Agencja Restrukturyzacji
i Modernizacji Rolnictwa

Rolnicy, którzy nie występowali dotychczas o wsparcie w ramach obszaru A, B lub C, mogą się obecnie ubiegać o pomoc na operacje obejmujące koszty inwestycji związanych z produkcją w danym obszarze wsparcia (takie, jak np. zakup maszyn, urządzeń lub infrastruktury technicznej), o ile jednocześnie planują realizację również inwestycji związanych bezpośrednio z budową lub modernizacją budynków inwentarskich lub magazynów paszowych (w tym ich wyposażaniem), lub adaptacją innych istniejących w gospodarstwie budynków na budynki inwentarskie (w tym wyposażaniem takich budynków).

Natomiast rolnicy, którzy złożyli wnioski o przyznanie pomocy w obszarach A,B,C w latach 2015–2018 i którym wypłacono pomoc za zrealizowaną operację związaną z budynkami inwentarskimi lub magazynami paszowymi lub przyznano pomoc na taką operację i operacja nie została jeszcze zakończona, mogą mieć w ramach prowadzonych obecnie naborów przyznaną pomoc na operacje obejmujące swoim zakresem wyłącznie zakup maszyn, urządzeń  mogących służyć produkcji w obszarze wsparcia, w którym rolnik uprzednio ubiegał się o pomoc, o ile oczywiście ma jeszcze niewykorzystany w pełni limit  pomocy w danym obszarze wsparcia.

Zgodnie z § 8 ust. 1 rozporządzenia Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 21 sierpnia 2015 r. w sprawie szczegółowych warunków i trybu przyznawania oraz wypłaty pomocy finansowej na operacje typu „Modernizacja gospodarstw rolnych” w ramach poddziałania „Wsparcie inwestycji w gospodarstwach rolnych” objętego Programem Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2014-2020 (Dz. U., poz. 1371 z późn.zm.), pomoc przyznaje się i wypłaca do wysokości limitu, który w okresie realizacji programu, na jednego beneficjenta i na jedno gospodarstwo, wynosi maksymalnie 500 tys. zł ( w obszarze A związanym z rozwojem produkcji prosiąt nawet jest to 900 tys. zł), z zastrzeżeniem, iż 200 tys. zł  może obejmować inwestycje niezwiązane bezpośrednio z budową, modernizacją budynków inwentarskich, w tym ich wyposażaniem, lub adaptacją innych istniejących w gospodarstwie budynków na budynki inwentarskie, w tym ich wyposażaniem, lub budową lub modernizacją magazynów paszowych w gospodarstwach, w których jest prowadzona produkcja zwierzęca, w tym ich wyposażaniem. Powyższe maksymalne limity (900/500 tys. zł) uwzględniają pomoc finansową przyznaną lub wypłaconą na operacje typu „Restrukturyzacja małych gospodarstw” w ramach poddziałania „Pomoc na rozpoczęcie działalności gospodarczej na rzecz rozwoju małych gospodarstw” objętego PROW 2014-2020. Powyższe limity nie łączą się.

Zatem, w przypadku realizacji operacji w obszarze A, B lub C obejmującej inwestycje związane bezpośrednio z budową, modernizacją budynków inwentarskich, w tym ich wyposażaniem, lub adaptacją innych istniejących w gospodarstwie budynków na budynki inwentarskie, w tym ich wyposażaniem, lub budową lub modernizacją magazynów paszowych w gospodarstwach, w których jest prowadzona produkcja zwierzęca, w tym ich wyposażanie, pomoc będzie przyznawana do wysokości limitu 900/500 tys. zł. Natomiast w przypadku operacji obejmującej zarówno koszty zakup maszyn, jak również związane bezpośrednio z budową lub modernizacją budynków inwentarskich lub magazynów paszowych (w tym ich wyposażaniem), lub adaptacją innych istniejących w gospodarstwie budynków na budynki inwentarskie (w tym wyposażaniem takich budynków), pomoc będzie przyznawana do wysokości limitu 900/500 tys. zł, w tym,  że nie więcej niż 200 tys. zł na zakup maszyn.

Jeżeli Wnioskodawca w poprzednim naborze wniosków o przyznanie pomocy na operacje typu „Modernizacja gospodarstw rolnych” uzyskał pomoc w ramach obszaru D w wysokości 200 tys. zł na inwestycje w postaci zakupu maszyn i urządzeń rolniczych, to składając kolejny wniosek w ramach obszaru A, B lub C może ubiegać się o pomoc jedynie na inwestycje związane bezpośrednio z:

• budową lub modernizacją budynków inwentarskich, w tym ich wyposażaniem, lub
• adaptacją innych istniejących w gospodarstwie budynków na budynki inwentarskie, w tym ich wyposażaniem, lub
• budową lub modernizacją magazynów paszowych w gospodarstwach, w których jest prowadzona produkcja zwierzęca, w tym ich wyposażaniem, do wysokości przysługującego w danym obszarze wsparcia limitu pomniejszonego o uzyskaną już pomoc.

Natomiast w przypadku ubiegania się o przyznanie pomocy w obszarze D na kwotę 500 tys. zł, w obecnie przeprowadzanych naborach nie przysługuje już Wnioskodawcy pomoc, również w przypadku, gdyby planował złożyć wniosek o przyznanie pomocy, tym razem nawet w ramach obszaru A.
Jedynie w przypadku realizowania operacji w obszarze rozwój produkcji prosiąt i wcześniejszego skorzystania z pomocy w obszarze A, można ponownie ubiegać się o wsparcie w tym obszarze do wysokości limitu 900 tys. zł, pomniejszonego o wcześniej uzyskaną pomoc, także, jeśli była ona wyższa niż 500 tys. zł.

Odnosząc się do możliwości zakupu w obszarze B wozu paszowego i ładowarki teleskopowej uprzejmie informuję, iż po zmianie przepisów (rozporządzenie MRiRW z dnia 25 lutego 2019 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie szczegółowych warunków i trybu przyznawania oraz wypłaty pomocy finansowej na operacje typu "Modernizacja gospodarstw rolnych" w ramach poddziałania "Wsparcie inwestycji w gospodarstwach rolnych" objętego Programem Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2014-2020 (Dz. U. poz. 407)) za koszty kwalifikowalne w ramach obszarów A-C "Modernizacja gospodarstw rolnych" uznaje się koszty:

• budowy, przebudowy, remontu połączonego z modernizacją budynków lub budowli wykorzystywanych do produkcji rolnej, w tym przygotowania do sprzedaży produktów rolnych wytwarzanych w gospodarstwie innych niż tylko związane z budynkami inwentarskimi czy magazynami paszowymi;
• zakupu lub związanych z umową leasingu, zakończonego przeniesieniem prawa własności, nowych maszyn, urządzeń, wyposażenia do produkcji rolnej, w tym przygotowania do sprzedaży produktów rolnych wytwarzanych w gospodarstwie, do wartości rynkowej majątku;
• budowy albo zakupu elementów infrastruktury technicznej wpływających bezpośrednio na warunki prowadzenia działalności rolniczej;
• ogólne, o których mowa w art. 45 ust. 2 lit. c rozporządzenia nr 1305/2013.

Powyżej wymienione koszty mogą być finansowane w obszarach A-C pod warunkiem że:

1. będą one służyć produkcji w obszarze wsparcia w którym rolnik ubiega się o pomoc, oraz
2. w ramach planowanej operacji będzie realizowana inwestycja związana bezpośrednio z:
   • budową lub modernizacją budynków inwentarskich, w tym ich wyposażaniem, lub
   • adaptacją innych istniejących w gospodarstwie budynków na budynki inwentarskie, w tym ich wyposażaniem, lub
   • budową lub modernizacją magazynów paszowych w gospodarstwach, w których jest prowadzona produkcja zwierzęca, w tym ich wyposażaniem.

Wyjątek od tej zasady dotyczy tylko rolników, którzy złożyli wnioski o przyznanie pomocy w obszarach A, B, C w latach 2015-2018 i którym wypłacono pomoc za zrealizowaną operację związaną z budynkami inwentarskimi lub magazynami paszowymi lub przyznano pomoc na taką operację i operacja nie została zakończona. Pomoc może być wówczas przyznana na operacje obejmujące swoim zakresem wyłącznie zakup maszyn, urządzeń, wyposażenia do produkcji rolnej, itp. mogących służyć produkcji w obszarze wsparcia w którym rolnik uprzednio ubiegał się o pomoc, o ile oczywiście ma jeszcze niewykorzystaną w pełni maksymalną kwotę pomocy.

Jednocześnie należy mieć na uwadze, co stanowią powyżej wskazane pojęcia, i tak:

• budową - jest np. wykonanie obiektu budowlanego w określonym miejscu,
• modernizacją budynku - jest np. przebudowa obiektu budowlanego bądź przystosowanie budynku do innego przeznaczenia albo nowej funkcji, jego ulepszenie (unowocześnienie) i usprawnienie,
• adaptacją budynku - jest przystosowanie budynku do innego użytkowania niż był przeznaczony.

Pojęcia "budowa", "modernizacja", "adaptacja" odnoszą się do efektu jaki ma być osiągnięty w związku z inwestowaniem w dany budynek.

Mając powyższe na uwadze, zakup wozu paszowego i ładowarki teleskopowej może być sfinansowany w obszarze B w przypadku gdy:

• będzie istniał inny element operacji niż sam zakup wozu paszowego i ładowarki, związany z ww. wymienionymi: budową, modernizacją budynku, itp.,
  lub
• w wyniku złożonego w latach 2015-2018 wniosku  w obszarach A-C byłaby już realizowana operacja/ przyznana pomoc na przebudowę, modernizację budynku inwentarskiego lub adaptację innego budynku na budynek inwentarski.

Należy przy tym mieć na uwadze, iż obszary A-C nakierowane są na rozwój produkcji zwierzęcej i operacja ma zapewnić odpowiedni wzrost GVA w gospodarstwie - w tym kontekście również istotny jest zakres operacji, tj. czy przyczynia się do osiągnięcia celu, przy założeniu, że operacja jako całość spełnia pozostałe wymagania określone w przepisach. Należy przy tym mieć na uwadze, iż obszary A-C nakierowane są na rozwój produkcji zwierzęcej i operacja ma zapewnić odpowiedni wzrost GVA w gospodarstwie - w tym kontekście również istotny jest zakres operacji, tj. czy przyczynia się do osiągnięcia celu, przy założeniu, że operacja jako całość spełnia pozostałe wymagania określone w przepisach.

Mając na uwadze powyższe wyjaśnienia ( z pkt. 4) inwestycja polegająca na zakupie i montażu schładzalnika mleka wraz z odzyskiem ciepła uznawana jest za modernizację budynku, przez co może stanowić koszt kwalifikowalny w obszarze B. W związku z powyższym możliwe jest uzyskanie wsparcia również na zakup prasy, jako sprzętu do produkcji rolnej służącego w produkcji w obszarze wsparcia w którym rolnik będzie ubiegał się o pomoc.

Mając na uwadze, że modernizacją budynku jest np. przebudowa obiektu budowlanego bądź przystosowanie budynku do innego przeznaczenia albo nowej funkcji, jego ulepszenie (unowocześnienie) i usprawnienie, zamontowanie w oborze wentylatorów może stanowić ww. modernizację budynku inwentarskiego.

Tym samym w przypadku realizacji takiej inwestycji można dodatkowo ubiegać się o wsparcie na zakup maszyn służących produkcji w obszarze wsparcia w którym rolnik ubiega się o pomoc.

Zgodnie ze zmienionymi przepisami (§ 7 ust. 2 pkt 2) rozporządzenia MRiRW z dnia 25 lutego 2019 r., pomoc nie obejmuje kosztów nabycia maszyn tego samego rodzaju jak nabyte w ramach PROW 2007-2013 w związku z podjęciem albo rozwojem działalności pozarolniczej albo w celu wyposażenia tego samego gospodarstwa - w przypadku gdy o pomoc ubiega się beneficjent PROW 2007-2013 lub współposiadacz tego gospodarstwa.

Powyższe oznacza, że w ramach operacji typu "Modernizacja…" PROW 2014-2020 można zakupić będzie w kolejnych naborach wniosków o przyznanie pomocy:

1. agregat uprawowo-siewny do uprawy pasowej - jeżeli w ramach PROW 2007-2013 został zakupiony agregat uprawowo-siewny tradycyjny (zwykły),
2. ciągnik rolniczy - jeżeli w ramach PROW 2007-2013 został zakupiony ciągnik sadowniczy,
3. opryskiwacz polowy - jeżeli w ramach PROW 2007-2013 został zakupiony opryskiwacz sadowniczy,
4. ładowarkę teleskopową - jeżeli w ramach PROW 2007-2013 został zakupiony ładowacz czołowy.

Punkt zostanie przyznany, jeżeli do dnia złożenia wniosku o przyznanie pomocy, ani podmiotowi ubiegającemu się o przyznanie pomocy ani współposiadaczowi gospodarstwa nie przyznano pomocy w ramach określonych instrumentów wsparcia. W przepisie doprecyzowano też, że w sytuacji, gdy podmiot ubiegający się o przyznanie pomocy lub współposiadacz gospodarstwa wystąpił o tę pomoc i nie przyznano mu pomocy, nie otrzyma punktu.

Powyższe oznacza, iż punkt będzie mógł zostać przyznany tylko w przypadku, gdy ani Wnioskodawca, ani współposiadacz gospodarstwa nie ubiegali się o przyznanie pomocy (tj. nie złożyli wniosku o przyznanie pomocy):

1. w związku z podjęciem albo rozwojem działalności pozarolniczej w ramach:
   • PROW 2007-2013, w następujących instrumentach wsparcia:
     • "Różnicowanie w kierunku działalności nierolniczej",
     • "Tworzenie i rozwój mikroprzedsiębiorstw",
     • "Wdrażanie lokalnych strategii rozwoju" dla operacji, które odpowiadają warunkom przyznania pomocy w ramach działania "Różnicowanie w kierunku działalności nierolniczej",
     • Wdrażanie lokalnych strategii rozwoju" dla operacji, które odpowiadają warunkom przyznania pomocy w ramach działania "Tworzenie i rozwój mikroprzedsiębiorstw",
   • PROW 2014-2020, w następujących instrumentach wsparcia:
     • "Premie na rozpoczęcie działalności pozarolniczej",
     • "Rozwój przedsiębiorczości - rozwój usług rolniczych",
     • "Wsparcie na wdrażanie operacji w ramach strategii rozwoju lokalnego kierowanego przez społeczność",
2. w celu wyposażenia tego samego gospodarstwa w ramach wymienionych w przepisie instrumentów wsparcia, tj.:
   • działania "Modernizacja gospodarstw rolnych" PROW 2007-2013,
   • typu operacji "Modernizacja gospodarstw rolnych" PROW 2014-2020.

W ramach operacji typu "Modernizacja ..." mogą być realizowane wyłącznie takie rodzaje operacji, które będą przyczyniały się do poprawy ogólnych wyników gospodarstwa w danym obszarze wsparcia. Poprzez poprawę ogólnych wyników gospodarstwa rolnego rozumie się zmiany w gospodarstwie, które mają na celu poprawę jego konkurencyjności i zwiększenie jego rentowności oraz dokonywane są z uwzględnieniem zmian w otoczeniu oraz wewnętrznych potrzeb danego gospodarstwa, oparte o orientację rynkową, doprowadzając do wzrostu wartości dodanej brutto w gospodarstwie (GVA), w szczególności w wyniku racjonalizacji technologii produkcji lub wprowadzenia innowacji, zmiany profilu lub skali produkcji, poprawy jakości produkcji lub zwiększenia wartości dodanej produktu, co najmniej o 10%.

Wzrost GVA w obszarach A, B, C, ma mieć związek z realizowaną operacją w tym jednocześnie z produkcją wspieraną w tych konkretnych obszarach (tj. rozwój produkcji prosiąt, bydła mlecznego, bydła opasowego) co oznacza, że inwestowanie np. tylko i wyłącznie w maszyny powinno przekładać się na wynik GVA, wykazywany na postawie wielkości i skali produkcji zwierzęcej lub chociażby związany z poprawą jakości produkcji zwierzęcej lub ze zwiększeniem wydajności produkcji zwierzęcej w oparciu o produkcję roślinną będącą bazą paszową do utrzymywania tych zwierząt w gospodarstwie.

Biorąc pod uwagę powyższe, wykazanie wzrostu GVA musi być zawsze osiągnięte w wyniku realizacji zaplanowanej operacji, określonej we wniosku o przyznanie pomocy, nawet w sytuacji, gdy Wnioskodawca we wcześniejszych wnioskach wykazał już maksymalną możliwą produkcję w posiadanych/budowanych budynkach, zatem nie może wykazać, że zakup maszyn i urządzeń może przyczynić się do zwiększenia produkcji w tym zakresie. Brak jest możliwości osiągnięcia wzrostu wskaźnika GVA, o co najmniej 10% w sposób niezwiązany z operacją/niewynikający z zakresu konkretnie zaplanowanej operacji.

W celu prawidłowego określenia wzrostu wartości GVA w wyniku realizacji operacji określonej we wniosku o przyznanie pomocy należy w okresie bazowym (tj. roku złożenia wniosku o przyznanie pomocy) i w okresie docelowym (pierwszym rokiem okresu docelowego jest rok złożenia wniosku o płatność końcową) wskazać wartość sprzedanych produktów rolnych i zwierząt wytworzonych w gospodarstwie rolnym oraz wartość wybranych dotacji otrzymanych przez gospodarstwo rolne pomniejszone o koszty związane z ich wytworzeniem oraz podatki zapłacone przez gospodarstwo rolne, pamiętając, że dla okresu docelowego nie wolno zmieniać w stosunku do okresu bazowego danych dotyczących działalności niezwiązanych z operacją. W związku z powyższym bardzo ważną sprawą jest prawidłowe określenie zmian, jakie nastąpią w gospodarstwie w związku z realizacją planowanej operacji i uwzględnienie zmian przychodów i kosztów w biznesplanie dla okresu docelowego. Jeżeli zatem inwestycja nie dotyczy bezpośrednio konkretnej grupy upraw lub zwierząt, podawane wartości kosztów i przychodów ze sprzedaży z tych działalności należy uznać za niezmienne pomiędzy okresami.

Należy zauważyć, iż we wniosku składanym w 2015 roku Wnioskodawca wykazuje jako okres bazowy rok 2015 i w stosunku do tego okresu przedstawia zmiany w gospodarstwie będące wynikiem zaplanowanej do realizacji i ujętej we wniosku operacji. W kolejnym wniosku, składanym w roku 2019 jako rok bazowy przedstawia rok 2019 i w stosunku do tego okresu (wyjściowego) w okresie docelowym ujmuje zmiany będące wynikiem kolejnej zaplanowanej do realizacji operacji, zatem każdą z tych operacji ocenia odrębnie pod kątem GVA, itp.

W ramach obszarów A-C pomoc może zostać przyznana na zakup maszyn i urządzeń pod warunkiem, że będą one wykorzystywane w danym obszarze wsparcia i będą mieć związek z prowadzoną w ramach niego produkcją zwierzęcą. W związku z tym, wsparcie mogłoby zostać udzielone np. na zakup maszyn polowych, takich jak m.in. siewnik, opryskiwacz itp., które będą wykorzystywane w prowadzonej przez rolnika produkcji roślinnej, przeznaczanej na pasze dla prowadzonej produkcji zwierzęcej (np. opryskiwacz będzie służył do stosowania środków ochrony roślin w uprawach przeznaczonych na pasze dla posiadanych zwierząt; siewnik będzie wykorzystywany do siewu zbóż, które rolnik przeznacza na pasze). Powyższe informacje powinny wynikać z Biznesplanu i powinny znaleźć odzwierciedlenie w faktycznie prowadzonej produkcji. Brak jest możliwości wykazywania w Biznesplanie rozwoju innego obszaru niż obszar w ramach którego złożony zostanie wniosek o przyznanie pomocy.

W rozporządzeniu Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 21 sierpnia 2015 r. w sprawie szczegółowych warunków i trybu przyznawania oraz wypłaty pomocy finansowej na operacje typu "Modernizacja gospodarstw rolnych" w ramach poddziałania "Wsparcie inwestycji w gospodarstwach rolnych" objętego Programem Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2014-2020 (Dz. U. poz. 1371, z późn. zm.) przepis § 7 ust. 2 pkt 10 stanowi, że pomoc nie obejmuje kosztów inwestycji trwale związanych z gruntem lub nieruchomością:

• innych niż położone na gruntach stanowiących własność lub współwłasność podmiotu ubiegającego się o przyznanie pomocy lub przedmiot użytkowania wieczystego lub dzierżawy z Zasobu Własności Rolnej Skarbu Państwa lub od jednostek samorządu terytorialnego zawartej na czas nieoznaczony albo na okres co najmniej 7 lat liczony od dnia złożenia wniosku o przyznanie pomocy lub
• realizowanych przez osoby wspólnie wnioskujące.

Uwzględniając powyższe, przy aktualnie obowiązujących uwarunkowaniach prawnych, brak jest możliwości przyznania wsparcia na budowę przez osoby wspólnie wnioskujące w ramach operacji typu "Modernizacja gospodarstw rolnych".

Pomoc przyznaje się i wypłaca do wysokości limitu, który w okresie realizacji PROW 2014-2020, na jednego beneficjenta i na jedno gospodarstwo, wynosi maksymalnie 500 tys. zł, z zastrzeżeniem, iż 200 tys. zł może obejmować inwestycje niezwiązane bezpośrednio z budową, modernizacją budynków inwentarskich, w tym ich wyposażaniem, lub adaptacją innych istniejących w gospodarstwie budynków na budynki inwentarskie, w tym ich wyposażaniem, lub budową lub modernizacją magazynów paszowych w gospodarstwach, w których jest prowadzona produkcja zwierzęca, w tym ich wyposażaniem. Jedynie w obszarze rozwój produkcji prosiąt maksymalna wysokość limitu wynosi 900 tys. zł. Powyższe maksymalne limity nie łączą się i uwzględniają pomoc finansową przyznaną lub wypłaconą na operacje typu "Restrukturyzacja małych gospodarstw" w ramach poddziałania "Pomoc na rozpoczęcie działalności gospodarczej na rzecz rozwoju małych gospodarstw" objętego programem.

Dla obszaru C (rozwój produkcji bydła mięsnego) nie jest określona minimalna liczba zwierząt, która powinna zostać osiągnięta w wyniku realizacji operacji, ani minimalna liczba zwierząt posiadanych w roku bazowym.

W przypadku obszarów B, C punkty decydujące o kolejności rozpatrywania wniosków przyznawane są na podstawie kryteriów wyboru operacji, określonych w § 16 ust. 3, 4 ww. rozporządzenia MRiRW, w dużej mierze związanych z liczbą zwierząt w gospodarstwie.

Jednocześnie należy pamiętać, że obszary A-C nakierowane są na rozwój produkcji zwierzęcej i operacja, oprócz zapewnienia odpowiedniego wzrostu GVA w gospodarstwie, ma również przyczynić się do wzrostu określonej  produkcji - w tym kontekście również istotny jest zakres operacji, tj. czy przyczynia się do osiągnięcia celu, przy założeniu, że operacja jako całość spełnia pozostałe wymagania określone w przepisach. Wykazanie wzrostu GVA musi być zawsze osiągnięte w wyniku realizacji zaplanowanej operacji określonej we wniosku o przyznanie pomocy. Brak jest, więc możliwości osiągnięcia wzrostu wskaźnika GVA, o co najmniej 10% w sposób niezwiązany z operacją/niewynikający z charakteru operacji.