Normy i wymogi wzajemnej zgodności
Rolnicy ubiegający się o przyznanie:
- jednolitej płatności obszarowej
- płatności cukrowej
- oddzielnej płatności z tytułu owoców miękkich
- oddzielnej płatności z tytuły owoców i warzyw
- specjalnej płatności obszarowej do powierzchni upraw roślin strączkowych i motylkowatych drobnonasiennych
- płatności do krów i owiec
- płatności do tytoniu są zobowiązani przestrzegad przez cały rok kalendarzowy norm i wymogów w zakresie wzajemnej zgodności. W Polsce minimalne normy w zakresie dobrej kultury rolnej obowiązują od roku 2005, natomiast wymogi wzajemnej zgodności wdrażane są stopniowo:
a) od dnia 1.01.2009 r. mają zastosowanie wymogi z obszaru A – Środowisko oraz z obszaru B w zakresie identyfikacji i rejestracji zwierząt;
b) od dnia 1.01.2011 r. mają zastosowanie pozostałe wymogi z obszaru B – Zdrowie publiczne, zdrowie zwierząt i zdrowotnośd roślin;
c) od dnia 1.01.2013 r. mają zastosowanie wymogi z obszaru C - Dobrostan zwierząt.
Obowiązujące wymogi zostały określone w Obwieszczeniu Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 19 marca 2009 r. w sprawie wykazu wymogów określonych w przepisach Unii Europejskiej z uwzględnieniem przepisów krajowych wdrażających te przepisy (M.P. Nr 17, poz. 224, z późn. zm.), natomiast minimalne normy określa rozporządzenie Ministra Rolnictwa i Rozwoju z dnia 11 marca 2010 r. w sprawie minimalnych norm (Dz. U. Nr 39, poz. 211, z późn. zm.) (dostępne na stronie internetowej ARiMR).
W przypadku, gdy rolnik nie utrzymuje gruntów zgodnie z normami lub nie przestrzega wymogów w zakresie wzajemnej zgodności przez cały rok kalendarzowy, ostateczna wielkośd zmniejszenia płatności ustalana jest wówczas w ten sposób, że kwota przyznanych płatności ulega zmniejszeniu, co do zasady o 3%. W zależności od zasięgu, dotkliwości, trwałości i powtarzalności niespełnienia norm i wymogów, procent obniżki (sankcji) może byd podwyższony do 5% lub obniżony do 1%. Natomiast w przypadku, gdy rolnik w sposób świadomy (celowy) narusza wymogi lub normy kwota obniżki wynosi od 15% do 100%.
Kwota płatności w ramach systemów wsparcia bezpośredniego nie podlega redukcji, jeżeli kwota obniżki z tytułu nieprzestrzegania norm i wymogów nie przekracza równowartości kwoty 100 euro (przeliczonej na złote według ostatniego kursu wymiany walut, ustalonego przez Europejski Bank Centralny przed dniem 1 października 2014 r.) na jednego rolnika i na rok kalendarzowy.
W takim przypadku, w decyzji w sprawie przyznania płatności w ramach systemów wsparcia bezpośredniego Kierownik biura powiatowego:
- podaje informacje o niezastosowaniu zmniejszenia lub wykluczenia,
- nakazuje realizację w wyznaczonym terminie określonych działao mających na celu usunięcie stwierdzonych niezgodności (obligatoryjnie podaje działania naprawcze oraz termin do ich podjęcia).
Działania określone w decyzji w sprawie przyznania płatności powinny byd współmierne do rodzaju stwierdzonych niezgodności i nie mogą byd nadmiernie uciążliwe dla rolnika.
Ustalony w decyzji w sprawie przyznania płatności termin na podjęcie działao naprawczych nie może byd późniejszy niż 31 grudnia roku następującego po roku, w którym stwierdzono daną niezgodnośd (31 grudnia 2015 r.).
Wyznaczone w decyzji terminy realizacji przedmiotowych działao mające odniesienie w przepisach prawa powinny uwzględniad terminy wynikające z tych przepisów.
W przypadku, gdy rolnik nie podejmie działao naprawczych obniżki i wykluczenia będą stosowane.
W przypadku, gdy w trakcie kontroli w zakresie spełnienia przez rolnika norm lub wymogów wzajemnej zgodności, stwierdzone zostaną drobne niezgodności, nie będzie stosowane zmniejszenie płatności, jeżeli rolnik podejmie działania naprawcze, w terminie określonym w raporcie z czynności kontrolnych, który nie może byd późniejszy niż do kooca roku następującego po roku, w którym została stwierdzona drobna niezgodnośd.
Jeżeli na podstawie ustaleo z kontroli na miejscu rolnik podjął natychmiastowe działania naprawcze i usunął wskazane w raporcie drobne niezgodności, zobowiązany jest do złożenia do kierownika biura powiatowego ARiMR oświadczenia o zrealizowaniu tych działao (O-20/01). Jeżeli po upływie terminu na podjęcie działao naprawczych, rolnik nie złoży wymaganego oświadczenia obniżki będą stosowane.
Formularz oświadczenia dostępny jest na stronie internetowej ARiMR.
Wykaz norm i wymogów dostępny jest na stronie internetowej Agencji oraz w biurach powiatowych ARiMR i oddziałach regionalnych ARiMR.
Zmiany od 2014 roku
Od 2014 roku w przypadku łąk i pastwisk, na których znajdują się: siedliska przyrodnicze lub siedliska gatunków ptaków lub siedliska gatunków zwierząt, okrywa roślinna jest na nich koszona i usuwana co najmniej raz w roku, w terminie do dnia 31 października lub są na nich wypasane zwierzęta w okresie wegetacyjnym traw.
Rolnik w terminie do dnia 9 czerwca danego roku składa do właściwego kierownika biura powiatowego ARiMR:
- Oświadczenie o występowaniu na łące lub pastwisku siedliska przyrodniczego, siedliska gatunku ptaków, siedliska gatunku zwierząt (O-4/01)