Agencja Restrukturyzacji
i Modernizacji Rolnictwa

Do kiedy i jak złożyć wniosek?

Wnioski o przyznanie dopłat można składać wyłącznie przez aplikację eWniosekPlus, dostępną na Platformie Usług Elektronicznych. Termin podstawowy upłynął 30 czerwca. W przypadku dokumentów złożonych po tej dacie kwota dofinansowania jest pomniejszana o 1 proc. za każdy dzień opóźnienia. Natomiast na wprowadzanie zmian we wnioskach bez konsekwencji finansowych rolnicy mieli czas do 17 lipca. Obecnie można jeszcze dokonywać modyfikacji w deklaracjach, ale za zwłokę nakładane są analogiczne 1-procentowe sankcje. Ostateczny termin na składanie wniosków i korekty mija 25 lipca. 

Do ARiMR wpłynęło dotychczas nieco ponad 1,24 mln wniosków o przyznanie dopłat w ramach tegorocznej kampanii. Ze statystyk wynika, że o wsparcie w ramach przynajmniej jednego ekoschematu ubiega się ok. 37 proc. wnioskujących. Największą popularnością cieszą się Rolnictwo węglowe (433 tys. wniosków – przodują Lubelszczyzna i Mazowsze) i Dobrostan zwierząt (ok. 94 tys. wniosków – najwięcej na Mazowszu i Podlasiu).

W wypełnianiu dokumentów bezpłatnie pomagają eksperci z Ośrodków Doradztwa Rolniczego (więcej), więc w przypadku wątpliwości związanych z dokumentacją warto rozważyć umówienie się na wizytę u doradcy. Na stronach internetowych ODR-ów w poszczególnych województwach opublikowane zostały informacje dotyczące preferowanych terminów przyjmowania rolników. Ci, którzy nie mają komputerów, mogą liczyć na pomoc pracowników Agencji. Wszelkie wątpliwości można konsultować również za pośrednictwem infolinii, pod nr. tel. 800 38 00 84 lub 22 595 06 11, w dni robocze (w godz. 7:00-19:00) oraz soboty (10:00-16:00).

O jakie płatności można się ubiegać?

W ramach wniosku o przyznanie dopłat można się starać o:

• płatności w ramach interwencji w formie płatności bezpośrednich, w tym: podstawowe wsparcie dochodów; płatność redystrybucyjną; płatność dla młodych rolników; płatności za realizację ekoschematów; wsparcie dochodów związanych z hodowlą krów, bydła, owiec i kóz, a także uprawą buraków cukrowych, chmielu, lnu, konopi włóknistych, pomidorów, truskawek, ziemniaków skrobiowych, roślin pastewnych, roślin strączkowych na nasiona;
• płatności w ramach przejściowego wsparcia krajowego, w tym: uzupełniającą płatność podstawową, płatność niezwiązaną do tytoniu;
• płatności dla obszarów z ograniczeniami naturalnymi lub innymi szczególnymi ograniczeniami (ONW);
• płatności rolno-środowiskowo-klimatyczne (zobowiązania kontynuacyjne w ramach PROW 2014-2020), w tym przyznanie kosztów transakcyjnych w ramach pakietu 4, 5 lub 6;
• płatności ekologiczne (zobowiązania kontynuacyjne w ramach PROW 2014-2020), w tym: premię za zrównoważoną produkcję roślinno-zwierzęcą i przyznanie kosztów transakcyjnych;
• płatności rolno-środowiskowo-klimatycznych (nowe zobowiązania w ramach WPR 2023-2027), w tym: płatność za retencjonowanie wody na obszarach przyrodniczych oraz przyznanie kosztów transakcyjnych w ramach interwencji 1, 2 lub 5;
• płatności ekologicznych (nowe zobowiązania w ramach WPR 2023-2027), w tym: małe gospodarstwa z uprawami ekologicznymi, premię za zrównoważoną produkcję roślinno-zwierzęcą oraz przyznanie kosztów transakcyjnych;
• pomoc na zalesianie (PROW 2007-2013) – wniosek o wypłatę;
• premię pielęgnacyjną i premię zalesieniową (PROW 2014-2020);
• premię z tytułu zadrzewień (PROW 2014-2020);
• pierwszą premię pielęgnacyjną i zalesieniową do gruntów z sukcesją naturalną (WPR 2023-2027).

Co warto wiedzieć o zmianach?

Od tego roku, aby otrzymać dopłaty, trzeba m.in. stosować zasady wzmocnionej warunkowości (przestają obowiązywać pojęcia wzajemnej zgodności, tj. cross-compliance, i zazielenienia). Wzmocniona warunkowość opiera się na 9 normach GAEC, dotyczących utrzymania gruntów wchodzących w skład gospodarstwa w dobrej kulturze rolnej, zgodnej z ochroną środowiska. Co istotne, nie wszystkie normy obowiązują w tej kampanii. Na przykład norma GAEC 7 w części dotyczącej zmianowania upraw będzie, zgodnie z oczekiwaniami rolników, kontrolowana od 2024 r. (więcej), a związana z ochroną terenów podmokłych i torfowisk norma GAEC 2 będzie obowiązywała od 2025 roku. Wytyczne zawarte w normach GAEC są również podstawą do określenia wymagań dla dodatkowych dobrowolnych działań, które stanowią zupełnie nowy element kampanii dopłat 2023, czyli ekoschematów. Kolejna zmiana dotyczy dolnego progu powierzchni gospodarstwa objętej płatnością redystrybucyjną. Do tej pory wynosił on 3 ha, a od tego roku został obniżony do 1 ha. Istotne jest, że płatność taką przyznaje się do pierwszych 30 ha. Z kolei w przypadku uzupełniającego wsparcia dochodów dla młodych rolników zniesiono limit powierzchni gruntów, do których można otrzymać dofinansowanie (dotychczas wynosił on 50 ha).

18 lipca podczas konferencji prasowej minister rolnictwa i rozwoju wsi Robert Telus zapowiedział m.in. uproszczenie zasad dotyczących ekoschematów. W przypadku Dobrostanu zwierząt zamiast wypełniania rejestru wypasu czy wybiegu, ma wystarczyć złożenie oświadczenia o przeprowadzeniu odpowiednich praktyk. Zgodę na taką zmianę wyraziła już Komisja Europejska. Planowane jest również wprowadzenie uproszczeń dla gospodarstw o powierzchni do 5 ha. Założenie jest takie, że zamiast ekoschematów będą one mogły otrzymać ryczał w wysokości 225 euro/ha. W tym przypadku potrzebna jest jeszcze akceptacja KE. Jeśli chodzi o pozostałe z zakładanych modyfikacji, warto wspomnieć o: zniesieniu minimalnej liczby punktów uprawniających do skorzystania z ekoschematu Rolnictwo węglowe, zmniejszeniu wskaźnika wymaganych przy płatnościach ekologicznych dużych jednostek przeliczeniowych (DJP) z 0,5 do 0,3 czy – w ramach normy GAEC 6 – prowadzenie dodatkowego terminu utrzymania okrywy (od 1 czerwca lub od dnia zbioru plonu głównego do 15 października).