożone sole fluoru, turbiny, hydrauliczne koła wodne i ich regulatory, pojazdy silnikowe specjalnego przeznaczenia oraz złącza zjeżdżalne i ich części. Importowane są maszyny, ropa naftowa, żywność, artykułu przemysłowe, zboża, lekarstwa.
Udział w inicjatywach i organizacjach wielostronnych o charakterze gospodarczym
Niger należy do:
- Międzynarodowego Banku Odbudowy i Rozwoju,
- Międzynarodowego Funduszu Walutowego,
- Międzynarodowego Trybunału Karnego,
- Organizacji Konferencji Islamskiej,
- Unii Afrykańskiej,
- Światowej Organizacji Handlu,
Po wystąpieniu w 2022 r. ze Stowarzyszenia Gospodarczego Państw Afryki Zachodniej (CEDEAO), Niger stał się członkiem Sojuszu Państw Sahelu.
Relacje dwustronne
Dwustronne relacje handlowe i inwestycyjne
Kontakty polsko-nigerskie (nawiązane w 1971 r.) były i pozostają sporadyczne. Wymiana handlowa między Polską i Nigrem kształtuje się na bardzo niskim poziomie. W przeszłości udzielaliśmy stypendiów studentom nigerskim. Obszarem o ewentualnym potencjale współpracy jest energetyka odnawialna i rolnictwo.
Wzajemne inwestycje
Brak danych na temat polskich inwestycji.
Baza traktatowa
Pomiędzy Polską a Nigrem, brak zaktualizowanej bazy porozumień dwustronnych.
UE a Niger
Brak umowy stowarzyszeniowej z UE.
Różnice kulturowe w kontaktach biznesowych
Generalnie brak jest bazy podstawowych danych kontaktowych potencjalnych partnerów handlowych. Większość osobistych i instytucjonalnych adresów elektronicznych umieszczona jest na serwerach publicznych Yahoo, Hotmail, Gmail. Budowanie relacji wymaga częstych kontaktów osobistych. Nie należy okazywać wyższości, uprzejmość i skracanie dystansu ułatwiają budowanie relacji i zaufania. Uzgodniony termin spotkania często realizowany jest z opóźnieniem, odpowiedź na wysłaną korespondencję, można uzyskać po kilku monitach. Nie wskazane jest organizowanie spotkań czy negocjacji handlowych w piątki a także w okresie miesiąca Ramadan, który zgodnie z kalendarzem muzułmańskim co roku przypada w innym terminie kalendarza gregoriańskiego
Przydatne kontakty i linki
Oficjalne strony internetowe rządowe zamieszczają aktualne informacje ogólne o aktywności ministrów lecz często brak jest linków do poszczególnych ministerstw (36) lub jeśli jest adres to z informacją-strona w budowie.
Urząd Prezydencki www.presidence.ne
Strona Rządu www.gouv.ne lub www.niger-gouv.org
Trybunał Handlowy www.tribunalcommerceniamey.ne/
Strona Parlamentu www.assemblee.ne
Strona Trybunału Konstytucyjnego www.cour-constitutionnelle-niger.org
Główny Urząd Statystyczny www.stat-niger.org
Strona PRAPS Projekt Regionalnego Wsparcia Hodowli w Sahel www.praps-niger.org
Strony prasy nigeryjskiej
Data aktualizacji: 10.02.2025 r.