Jednolita płatność obszarowa (JPO)
Jednolita płatność obszarowa (JPO) przysługiwać będzie do każdego „kwalifikującego się hektara”, za który uznawane są:
- wszelkie użytki rolne gospodarstwa rolnego, w tym obszary, które w dniu 30 czerwca 2003 r. nie były utrzymywane w dobrej kulturze rolnej,
- każdy obszar, który zapewnił rolnikowi prawo do jednolitej płatności obszarowej w 2008 r. i który nie spełnia warunków kwalifikowalności ze względu na:
- objęcie tego obszaru ochroną na mocy dyrektyw: w sprawie ochrony siedlisk przyrodniczych oraz dzikiej fauny i flory, ramowej dyrektywy wodnej, dyrektywy w sprawie ochrony dzikiego ptactwa,
- zalesienie tego obszaru w ramach PROW 2007-2013 lub PROW 2014-2020 (zalesienie od jesieni 2008 - z wyjątkiem zalesień na gruntach innych niż rolne).
Jednolita płatność obszarowa przysługuje do:
- obszarów kwalifikowanych pozostających w posiadaniu rolnika w dniu 31 maja roku, w którym rolnik składa wniosek,
- kwalifikowanych obszarów, na których prowadzona jest działalność rolnicza przez cały rok kalendarzowy, z wyjątkiem przypadków działania siły wyższej lub okoliczności nadzwyczajnych,
- użytków rolnych (łącznie z gruntami, które nie są już wykorzystywane do celów produkcyjnych), utrzymywanych w dobrej kulturze rolnej zgodnej z ochroną środowiska,
- obszarów, które zostały zatwierdzone, tj. stanowić będą obszar, w odniesieniu do którego spełniono wszystkie kryteria kwalifikowalności lub inne obowiązki związane z warunkami przyznania pomocy,
- obszarów wykorzystywanych do produkcji konopi, jeżeli stosowane odmiany zawierać będą maksymalny poziom 0,2% tetrahydrokannabinolu (THC) w suchej masie rośliny, przy czym kwalifikowalność obszarów wykorzystywanych do produkcji konopi, zależeć będzie od wykorzystywania nasion odmian, wymienionych we wspólnym katalogu odmian gatunków roślin rolniczych w dniu 15 marca roku, na który płatność została przyznana i opublikowanych w Dzienniku Urzędowym Wspólnot Europejskich.
Rolnik ubiegający się o płatności w ramach systemów wsparcia bezpośredniego musi posiadać prawo do użytkowania gruntów wskazanych we wniosku. Może to być uregulowane w formie np. aktu własności, umowy dzierżawy czy umowy ustnej.
Do jednolitej płatności obszarowej kwalifikują się także powierzchnie zajmowane przez elementy krajobrazu, położone w obrębie gruntów deklarowanych do płatności. Do elementów tych zalicza się elementy podlegające zachowaniu w ramach norm, tj. rowy do 2 m szerokości, drzewa będące pomnikami przyrody, oczka wodne o łącznej powierzchni mniejszej niż 100 m2 oraz elementy krajobrazu, tj.: powierzchnie zajęte przez nieutwardzone drogi dojazdowe, pasy zadrzewień, żywopłoty, ściany tarasów, których szerokość nie przekracza 2 m, grunty orne oraz trwałe użytki zielone, na których znajdują się pojedyncze drzewa, o ile ich zagęszczenie na kwalifikujący się hektar nie przekracza 100 drzew i działalność rolnicza na tych gruntach prowadzona jest w podobny sposób, jak na działkach rolnych bez drzew. Do płatności kwalifikuje się także powierzchnia stref buforowych o ile jest na nich prowadzona działalność rolnicza.
Jednolita płatność obszarowa nie będzie przysługiwać rolnikom, jeżeli kwalifikujący się obszar ich gospodarstwa rolnego, w odniesieniu do którego złożą wniosek o przyznanie płatności, wyniesie mniej niż 1 ha. Zasada ta nie będzie jednak dotyczyć rolników, którzy otrzymają płatność związaną do zwierząt, o ile łączna należna kwota płatności bezpośrednich za dany rok nie będzie mniejsza niż równowartość w złotych kwoty 200 euro.
Minimalna powierzchnia działki rolnej wynosi 0,1 ha.
Jednolita płatność obszarowa może zostać przyznana w kwocie nie większej niż równowartość 150 tys. EUR (tzw. mechanizm redukcji płatności – degresywność).
Zgodnie z przepisami unijnymi, nie zapewnia się korzyści polegającej na uniknięciu zmniejszenia kwoty wsparcia, w związku ze stosowaniem mechanizmu redukcji płatności, rolnikom, w przypadku których stwierdzono, że w sztuczny sposób stworzyli – po dniu 18 października 2011 r. – warunki, które pozwalają im uniknąć skutków mechanizmu redukcji płatności.
Integralną częścią wniosku o przyznanie jednolitej płatności obszarowej są:
- Wyrysowania wszystkich działek rolnych deklarowanych do płatności i jeśli dotyczy - elementy krajobrazu podlegające zachowaniu, powierzchni trwałych użytków zielonych oraz powierzchnię gruntów niezgłoszonych do płatności z wyszczególnieniem powierzchni upraw trwałych, powierzchni trwałych użytków zielonych oraz powierzchni gruntów ornych, z podaniem nazwy uprawy.
- Oświadczenie o wyrażeniu zgody współposiadacza na przyznanie płatności, jeżeli deklarowane działki rolne są przedmiotem współposiadania na dzień 31 maja roku składania wniosku (nie dotyczy małżonków),
- Zezwolenie na uprawę konopi włóknistych, oświadczenie o uprawie konopi oraz oficjalne etykiety stosowane na opakowaniach nasion konopi włóknistych lub - w przypadku odmian dla zachowania bioróżnorodności - etykiety dostawcy lub nadruk albo stempel stosowany na opakowaniach materiału siewnego odmian dla zachowania bioróżnorodności lub - w przypadku uprawy konopi włóknistych złożonej z materiału matecznego pochodzącego od hodowcy danej odmiany - oświadczenie będące dokumentem równoważnym etykietom (jeśli dotyczy).
W przypadku, gdy siew przypada po ostatecznym terminie złożenia wniosku o przyznanie płatności, etykiety lub inne dokumenty równoważne etykietom należy dostarczyć najpóźniej do dnia 30 czerwca 2022 r., a w przypadku uprawy konopi w międzyplonach, etykiety lub inne dokumenty równoważne etykietom należy dostarczyć najpóźniej do dnia 1 września 2022 r.
- Dokumenty dotyczące utrzymania obszarów proekologicznych (jeśli dotyczy).