Jednolita płatność obszarowa (JPO)

Jednolita płatność obszarowa (JPO) przysługiwać będzie do każdego "kwalifikującego się hektara", za który uznawane są:

wszelkie użytki rolne gospodarstwa rolnego, w tym obszary, które w dniu 30 czerwca 2003 r. nie były utrzymywane w dobrej kulturze rolnej,
każdy obszar, który zapewnił rolnikowi prawo do jednolitej płatności obszarowej w 2008 r. i który nie spełnia warunków kwalifikowalności ze względu na:
- objęcie tego obszaru ochroną na mocy dyrektyw: w sprawie ochrony siedlisk przyrodniczych oraz dzikiej fauny i flory, ramowej dyrektywy wodnej, dyrektywy w sprawie ochrony dzikiego ptactwa,
- zalesienie tego obszaru w ramach PROW 2007-2013 (zalesienie od jesieni 2008), PROW 2014-2020 (z wyjątkiem zalesień na gruntach innych niż rolne).

Ponadto, jednolita płatność obszarowa przysługuje do:

obszarów kwalifikowanych pozostających w posiadaniu rolnika (aktywnego zawodowo) w dniu 31 maja roku, w którym rolnik składa wniosek,
kwalifikowanych obszarów, na których prowadzona jest działalność rolnicza przez cały rok kalendarzowy, z wyjątkiem przypadków działania siły wyższej lub okoliczności nadzwyczajnych,
użytków rolnych (łącznie z gruntami, które nie są już wykorzystywane do celów produkcyjnych), utrzymywanych w dobrej kulturze rolnej zgodnej z ochroną środowiska,
obszarów, które zostały zatwierdzone, tj. stanowić będą obszar, w odniesieniu do którego spełniono wszystkie kryteria kwalifikowalności lub inne obowiązki związane z warunkami przyznania pomocy,
obszarów wykorzystywanych do produkcji konopi, jeżeli stosowane odmiany zawierać będą maksymalny poziom 0,2% tetrahydrokanabinolu (THC) w suchej masie rośliny, przy czym kwalifikowalność obszarów wykorzystywanych do produkcji konopi zależeć będzie od wykorzystywania nasion odmian wymienionych we wspólnym katalogu odmian gatunków roślin rolniczych w dniu 15 marca roku, na który płatność została przyznana, i opublikowanych w Dzienniku Urzędowym Wspólnot Europejskich.

Od roku 2016 płatność bezpośrednia do działki rolnej wchodzącej w skład Zasobu Własności Rolnej Skarbu Państwa przysługuje rolnikowi, który ma do tej działki tytuł prawny.

Do jednolitej płatności obszarowej kwalifikują się: grunty orne (grunty uprawiane w celu produkcji roślinnej lub obszary dostępne dla produkcji roślinnej, ale ugorowane, bez względu na to czy grunty te znajdują się pod uprawą szklarniową lub pod stałym lub ruchomym przykryciem), trwałe użytki zielone [grunty wykorzystywane do uprawy traw lub innych pastewnych roślin zielnych rozsiewających się naturalnie (samosiewnych) lub uprawianych (wysiewanych), które nie były objęte płodozmianem danego gospodarstwa rolnego przez okres pięciu lat lub dłużej (wstecz)], uprawy trwałe (uprawy, które zajmują grunty przez okres 5 lat lub dłużej (inne niż trwałe użytki zielone) i dają powtarzające się zbiory). Uprawy trwałe obejmują także szkółki, zagajniki o krótkiej rotacji (gatunki z rodzaju wierzba, topola i brzoza), plantacje drzewek bożonarodzeniowych. Do jednolitej płatności obszarowej kwalifikują się także obszary zalesione po 2008 r. w ramach działania Zalesianie gruntów rolnych oraz zalesianie gruntów innych niż rolne - Schemat I - Zalesianie gruntów rolnych, realizowanego w ramach PROW 2007-2013 oraz obszary, które zostały zalesione w ramach PROW 2014-2020, a które w roku 2008 kwalifikowały się do przyznania jednolitej płatności obszarowej.
Do jednolitej płatności obszarowej kwalifikują się także elementy krajobrazu stanowiące tradycyjnie element dobrej kultury rolnej lub użytkowania ziemi, tj. rowy, nieutwardzone drogi dojazdowe wydzielone w obrębie działek rolnych, pasy zadrzewień, żywopłoty, jeżeli ich całkowita szerokość nie przekracza 2 m oraz elementy krajobrazu podlegające zachowaniu w ramach dobrej kultury rolnej, tj. rowy do 2 m szerokości, drzewa będące pomnikami przyrody, oczka wodne o łącznej powierzchni mniejszej niż 100 m², grunty orne oraz trwałe użytki zielone, na których znajdują się pojedyncze drzewa, o ile ich zagęszczenie na hektar nie przekracza 100 drzew i działalność rolnicza na tych gruntach prowadzona jest w podobny sposób, jak na działkach rolnych bez drzew. Do płatności kwalifikuje się także powierzchnia stref buforowych, określona w przepisach w sprawie norm w zakresie dobrej kultury rolnej.
Jako "kwalifikujące się hektary" nie zostaną uznane obszary ujęte w wykazie obszarów wykorzystywanych głównie do działalności pozarolniczej, tj. obszary na lotniskach, polach golfowych oraz boiskach sportowych.

Schemat gruntów kwalifikujących się do przyznania jednolitej płatności obszarowej.

Jednolita płatność obszarowa nie będzie przysługiwać rolnikom, jeżeli kwalifikujący się obszar ich gospodarstwa rolnego, w odniesieniu do którego złożą wniosek o przyznanie płatność wyniesie mniej niż 1 ha. Zasada ta nie będzie jednak dotyczyć rolników, którzy otrzymają płatność związaną do zwierząt, a łączna należna kwota płatności bezpośrednich za dany rok nie będzie mniejsza niż równowartość w złotych kwoty 200 euro.
Minimalna powierzchnia działki rolnej wynosi 0,1 ha.

W przypadku ubiegania się o przyznanie jednolitej płatności obszarowej do wniosku dołącza się:

podpisane materiały graficzne, na których wyrysowane są wszystkie działki rolne deklarowane do płatności i jeśli dotyczy elementy krajobrazu podlegające zachowaniu, powierzchnię trwałych użytków zielonych oraz gruntów ornych niezgłoszonych do płatności.
oświadczenie o wyrażeniu zgody współposiadacza na przyznanie płatności, jeżeli deklarowane działki rolne są przedmiotem współposiadania na dzień 31 maja roku składania wniosku (nie dotyczy małżonków),
oświadczenie o uprawie konopi i etykiety stosowane na opakowaniach nasion konopi włóknistych oraz zezwolenie na uprawę konopi włóknistych lub kopię zezwolenia potwierdzoną za zgodność z oryginałem przez notariusza, upoważnionego pracownika ARiMR albo organ, który je wydał (jeśli dotyczy),
oświadczenie o zwolnieniu z obowiązku posiadania zezwolenia na uprawę konopi włóknistych (jeśli dotyczy),
dokumenty dotyczące rolnika aktywnego zawodowo (jeśli dotyczy),
dokumenty dotyczące utrzymania obszarów proekologicznych (jeśli dotyczy),
oświadczenie o posiadaniu tytułu prawnego do działek ewidencyjnych wchodzącej w skład Zasobu Własności Rolnej Skarbu Państwa (jeżeli dotyczy).