Wyjaśnienie kwestii dotyczących zasad przyznawania pomocy w ramach działań 1.8 „Różnicowanie działalności i nowe formy dochodów" oraz 1.11 „Wartość dodana, jakość produktów i wykorzystywanie niechcianych połowów"
W związku z trwającą weryfikacją wniosków o dofinansowanie w ramach działań 1.8 „Różnicowanie działalności i nowe formy dochodów" i 1.11 „Wartość dodana, jakość produktów i wykorzystywanie niechcianych połowów" oraz pojawiającymi się pytaniami od wnioskodawców w tym zakresie Departament Wsparcia Rybactwa ARiMR przekazuje następujące informacje.
Działanie 1.8 „Różnicowanie działalności i nowe formy dochodów" – wyjaśnienie kwestii prowadzenia podstawowej działalności rybaków związanej z rybołówstwem.
W ramach przedmiotowego działania dofinansowanie może zostać przyznane na operacje przyczyniające się do różnicowania dochodu rybaków przez rozwój działalności uzupełniającej, w tym: inwestycji na statku, turystyki wędkarskiej, restauracji, usług środowiskowych dotyczących rybołówstwa oraz działań edukacyjnych związanych z połowami. Jednocześnie należy podkreślić, że ww. wsparcie jest możliwe wyłącznie w przypadku, gdy działalność uzupełniająca wiąże się z podstawową działalnością rybaków związaną z rybołówstwem.
Uwzględniając powyższe, podczas oceny wniosku - na podstawie złożonych dokumentów - Agencja Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa bada, czy wnioskodawca spełnia status rybaka oraz czy działalność związana z rybołówstwem jest jego podstawową działalnością. Należy podkreślić, że dofinansowanie nie może zostać przyznane wnioskodawcy, dla którego rybołówstwo nie jest działalnością podstawową, w szczególności gdy jest to działalność marginalna, wykonywana okazjonalnie.
Pojęcie „podstawowej działalności rybaków związanej z rybołówstwem” zostało doprecyzowane w Instrukcji wypełniania wniosku o dofinansowanie i znajduje potwierdzenie w dotychczasowym orzecznictwie sądowym, zgodnie z którym głównym kryterium ustalenia działalności podstawowej wnioskodawcy powinny być dane finansowe np. wypracowany zysk. Mogą to być również inne mierniki ekonomiczne takie jak wartość dodana, produkcja brutto, wartość sprzedaży, wielkość zatrudnienia lub wynagrodzeń itp.
O fakcie, że rybołówstwo jest działalnością podstawową mogą świadczyć również inne kryteria niż ww. wskaźniki finansowe i mierniki ekonomiczne. Mając na uwadze specyfikę działalności jaką jest rybołówstwo może to być w szczególności zaangażowanie czasowe - aktywność połowowa wnioskodawcy (ilość, częstotliwość, rodzaj połowów itp.). W takim przypadku wnioskodawca powinien przedstawić stosowne informacje pozwalające uznać, że rybołówstwo jest jego działalnością podstawową. Istotne jest, aby takie wyjaśnienia zawierały uwiarygodnienie przyjętego podejścia w postaci dokumentów potwierdzających argumentację wnioskodawcy.
Dodatkowo należy zwrócić uwagę, że na ustalenie działalności podstawowej mogą mieć również wpływ czynniki niezależne od wnioskodawcy, które tymczasowo uniemożliwiają lub ograniczają mu prowadzenie połowów, np. wyłączenie niektórych akwenów czy też wprowadzenie ograniczeń lub zakazu połowów niektórych gatunków ryb. Te aspekty powinny być również uwzględnione w wyjaśnieniach i w racjonalnych przypadkach będą mogły być uznane jako przekonujące. Jednocześnie w razie wystąpienia wątpliwości ze strony ARiMR, wnioskodawca zostanie poproszony o uwiarygodnienie przedstawionych informacji i dostarczenie stosownych dokumentów.
Działanie 1.11 „Wartość dodana, jakość produktów i wykorzystywanie niechcianych połowów" - wyjaśnienie kwestii zagospodarowania ryb nie pochodzących z własnych połowów.
Działanie 1.11 jest ukierunkowane na poprawę wartości dodanej lub jakości złowionych ryb, w szczególności przez umożliwienie rybakom zagospodarowania własnych połowów (ich przetwarzanie, obrót oraz bezpośrednią sprzedaż) lub innowacyjne inwestycje na statku poprawiające jakość produktów rybołówstwa.
Biorąc pod uwagę specyfikę rybołówstwa morskiego, spadek kwot połowowych a w konsekwencji odłowów własnych, Instytucja Zarządzająca Programem Operacyjnym „Rybactwo i Morze” dopuściła w ramach realizowanych inwestycji, możliwość zagospodarowywania ryb pochodzących nie tylko z własnych połowów*.
Oznacza to, że operacja objęta wnioskiem o dofinansowanie powinna dotyczyć zagospodarowania ryb z połowów własnych, jednak w uzasadnionych przypadkach, w sytuacji spadku własnych połowów, możliwe jest ewentualne ich uzupełnienie połowami obcymi. Jednocześnie należy zaznaczyć, że pomoc nie zostanie przyznana na operacje dotyczące wyłącznie lub w głównej mierze połowów obcych, gdyż byłoby to sprzeczne z zasadami tego działania.
Uwzględniając powyższe Agencja Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa bada zasadność planowanych inwestycji w odniesieniu do wielkości wskazanych przez wnioskodawcę połowów własnych na podstawie złożonych dokumentów. W przypadku ich braku, nieprecyzyjnego opisu operacji lub innych wątpliwości Agencja wezwie wnioskodawcę do uzupełnienia wniosku. Dodatkowo, przypominamy/informujemy, że w sytuacji wykorzystania ryb nie tylko z własnych połowów wnioskodawca powinien uwiarygodnić zadeklarowane ilości - udokumentować źródło pochodzenia i wielkość planowanych do zagospodarowania połowów obcych poprzez dostarczenie np. umów na zakup ryby, deklaracji współpracy itp.
*Uwaga: ww. podejście dotyczy wyłącznie operacji z zakresu rybołówstwa morskiego, gdyż przedstawione uzasadnienie nie znajduje zastosowania w rybołówstwie śródlądowym.