Agencja Restrukturyzacji
i Modernizacji Rolnictwa

Pomoc na założenie uprawy leśnej, przyznawana jest w formie wsparcia na wykonanie zalesienia zgodnie z wymogami planu zalesienia oraz zabezpieczenia uprawy leśnej przed zniszczeniem. Zabezpieczenie drzew i krzewów przed zniszczeniem może być w formie:

- ogrodzenia 2-metrową metalową siatką,

- 3 palików,

- repelentów,

- osłonek,

- wełny owczej.

Podmiot ubiegający się o przyznanie wsparcia:

Rolnik albo jednostka terytorialna.

Podmiot ten powinien:

1. zobowiązać się do wykonania zalesienia gruntu zgodnie z wymogami planu zalesienia, a gdy jest to określone w planie zalesienia – do wykonania również jego ogrodzenia siatką metalową o wysokości co najmniej 2 metrów lub zabezpieczenia przed zniszczeniem drzew lub krzewów 3 palikami, repelentami, osłonkami lub wełną owczą;
2. uzyskać decyzję o środowiskowych uwarunkowaniach dla planowanego wykonania zalesienia – w przypadku gdy planowane wykonanie zalesienia jest przedsięwzięciem, którego realizacja wymaga uzyskania takiej decyzji zgodnie z przepisami ustawy z dnia 3 października 2008 r. o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko   (Dz. U. z 2022 r. poz. 1029, z późn. zm.).

Uwaga !!!

Obowiązek uzyskania decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach dotyczy zalesień planowanych na:

1. gruntach ornych o powierzchni powyżej 20 ha,
2. gruntach z sukcesją naturalną i sadach, położonych na formach ochrony przyrody takich jak:

• parki narodowe lub ich otulinie;
• rezerwaty przyrody lub ich otulinie;
• parki krajobrazowe lub ich otulinie;
• obszary chronionego krajobrazu;
• obszary Natura 2000;
• użytki ekologiczne;
• zespoły przyrodniczo-krajobrazowe.

Grunty, do których może zostać przyznane wsparcie na zalesienie to grunty:

1. wykazane w ewidencji gruntów i budynków jako grunty rolne;
2. użytkowane jako grunty orne lub sady lub grunty z sukcesją naturalną (wsparcie na zalesianie gruntów z sukcesją naturalną przysługuje, jeżeli na tych gruntach, zgodnie z planem zalesienia, jest wymagane wykonanie zalesienia);
3. przeznaczone do zalesienia w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego, a w przypadku braku tego planu – gdy zalesianie tych gruntów nie jest sprzeczne z ustaleniami studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy, a w przypadku braku tego planu oraz tego studium – gdy te grunty zostały przeznaczone do zalesienia w decyzji o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu;
4. o powierzchni nie mniejszej niż 0,1 ha oraz nie większej niż 40 ha;
5. o szerokości większej niż 20 m (nie dotyczy gruntów graniczących z lasem lub obszarem zalesionym);
6. stanowiące własność podmiotu ubiegającego się o przyznanie wsparcia albo własność jego małżonka;
7. położone poza obszarami Natura 2000 lub obszarami rezerwatów przyrody, parków krajobrazowych, parków narodowych lub obszarami ich otulin, chyba że planowane wykonanie zalesienia nie jest sprzeczne odpowiednio z planami ochrony albo planami zadań ochronnych albo z celami ochrony tych obszarów.
8. położonych poza:

• obszarami Natura 2000, chyba że planowane wykonanie zalesienia nie jest sprzeczne z planami ochrony albo planami zadań ochronnych tych obszarów, a w przypadku braku sporządzenia tych planów – z celami ochrony tych obszarów,
• obszarami rezerwatów przyrody, parków krajobrazowych lub parków narodowych lub obszarami ich otulin, chyba że planowane wykonanie zalesienia nie jest sprzeczne z celami ochrony tych obszarów.

Plan zalesienia

Rolnicy ubiegający się o wsparcie na zalesienie zobligowani są, jeszcze przed złożeniem wniosku o przyznanie wsparcia na zalesienie, do złożenia wniosku o sporządzenie planu zalesienia do Nadleśniczego Państwowego Gospodarstwa Leśnego Lasy Państwowe. Wsparcie na zalesienie jest udzielane do gruntów, dla których opracowany jest plan zalesienia przez Nadleśniczego Państwowego Gospodarstwa Leśnego Lasy Państwowe.

Do wniosku o sporządzenie planu zalesienia, należy dołączyć następujące załączniki:

1. wypis i wyrys z miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego dotyczące działek ewidencyjnych, na których są położone grunty przeznaczone do wykonania zalesienia lub grunty z sukcesją naturalną, a w przypadku braku tego planu – zaświadczenie potwierdzające, że przeznaczenie gruntów do wykonania zalesienia lub gruntów z sukcesją naturalną nie jest sprzeczne z ustaleniami studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy, a w przypadku braku tego planu oraz tego studium – decyzja o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu określająca grunty przeznaczone do zalesienia;
2. materiał graficzny wraz z kartą informacyjną, udostępnione przez Agencję (na wniosek podmiotu ubiegającego się o przyznanie wsparcia);

Karta informacyjna:

- powinna zawierać informacje dotyczące gruntu, do którego podmiot zamierza ubiegać się o przyznanie wsparcia, w szczególności:

• powierzchnię działek ewidencyjnych, na których jest położony ten grunt;
• wskazanie, czy:

1. ten grunt jest położony na obszarowych formach ochrony przyrody,
2. grunt ten jest gruntem o nachyleniu terenu powyżej 12°, z tym, że za grunt o tym nachyleniu uznaje się grunt, gdy przynajmniej część terenu na tym gruncie ma nachylenie powyżej 12°,
3. na tym gruncie występują śródlądowe wody powierzchniowe.

3. oświadczenie podmiotu o powierzchni gruntów przeznaczonych do wykonania zalesienia lub gruntów z sukcesją naturalną, zawierające numery działek ewidencyjnych, na których są położone te grunty;
4. wypis z ewidencji gruntów i budynków dotyczący działek ewidencyjnych, na których są położone te grunty;
5. mapa sporządzona przez osobę posiadającą uprawnienia zawodowe, nadane na podstawie przepisów ustawy Prawo geodezyjne i kartograficzne, na podkładzie mapy zasadniczej albo na podkładzie ewidencyjnym, zawierająca:
   1. 1. wskazanie granic całości gruntów z sukcesją naturalną oraz określenie łącznej powierzchni tych gruntów wraz z powierzchnią działek ewidencyjnych, na których są położone,
      2. wskazanie granic kęp i określenie ich powierzchni,

- w przypadku gruntów z sukcesją naturalną.

6. opinia właściwego dyrektora parku narodowego o braku sprzeczności zalesienia z celami ochrony danego obszaru – w przypadku gruntów przeznaczonych do wykonania zalesienia położonych w parku narodowym lub na obszarze jego otuliny, również w przypadku gdy ten grunt jest położony w granicach obszaru Natura 2000;
7. opinia regionalnego dyrektora ochrony środowiska o braku sprzeczności zalesienia z:
   1. celami ochrony danego obszaru – w przypadku gruntów przeznaczonych do wykonania zalesienia lub gruntu z sukcesją naturalną położonych w rezerwacie przyrody lub parku krajobrazowym, lub na obszarze ich otulin,
   2. planami ochrony albo planami zadań ochronnych danego obszaru, albo celami ochrony danego obszaru, jeżeli dla tego obszaru nie został sporządzony plan ochrony i plan zadań ochronnych – w przypadku gruntów przeznaczonych do wykonania zalesienia lub gruntu z sukcesją naturalną położonych na obszarze Natura 2000; dołączenie tej opinii nie jest wymagane w przypadku gdy jest dołączana opinia właściwego dyrektora parku narodowego, o której mowa w pkt 6.

Plan zalesienia powinien:

1. obejmować grunty graniczące ze sobą, tworzące jeden kompleks gruntów przeznaczonych do wykonania zalesienia lub gruntów z sukcesją naturalną stanowiących zwartą powierzchnię powiązaną gospodarczo lub przyrodniczo, mogących zawierać elementy krajobrazu i powierzchnie nieuprawnione do płatności zawarte w planie zalesienia, w szczególności:

a)  powierzchnie pod liniami przesyłowymi, których zalesienie nie zostało uzgodnione z właściwymi jednostkami zarządzającymi tymi liniami,

b)  śródlądowe wody powierzchniowe oraz stawy na gruntach rolnych,

c)   uprawy leśne lub inne istniejące lasy, dla których nie został złożony wniosek o wypłatę pomocy finansowej na zalesianie gruntów rolnych objętej planem rozwoju obszarów wiejskich, wniosek o wypłatę pomocy finansowej na zalesianie w ramach działania „Zalesianie gruntów rolnych oraz zalesianie gruntów innych niż rolne” objęte-go Programem Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2007–2013 oraz wniosek o przyznanie premii pielęgnacyjnej i premii zalesieniowej w ramach poddziałania „Wsparcie na zalesianie i tworzenie terenów zalesionych” objętego Programem Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2014–2020,

d)  kamieniołomy, żwirownie lub wyrobiska po wykopie piasku, gliny lub torfu,

e)  elementy krajobrazu, jeżeli szerokość tych elementów przekracza szerokość określoną w przepisach wydanych na podstawie art. 26 ust. 4 ustawy z dnia 8 lutego 2023 r. o Planie Strategicznym dla Wspólnej Polityki Rolnej na lata 2023–2027 (Dz. U. poz. 412),

– położone w obrębie działek ewidencyjnych przeznaczonych do zalesienia lub przylegające do tych działek;

2. być sporządzony przy uwzględnieniu stanu faktycznego gruntu przeznaczonego do wykonania zalesienia lub gruntu z sukcesją naturalną, których granice są oznakowane w terenie,
3. być przechowywany przez podmiot, dla którego ten plan został sporządzony, a jego kopia przez nadleśniczego do dnia wypłaty wsparcia na zalesienie – w przypadku ubiegania się o przyznanie wyłącznie wsparcia na zalesienie.

Plan zalesienia powinien zawierać elementy określone w załączniku nr 3 do rozporządzenia oraz:

1. dane dotyczące podmiotu realizującego ten plan:

• imię i nazwisko albo nazwę,
• wskazanie miejsca zamieszkania i adresu albo siedziby i adresu,
• numer identyfikacyjny,

2. podpis nadleśniczego, który sporządził ten plan,

c)      dokumenty dołączone do wniosku o sporządzenie tego planu.

Plan zalesienia powinien być sporządzony na piśmie w postaci:

1. 1. elektronicznej, opatrzonej kwalifikowanym podpisem elektronicznym, lub
   2. papierowej, opatrzonej podpisem własnoręcznym i jej kopii w postaci elektronicznej zapisanej w jednym z formatów: txt, rtf, pdf, xps, odt, ods, odp, doc, xls, ppt, docx, xlsx, pptx, rar.

Plan zalesienia powinien zawierać dokumenty dołączone przez podmiot ubiegający się o wsparcie do wniosku o sporządzenie tego planu, w postaci kopii elektronicznej zapisanej w jednym z ww. formatów albo papierowej i jej kopii w postaci elektronicznej zapisanej w jednym z ww. formatów.

Zalesianie gruntów rolnych wykonuje się: 
1)    przy użyciu sadzonek drzew lub krzewów rodzimych gatunków lub rodzajów wymienionych w załączniku nr 1 do rozporządzenia zalesieniowego, posadzonych w
       odległości co najmniej 2 m od granicy sąsiedniego gruntu stanowiącego własność innego podmiotu; 
2)    przez równomierne posadzenie drzew lub krzewów na całej powierzchni gruntu przeznaczonego do wykonania inwestycji oraz oznakowanie w terenie granic tej
       powierzchni; 
3)    zgodnie z: 
    a) liczbą sadzonek drzew lub krzewów na hektar określoną zgodnie z załącznikiem nr 2 do rozporządzenia zalesieniowego, 
    b) wymogami planu zalesienia.

Pomoc ma formę ryczałtu.

Wsparcie na zalesianie przyznawane jest jednorazowo za wykonanie zalesienia gruntów rolnych oraz za jego zabezpieczenie przed zniszczeniem drzew lub krzewów.

Stawki na zalesienie i ich ochronę zostały określone ryczałtowo na 1 ha lub na metr bieżący. Stawki zróżnicowane są w zależności od ukształtowania terenu oraz rodzaju materiału użytego do zabezpieczenia drzewek przed zniszczeniami.

Zobowiązania:

Beneficjent jest zobowiązany do utrzymania zalesienia, przez 5 lat od dnia wypłaty wsparcia. Beneficjent utrzymuje ogrodzenie 2 metrową metalową siatką przez okres 5 lat od dnia wypłaty wsparcia. W przypadku zabezpieczenia drzew lub krzewów 3 palikami, repelentami, osłonkami lub wełną owczą, beneficjent zobowiązany jest do ich utrzymania przez 3 lata od dnia wypłaty wsparcia.

Beneficjent przechowuje dowody zakupu sadzonek przeznaczonych do wykonania zalesienia, wraz z etykietą dostawcy zarejestrowanego w rejestrze dostawców, o którym mowa w przepisach ustawy z dnia 7 czerwca 2001 r. o leśnym materiale rozmnożeniowym (Dz. U. z 2019 r. poz. 1097), w tym dowody zakupu sadzonek mikoryzowanych zawierające adnotację sprzedawcy, że są to sadzonki mikoryzowane, w przypadku gdy takie sadzonki zostały użyte oraz materiałów użytych do zabezpieczenia przed zniszczeniem drzew lub krzewów – przez 5 lat od dnia wypłaty wsparcia.

Dowody zakupu repelentów, powinny być przechowywane przez 3 lata od dnia wypłaty wsparcia, za lata w których były stosowane, w ilości wystarczającej do zabezpieczenia przed zniszczeniem drzew lub krzewów.

Beneficjenci interwencji „Wsparcie na zalesianie” zobowiązani są do potwierdzenia otrzymania wsparcia z PS WPR 2023-2027 poprzez:

• zamieszczenie na oficjalnej stronie internetowej beneficjenta, jeżeli taka istnieje, lub na oficjalnych stronach mediów społecznościowych, krótkiego - stosownie do poziomu wsparcia - opisu operacji, w tym jej celów i rezultatów, z podkreśleniem faktu otrzymania wsparcia finansowego z Unii,
• w przypadku operacji, dla których całkowite wsparcie publiczne przekracza 10.000 EUR, umieszczenie w miejscu dobrze widocznym dla społeczeństwa co najmniej jednego plakatu o wymiarze minimum A3 lub podobnej wielkości elektronicznego wyświetlacza, na których znajdą się informacje o operacji z podkreśleniem faktu otrzymania wsparcia z Unii.

Obowiązek wynika z pkt 2 załącznika III do rozporządzenia wykonawczego Komisji (UE) 2022/129. Obowiązek informacyjny powstaje wraz z rozpoczęciem realizacji operacji i trwa do końca okresu związania celem tj. 5 lat.

Księga Wizualizacji logo PS WPR 2023-2027 zawierająca wszystkie obowiązki beneficjentów wraz z graficznymi przykładami jest dostępna w lokalizacji: https://www.gov.pl/web/rolnictwo/ksiega-wizualizacji.

Do wyliczenia wartości całkowitego wsparcia publicznego w euro stosuje się, kurs wymiany złotego na euro, wyznaczony przez Europejski Bank Centralny, obowiązujący w przedostatnim dniu roboczym miesiąca poprzedzającego dzień wydania postanowienia o spełnieniu warunków do otrzymania wsparcia.