Agencja Restrukturyzacji
i Modernizacji Rolnictwa

Złożenie wniosku o przyznanie pierwszej płatności rolno-środowiskowo-klimatycznej w ramach Pakietu 1.  po dniu 14 marca 2023 jest niedopuszczalne.

W 2024 roku można kontynuować tylko i wyłącznie zobowiązania podjęte przed 2023 r.

Płatność przyznawana jest tylko do gruntów ornych, z tym że:

• w przypadku gruntów ornych, na których jest prowadzona uprawa konopi włóknistych, ta płatność jest przyznawana do gruntów, w odniesieniu do których dokonano wpisu rejestru konopi włóknistych oraz podmiotów prowadzących działalność w zakresie skupu konopi włóknistych wymaganego na podstawie art. 47a ust 2 ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu narkomanii (Dz. U. z 2022 r. poz. 172),
• w przypadku gruntów ornych, na których jest prowadzona uprawa konopi włóknistych, jest przyznawana, jeżeli rolnik ubiega się o przyznanie pomocy, w ramach płatności bezpośrednich, do tych gruntów za ten sam rok, w odniesieniu do którego rolnik ubiega się o przyznanie płatności rolno-środowiskowo-klimatycznej do tych gruntów i są spełnione warunki przyznania płatności.

Płatność w ramach tego pakietu przyznawana jest beneficjentowi, jeżeli posiada gospodarstwo rolne położone na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, o powierzchni użytków rolnych nie mniejszej niż 3 ha.
 
Wymogi jakie muszą zostać spełnione w ramach Pakietu 1:

•  Obowiązek posiadania planu działalności rolnośrodowiskowe
• Zachowanie wszystkich trwałych użytków zielonych i elementów krajobrazu nieużytkowanych rolniczo stanowiących ostoje przyrody;
• Obowiązek prowadzenia rejestru działalności rolnośrodowiskowej;
• Zastosowanie minimum 4 upraw w plonie głównym w danym roku na gruntach ornych w gospodarstwie, przy czym:

a)    udział uprawy, która zajmuje największą powierzchnię gruntów ornych w gospodarstwie, nie może przekraczać 65% powierzchni wszystkich gruntów ornych w gospodarstwie;
b)    udział upraw zbóż nie może przekraczać 65% powierzchni wszystkich gruntów ornych w gospodarstwie;
c)    udział każdej z czterech upraw nie może być mniejszy niż 10% powierzchni wszystkich gruntów ornych w gospodarstwie – w przypadku zastosowania 4 upraw;
d)    udział każdej z 3 największych upraw nie może być mniejszy niż 10% powierzchni wszystkich gruntów ornych w gospodarstwie i udział pozostałych upraw łącznie, innych niż trzy największe uprawy, nie może być mniejszy niż 10% powierzchni wszystkich gruntów ornych w gospodarstwie – w przypadku zastosowania więcej niż 4 upraw.
*uprawa) oznacza:

• rodzaj w klasyfikacji botanicznej upraw,
• pszenicę orkisz Triticum spelta,
• formę ozimą i jarą tego samego rodzaju,
•  gatunek z rodzin kapustowatych (Brassicaceae), psiankowatych (Solanaceae) i dyniowatych (Cucurbitaceae),
• grunt ugorowany,
• trawę lub inne pastewne rośliny zielne.
• uprawianie na gruntach ornych następujących upraw:

a)    upraw wymienionych w ust. 1 załącznika nr 4 do rozporządzenia (od 2020 roku dotowana jest także uprawa tytoniu), lub
b)    konopi włóknistych, lub
c)    mieszanek zbożowych, z tym że różne mieszanki nasion uznaje się za oddzielne uprawy, lub
d)    mieszanek strączkowych, strączkowo–gorczycowych, strączkowo-słonecznikowych lub strączkowo-zbożowych, z tym że różne mieszanki nasion uznaje się za oddzielne uprawy, lub
e)    mieszanek roślin wysiewanych w ramach  równocześnie realizowanego ekoschematu, obszary z roślinami miododajnymi, z tym  że uprawa ta nie może stanowić żadnej z czterech największych upraw na gruntach ornych, lub
f)    mieszanek roślin wykorzystywanych w ramach równocześnie realizowanego zobowiązania rolno-środowiskowo-klimatycznego w ramach Planu Strategicznego w ramach Wariantu 7.1  Wieloletnie pasy kwietne, z tym że uprawa ta nie może stanowić żadnej z czterech największych upraw na gruntach ornych, lub
g)    upraw mieszanych objętych zobowiązaniem rolno-środowiskowo-klimatycznym w ramach Planu Strategicznego w ramach Wariantu 7.2 Ogródki bioróżnorodności, z tym że uprawa ta nie może stanowić żadnej z czterech największych części upraw na gruntach ornych

przy czym w przypadku roślin wieloletnich, innych niż uprawy wymienione w pkt f) lub pkt g),  uprawianie tych roślin przez okres nie dłuższy niż 3 lata w okresie objętym zobowiązaniem rolno-środowiskowo-klimatycznym;

• niestosowanie ugorowania gruntów ornych, z wyjątkiem ugorowania gruntów na potrzeby wypełnienia normy dobrej kultury rolnej zgodnej z ochroną środowiska GAEC8;
•  grunty ugorowane z roślinami miododajnymi i pozostałe grunty ugorowane wykorzystywane do wypełnienia normy dobrej kultury rolnej zgodnej z ochrona środowiska GAEC 8, uznaje się za oddzielna uprawę na potrzeby spełnienia wymogu, przy czym uprawa ta nie może stanowić żadnej z czterech największych upraw na gruntach ornych, a jej powierzchnia nie może przekraczać 4% powierzchni gruntów ornych,

przedmiotowego przepisu nie stosuje się w przypadku, gdy za pozostałe grunty ugorowane zostaną uznane grunty wykorzystane do uprawy roślin, stanowiących uprawy wymienione w ust. 1a pkt 2-7, lub w ust. 1 załącznika do rozporządzenia;

•  dwukrotna chemiczna analiza gleby (pH, P, K, Mg i węgiel organiczny) – wykonana na gruntach ornych w pierwszym (lub poprzedzającym), i w ostatnim (lub poprzedzającym) roku realizacji pakietu, przy czym w zakresie pH, P, K i Mg wykonana przed upływem 25 dni od dnia, w którym upływa termin składania wniosków o przyznanie płatności, w pierwszym i w ostatnim roku realizacji pakietu;

• obowiązek corocznego opracowania i przestrzegania planu nawozowego, opartego na bilansie azotu oraz chemicznej analizie gleby, określającego dawki N, P, K, Mg i potrzeby wapnowania;
•  zastosowanie na działce rolnej:
•  w zmianowaniu minimum 3 grup upraw w ciągu 5 lat realizacji zobowiązania rolno-środowiskowo-klimatycznego:

a)    do grup upraw zalicza się grupy uprawy, o których mowa w ust. 1 załącznika nr 4 do rozporządzenia, oraz grupę upraw mieszanki, która obejmuje mieszanki strączkowo-gorczycowe, strączkowo-słonecznikowe oraz strączkowo-zbożowe oraz mieszanki wymienione w ust. 1 a pkt 5-7 załącznika nr 2 do rozporządzenia;
b)    grupę upraw ugory, która obejmuje grunty ugorowane z roślinami miododajnymi oraz pozostałe grunty ugorowane, wykorzystywane do wypełnienia normy dobrej kultury rolnej zgodnej z ochrona środowiska GAEC 8,   
c)    konopie włókniste zalicza się do grupy upraw, o których mowa w lp. 10 tabeli zawartej w ust. 1 załącznika nr 4 do rozporządzenia, mieszanki zbożowe zalicza się do grupy upraw, o której mowa w lp. 1 tabeli zawartej w ust. 1 załącznika nr 4 do rozporządzenia, a mieszanki strączkowe zalicza się do grupy upraw, o której mowa w lp. 3 tabeli zawartej w ust. 1 załącznika nr 4 do rozporządzenia.
powyższego pkt b) nie stosuje się w przypadku, gdy pozostałe grunty ugorowane zostaną uznane grunty wykorzystywane do uprawy roślin objętych grupami upraw, o których mowa w pkt a).
UWAGA! Od 2023 roku  płatność do konopi odmiany RAJAN nie przysługuje ze względu na przekroczenie wartości HTC dla tej odmiany. Przysługuje natomiast płatność do konopi odmiany Finola.

•  w jednym roku realizacji zobowiązania rolno-środowiskowo-klimatycznego, lecz nie później niż w 4 roku realizacji tego zobowiązania, następującej praktyki dodatkowej – międzyplon (wysiewany w terminie do 1 października, przy jednoczesnym niewznawianiu przed dniem 15 lutego zabiegów agrotechnicznych, z wyłączeniem mulczowania lub wapnowania),
• w innym roku realizacji zobowiązania rolno-środowiskowo-klimatycznego, lecz nie później niż w 4 roku realizacji tego zobowiązania, jednej z poniższych praktyk dodatkowych:

a)    międzyplon (wysiewany w terminie do 1 października, przy jednoczesnym niewznawianiu przed dniem 15 lutego zabiegów agrotechnicznych, z wyłączeniem mulczowania lub wapnowania),
b)    przyoranie słomy,
c)    przyoranie obornika

•  w przypadku działek rolnych, na których są uprawiane rośliny inne niż wieloletnie, oraz działek rolnych, na których rośliny wieloletnie są uprawiana krócej niż przez dwa lata ciągłej uprawy;
• koszenie w terminie do dnia 31 lipca lub wypasanie w okresie wegetacyjnym na trwałych użytkach zielonych. W przypadku równoczesnej realizacji na tym samym obszarze Pakietu 4 lub 5, koszenie w odpowiednim terminie określonym dla tych pakietów.
•  zebranie i usunięcie skoszonej biomasy (w tym zakaz pozostawiania rozdrobnionej biomasy); w terminie do 2 tygodni po pokosie biomasa powinna zostać usunięta z działki rolnej lub ułożona w pryzmy, w tym pryzmy balotowe, stogi lub brogi.
•  niestosowanie komunalnych osadów ściekowych.

Płatności w ramach działania są przyznawane corocznie, przez okres 5-letniego zobowiązania, rolnikom, którzy dobrowolnie przyjmują na siebie zobowiązanie rolno-środowiskowo-klimatyczne w zakresie danego pakietu lub wariantu. Płatność w całości lub w części rekompensuje utracony dochód i dodatkowo poniesione koszty.

W ramach Działania rolno-środowiskowo-klimatycznego płatności podlegają degresywności w zależności od powierzchni deklarowanej do płatności.

W 2024 roku stosowana będzie następująca degresywność:
100% stawki podstawowej – za powierzchnię od 0,10 ha do 50 ha;
75% stawki podstawowej – za powierzchnię powyżej 50 ha do 100 ha;
60% stawki podstawowej – za powierzchnię powyżej 100 ha.

Jeżeli na danym obszarze realizowane jest zobowiązanie ekologiczne w ramach PROW na lata 2014-2020, zobowiązanie rolno-środowiskowo-klimatyczne w ramach WPR 2023-2027 lub zobowiązanie ekologiczne
w ramach WPR 2023-2027, do tego obszaru nie przysługuje płatność rolno-środowiskowo-klimatyczna.
Powyższego przepisu nie stosuje się w przypadku realizacji:

• Pakietu 1. Rolnictwo zrównoważone, jeżeli na obszarze, na którym jest realizowane zobowiązanie rolno-środowiskowo-klimatyczne w ramach tego pakietu, jest realizowane równocześnie zobowiązanie rolno-środowiskowo-klimatyczne w ramach WPR 2023-2027 w ramach Interwencji 5. Zachowanie zagrożonych zasobów genetycznych roślin w rolnictwie lub Interwencji 7. Bioróżnorodność na gruntach ornych.

Łączenie różnych zobowiązań oraz różnych działań w gospodarstwie.
Płatność rolno-środowiskowo-klimatyczna w ramach Pakietu 1 Rolnictwo zrównoważone nie może być przyznana w przypadku równoczesnej realizacji w gospodarstwie zobowiązania w ramach Pakietu 2. Ochrona gleb i wód lub Pakietu 6. Zachowanie zagrożonych zasobów genetycznych roślin w rolnictwie lub zobowiązania ekologicznego oraz zobowiązania ekologicznego w ramach WPR 2023-2027.

Pakiet 1. Rolnictwo zrównoważone będzie można realizować na jednej powierzchni z poniższymi ekoschematami w ramach WPR 2023-2027:

• Obszary z roślinami miododajnymi (przy czym rośliny miododajne w ramach ekoschematu nie mogą stanowić jednej z czterech największych upraw);
• Rolnictwo węglowe, praktyki: Stosowanie płynnych nawozów naturalnych innymi metodami niż rozbryzgowo oraz Uproszczone systemy upraw;
• Biologiczna ochrona upraw.

Łączenie różnych zobowiązań oraz różnych działań na działce rolnej.
Płatność rolno-środowiskowo-klimatyczna do tego samego obszaru może być przyznana tylko z tytułu realizacji jednego zobowiązania (jednego pakietu lub wariantu). W przypadku deklaracji przez rolnika lub zarządcę na działce rolnej więcej niż jednego wariantu lub pakietu, płatność rolno-środowiskowo-klimatyczna jest przyznawana do zobowiązania, dla którego przewidziano wyższą stawkę płatności na 1 ha..