Elektryczne autobusy i termomodernizacja budynków na terenie uzdrowiska. NFOŚiGW wesprze finansowo walkę ze smogiem w Jeleniej Górze
18.07.2022
Jakość powietrza oraz komfort życia mieszkańców, kuracjuszy i turystów w Jeleniej Górze poprawi się znacznie dzięki dwóm umowom, które tamtejszy samorząd podpisał (11 lipca br.) z Narodowym Funduszem Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej. Na ich mocy miasto otrzyma ponad 62,8 mln zł wsparcia na zakup 20 zeroemisyjnych autobusów elektrycznych i niezbędnej infrastruktury ładowania oraz niemal 8,7 mln zł dofinansowania na przeprowadzenie modernizacji energetycznej czterech samorządowych budynków na terenie Uzdrowiska Cieplice.
Jelenia Góra to nie tylko ważne, silne ekonomicznie, czwarte co do wielkości miasto na Dolnym Śląsku, ale także malowniczo położony w Karkonoszach ośrodek turystyczny i uzdrowiskowy z licznymi zabytkami, chętnie odwiedzany przez gości z kraju i zagranicy. Jakość powietrza w mieście, stan infrastruktury miejskiej oraz poziom usług świadczonych przez komunikację publiczną, oświatę i sektor medyczno-uzdrowiskowy to kwestie kluczowe dla rozwoju Jeleniej Góry. Dlatego jej władze samorządowe chętnie skorzystały z dofinansowania, jakie Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej oferuje na wsparcie inwestycji proekologicznych w polskich miastach i uzdrowiskach.
– Zależy nam na zrównoważonym rozwoju oraz ochronie środowiska i klimatu w całym kraju, zarówno w wielkich aglomeracjach, jak i miastach średniej wielkości oraz mniejszych miejscowościach. Jelenia Góra to wręcz modelowy przykład ośrodka z dużym potencjałem gospodarczym i społecznym, który jednocześnie musi zmagać się z tak poważnymi ograniczeniami rozwojowymi, jak smog czy przestarzały transport miejski – podkreśla Ireneusz Zyska, wiceminister klimatu i środowiska, pełnomocnik rządu ds. odnawialnych źródeł energii. – Chętnie kierujemy pomoc finansową do samorządów, które chcą skutecznie odpowiadać na te cywilizacyjne wyzwania, poprzez inwestycje w komunikację zbiorową czy modernizację energetyczną budynków publicznych. Możliwość korzystania z nowoczesnego i zarazem ekologicznego transportu to korzyść nie tylko dla stałych mieszkańców miasta, lecz również wielu przybyszów, w tym kuracjuszy tutejszego uzdrowiska. To samo dotyczy obiektów użyteczności publicznej, które po gruntownej termomodernizacji będą bardziej przyjazne dla ich codziennych użytkowników, ale i dla środowiska naturalnego – dodaje wiceszef MKiŚ.
W ramach prowadzonego przez NFOŚiGW wieloletniego programu priorytetowego „Zielony Transport Publiczny”, którego celem jest obniżenie wykorzystania energii i paliw emisyjnych w publicznym transporcie zbiorowym i rozwój „zielonej” mobilności, miasto Jelenia Góra zakupi 20 ekologicznych autobusów o napędzie elektrycznym (kat. M3 – Battery Electric Vehicle) typu „maxi”. Mają to być pojazdy niskopodłogowe, klimatyzowane, przystosowane do potrzeb osób niepełnosprawnych, których roczny przebieg powinien wynieść 70 155 km. W celu ładowania tych autobusów zaplanowano w projekcie zakup i montaż w Jeleniej Górze 20 punktów ładowania typu plug-in o mocy ładowania co najmniej 60 kW, a także jednego punktu ładowania o mocy 120 kW oraz dwóch ładowarek, których moc wyniesie co najmniej 150 kW. Dodatkowo, w ramach kosztów niekwalifikowanych, przedsięwzięcie przewiduje uruchomienie 6 ogólnodostępnych stacji ładowania o mocy minimum 50 kW. Projekt zakłada również przeprowadzenie szkolenia dla co najmniej 40 kierowców i 6 mechaników.
Całkowity koszt inwestycji w unowocześnienie jeleniogórskiej komunikacji miejskiej to kwota nieco przekraczająca 77,7 mln zł, z czego koszty kwalifikowane objęte wparciem finansowym z NFOŚiGW stanowią ponad 62,8 mln zł. Umowa przewiduje, że na zakup zeroemisyjnych autobusów elektrycznych wraz z urządzeniami do ich ładowania Narodowy Fundusz przekaże samorządowi Jeleniej Góry przeszło 47,6 mln zł bezzwrotnej dotacji oraz nieco ponad 15,2 mln zł preferencyjnej pożyczki. Efektem ekologicznym przedsięwzięcia będzie zmniejszenie w ciągu roku emisji dwutlenku węgla o 1002,40 tony i tlenków azotu – o 8,298 tony, a także ograniczenie wydzielania do atmosfery pyłów o średnicy mniejszej niż 10 mikrometrów (PM10) o 0,158 tony na rok.
– Wdrażany przez nas program priorytetowy „Zielony Transport Publiczny” to odpowiedź na wyzwania i potrzeby w zakresie ekologicznej transformacji komunikacji zbiorowej w Polsce, a Jelenia Góra – poza tym, że przy naszym wsparciu zakupi 20 zeroemisyjnych autobusów wraz z ładowarkami – to jednocześnie skorzysta jeszcze z dofinansowania w ramach programu „Klimatyczne Uzdrowiska”, który ma wzmacniać odporność gmin o takim statusie na skutki zmian klimatu – zaznacza Artur Michalski, wiceprezes Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej. – Termomodernizacja samorządowych placówek pozwoli istotnie ograniczyć zużycie energii, zmniejszyć koszty ich utrzymania, a także ograniczyć emisję gazów cieplarnianych oraz szkodliwych substancji i pyłów. Podwójna pomoc dla Jeleniej Góry będzie oznaczać swoisty, ekologiczny efekt synergii, który znacznie poprawi jakość powietrza w mieście i zarazem polepszy komfort korzystania przez mieszkańców, kuracjuszy i turystów z usług publicznych w samorządowych obiektach – podsumowuje wiceszef NFOŚiGW.
Jeleniogórska inwestycja będzie realizowana w ramach części 2 programu „Klimatyczne Uzdrowiska” pod nazwą „Wspieranie efektywności energetycznej w budynkach użyteczności publicznej na terenie gmin uzdrowiskowych”. Przedsięwzięcie dofinansowane przez NFOŚiGW obejmie kompleksową termomodernizację czterech budynków administrowanych przez Urząd Miasta Jelenia Góra, które znajdują się na terenie Uzdrowiska Cieplice. Są to następujące obiekty: Publiczna Poradnia Psychologiczno-Pedagogiczna, Młodzieżowy Ośrodek Socjoterapii, Bursa Szkolna oraz Zespół Szkół Przyrodniczo-Usługowych. We wszystkich wymienionych placówkach zostaną przeprowadzone takie roboty, jak docieplenie ścian zewnętrznych, dachu i stropodachu, wymiana stolarki okiennej i drzwiowej, modernizacja lub wymiana głównego źródła ciepła w budynku, unowocześnienie instalacji centralnego ogrzewania i ciepłej wody użytkowej, modernizacja oświetlenia oraz montaż fotowoltaiki (panele PV) i/lub pompy ciepła.
Jednym z obszarów zadań mających dla nas absolutny priorytet jest ograniczanie niskiej emisji w Jeleniej Górze i Kotlinie Jeleniogórskiej, stąd wsparcie finansowe NFOŚiGW jest dla nas wyjątkowo istotne. Wprowadzenie do taboru MZK 20 autobusów elektrycznych nie tylko ograniczy skalę zanieczyszczeń liniowych, ale też – mam głębokie przekonanie – będzie wizerunkowym impulsem dla innych gestorów transportu, by starali się rozważyć podobne działania u siebie. Termomodernizacja obiektów komunalnych w obszarze uzdrowiskowym uzupełni znakomicie efekt tego przedsięwzięcia. – podkreśla Jerzy Łużniak, prezydent Miasta Jeleniej Góry. Inną ideą, ale z tego samego priorytetowego obszaru ochrony czystości powietrza i walki ze smogiem może być sprawa wykorzystania zasobów wód termalnych dla celów m.in. grzewczych. Potrzeba kompleksowego zbadania i udokumentowania zasobów wymaga wykonania odwiertu na głębokość ok. 2.500 m, co może kosztować ok. 25 mln zł, a przynieść trudne do przeszacowania korzyści. Wystąpiliśmy do NFOŚiGW o wsparcie tego zadania i mamy nadzieję, że nasz wniosek będzie przyjęty. Stanowiłoby to swoistą klamrę spinającą podejmowane przez nas, a wspierane przez Fundusz wysiłki. – uzupełnia włodarz miasta.
Miasto ma co najmniej kilka powodów, by o czystości powietrza myśleć strategicznie, kompleksowo i na różne sposoby. To i sprawa zdrowia mieszkańców, i najlepsza z możliwych promocja działań Uzdrowiska Cieplice, i dowód nadążania za najnowocześniejszymi rozwiązaniami. Zakup autobusów elektrycznych jest w tej sytuacji wartością nie do przecenienia, a termomodernizacja i – co najważniejsze – pełne zbadanie zasobów podziemnych wód oznaczać będzie, że w sferze ekologii nastąpi w Kotlinie rewolucyjna zmiana.
W wyniku przeprowadzenia powyższych prac remontowych stopień redukcji energii dla wszystkich wspomnianych budynków wyniesie 67,44 proc. Na efekt ekologiczny projektu wspartego finansowo przez NFOŚiGW złoży się: ograniczenie emisji CO2 o 497,8 ton w ciągu roku, zmniejszenie zużycia energii pierwotnej o 8 223,8 GJ/rok, zaoszczędzenie energii elektrycznej (161,7 MWh/rok) i energii cieplnej (4 885,5 GJ/rok). Ilość wytworzonej energii elektrycznej ze źródeł odnawialnych (OZE) wyniesie 102,1 MWh/rok.