Agencja Restrukturyzacji
i Modernizacji Rolnictwa

Boże Narodzenie na wsi

To radosne chrześcijańskie święto przed laty nazywane było Godami, Świętymi Wieczorami albo Koladką. Obchodzono je – jak wskazują te określenia – kultywując oprócz zwyczajów katolickich także te ludowe. I dziś okres bożonarodzeniowy, gdy prac w polu i zagrodzie jest mniej, stanowi okazję do spotkań w gronie najbliższych – nie tylko na wsi.

Zgodnie z tradycją Boże Narodzenie, upamiętniające narodziny Jezusa Chrystusa, przypada w okresie przesilenia zimowego, co miało szczególne znaczenie dla żyjących zgodnie z rytmem przyrody rolników. Według kalendarza gregoriańskiego tę uroczystość obchodzi się 25 grudnia, a w kościele wschodnim 7 stycznia (kalendarz juliański). Boże Narodzenie poprzedza okres przygotowania. W kościele katolickim jest to czterotygodniowy adwent – czas, w którym m.in. o wschodzie słońca odprawiane są roraty. 24 grudnia wypada Wigilia, której zwieńczeniem jest pasterka, a samo święto obchodzone jest przez dwa kolejne dni. Pierwszy z nich tradycyjnie spędzano w domach, drugi był przeznaczony na odwiedziny gości.

Jeśli natomiast chodzi o obyczajowość, wiele ze znanych dziś zwyczajów nie było obcych również naszym przodkom. Zanim powszechnym stało się strojenie choinek, w wiejskich izbach umieszczano gałązki świerkowe (tzw. podłaźniczki). Dekorowano je najczęściej ozdobami wykonanymi z papieru, a gdy nie było jeszcze prądu, ozdabiano świecami. Na wigilijnym stole pod obrusem kładziono siano. Wśród dań dominowały potrawy z mąki, maku, kapusty i grzybów. Zostawiano też wolne miejsce dla wędrowca albo duszy bliskiej osoby. Dzielono się opłatkiem – również ze zwierzętami – śpiewano kolędy.

 

Zdjęcie: AdobeStock