Jednolita płatność obszarowa

Jednolita płatność obszarowa jest płatnością bezpośrednią, przyznawaną rolnikom w ramach przejściowego uproszczonego systemu wsparcia dochodów. Jednolita płatnośd obszarowa jest w 100% finansowana z budżetu Unii Europejskiej.

O jednolitą płatność obszarową może ubiegać się rolnik, który jest osobą fizyczną lub prawną lub grupą osób fizycznych lub prawnych, bez względu na status prawny takiej grupy i jej członków, którego gospodarstwo znajduje się na terytorium Rzeczpospolitej Polskiej oraz który prowadzi działalność rolniczą. Działalność rolnicza oznacza produkcję, hodowlę lub uprawę produktów rolnych, włączając w to zbiory, dojenie, chów zwierząt oraz utrzymywanie zwierząt do celów gospodarskich lub utrzymywanie gruntów w dobrej kulturze rolnej zgodnej z ochroną środowiska.

Rolnikowi przysługuje jednolita płatność obszarowa, do będącej w jego posiadaniu w dniu 31 maja roku, w którym został złożony wniosek o przyznanie tej płatności, powierzchni gruntów rolnych wchodzących w skład gospodarstwa rolnego, kwalifikujących się do objęcia tą płatnością, jeżeli:

w tym dniu posiada działki rolne o łącznej powierzchni nie mniejszej niż 1 ha; minimalna powierzchnia działki rolnej wynosi 0,1 ha,
wszystkie grunty rolne są utrzymywane zgodnie z normami przez cały rok kalendarzowy, w którym został złożony wniosek o przyznanie tej płatności,
przestrzega wymogów przez cały rok kalendarzowy, w którym został złożony wniosek o przyznanie tej płatności,
został mu nadany numer identyfikacyjny w trybie przepisów o krajowym systemie ewidencji producentów, ewidencji gospodarstw rolnych oraz ewidencji wniosków o przyznanie płatności.

W przypadku gdy działka rolna stanowi przedmiot posiadania samoistnego (własnośd) i posiadania zależnego (np. dzierżawa), płatność przysługuje posiadaczowi zależnemu. Posiadaczem samoistnym jest ten, który włada rzeczą jak właściciel, ale niekoniecznie musi nim być. Natomiast posiadacz zależny włada rzeczą tak jak wykonujący inne prawo niż własność np. prawo dzierżawy, użytkowania czy najmu. Prawo własności działek rolnych, któremu nie towarzyszy ich posiadanie w rozumieniu przepisów o płatnościach w ramach systemów wsparcia bezpośredniego, nie stanowi przesłanki do ubiegania się o przyznanie płatności obszarowych. Celem systemu wsparcia bezpośredniego jest finansowe wspieranie rolników, czyli osób, które faktycznie uprawiają grunty rolne. Dopłaty nie są przewidziane dla właścicieli, którzy dysponując jedynie tytułem własności, nie zajmują się produkcją rolną. Istotą płatności obszarowych jest to, że są one przyznawane osobie, która rzeczywiście uprawia grunty rolne, tzn. decyduje, jakie rośliny uprawiać i swobodnie dokonuje odpowiednich zabiegów agrotechnicznych, zbiera plony oraz utrzymuje grunty zgodnie z normami i wymogami.

Płatności przysługują faktycznemu użytkownikowi, który rzeczywiście wykonuje wszelkie czynności niezbędne dla prawidłowego funkcjonowania gospodarstwa. Mogą nimi byd działania organizacyjne, kierownicze, jak i osobiste zaangażowanie w bezpośrednim wykonywaniu pracy fizycznej w gospodarstwie. Prowadzenie działalności rolniczej nie musi polegać tylko na "własnoręcznym" prowadzeniu prac polowych, ale obejmuje również: swobodne decydowanie o tym, jakie rośliny uprawiad, jakich należy dokonywać zabiegów agrotechnicznych, zbieranie samodzielnie bądź przy udziale innych osób plonów, itp. Prowadzenie działalności rolniczej rozumiane jest jako dokonywanie nakładów i czerpanie ewentualnych korzyści.

W przypadku, gdy działka rolna jest przedmiotem współposiadania, płatności przysługują temu współposiadaczowi, na którego pozostali współposiadacze wyrazili pisemną zgodę, którą należy dołączyć do wniosku o przyznanie płatności.

Jednolita płatnośd obszarowa przysługuje do powierzchni gruntów rolnych nie większej niż maksymalny kwalifikowalny obszar wyznaczony dla działki ewidencyjnej (tzw. powierzchnia ewidencyjno - gospodarcza - PEG) w systemie identyfikacji działek rolnych (LPIS), o którym mowa w przepisach o krajowym systemie ewidencji producentów, ewidencji gospodarstw rolnych oraz ewidencji wniosków o przyznanie płatności.

Do jednolitej płatności obszarowej kwalifikują się grunty rolne i zagajniki o krótkiej rotacji, które są utrzymywane w dobrej kulturze rolnej. Od roku 2014 do jednolitej płatności obszarowej kwalifikują się także grunty, które nie były utrzymywane w dobrej kulturze rolnej na dzieo 30 czerwca 2003 r. i były oznaczone kodem DR10, o ile obecnie prowadzona jest na nich działalnośd rolnicza.

Do jednolitej płatności obszarowej kwalifikują się:

grunty orne, w tym rośliny uprawiane w szklarniach i tunelach foliowych,
trwałe użytki zielone,
plantacje trwałe obejmujące:
- sady o drzewa orzechowe
- winnice
- plantacje roślin jagodowych
chmiel
szkółki drzew i krzewów (z wyłączeniem drzewek bożonarodzeniowych)
rośliny przeznaczone do wyplatania,
ogródki przydomowe,
ugór,
zagajniki o krótkiej rotacji (jednolite gatunkowo uprawy drzew z rodzaju brzoza, topola oraz wierzba (poza wierzbą do wyplatania) o powierzchni co najmniej 0,1 ha, w których zbiór plonu dokonywany jest w cyklu nie dłuższym niż: 8 lat w przypadku upraw brzozy i 6 lat w przypadku pozostałych upraw);
elementy krajobrazu podlegające zachowaniu w obrębie działki rolnej obejmujące: drzewa będące pomnikami przyrody (objęte ochroną na podstawie przepisów o ochronie przyrody), oczka wodne o łącznej powierzchni mniejszej niż 100 m2 (w rozumieniu przepisów o ochronie gruntów rolnych i leśnych), oraz rowy do 2 m szerokości;
obiekty położone w obrębie działki rolnej, takie jak żywopłoty, pasy zadrzewieo, ściany tarasów, nieutwardzone drogi dojazdowe wydzielone w obrębie działek rolnych oraz mury, które tradycyjnie stanowią element dobrej kultury rolnej, jeżeli ich całkowita szerokośd nie przekracza 2 m, i które nie stanowią odrębnej działki ewidencyjnej;
strefy buforowe.

W przypadku, gdy rolnik ubiega się po raz pierwszy o przyznanie jednolitej płatności obszarowej do danej działki rolnej, dołącza do wniosku o przyznanie tej płatności:

Oświadczenie o uprawie zbóż (O-1/01), jeżeli na działce ewidencyjnej deklarowanej do płatności rolnik prowadzi uprawę pszenicy, jęczmienia, żyta lub owsa
Oświadczenie o pomnikach przyrody, rowach i oczkach wodnych (O-3/01), jeżeli na działce rolnej deklarowanej do płatności znajdują się drzewa będące pomnikami przyrody albo rowy do 2 metrów szerokości albo oczka wodne o łącznej powierzchni mniejszej niż 100 m².

Jeżeli działka ewidencyjna jest przedmiotem współposiadania, rolnik dołącza do wniosku:

Oświadczenie współposiadacza działek rolnych o wyrażeniu zgody na ubieganie się o przyznanie płatności przez rolnika wnioskującego o płatność (O-6/01)

W przypadku, gdy rolnik chce prowadzić uprawę zbóż (pszenicy, żyta, owsa, jęczmienia) na tej samej powierzchni w ramach działki ewidencyjnej w 4 lub 5 roku:, wówczas w terminie do dnia 9 czerwca 2014 r. składa:

Oświadczenie o zamiarze wykonania zabiegu agrotechnicznego (O-2/01).

Rolnik, u którego na łące lub pastwisku znajduje się siedlisko przyrodnicze lub występują gatunki ptaków lub gatunki zwierząt (wymienione w rozporządzeniu w sprawie minimalnych norm), i z tego powodu będzie kosił i usuwał okrywę roślinną do 31 października roku składania wniosków, składa w terminie do dnia 9 czerwca 2014 r.:

Oświadczenie o występowaniu na łące lub pastwisku siedliska przyrodniczego, siedliska gatunku ptaków, siedliska gatunku zwierząt (O-4/01).

Wzory formularzy dostępne są na stronie internetowej ARiMR.