Aktywna Platforma Informacyjna e-scienceplus.pl
Projekt Specjalizowana Polska Infrastruktura Naukowa na rzecz Laboratoriów Badawczych został zrealizowany przez Wrocławskie Centrum Sieciowo-Superkomputerowe Politechniki Wrocławskiej w latach 2016-2019.
O projekcie
Jako przestrzeń przede wszystkim dla środowisk naukowych powstał projekt E-SCIENCE.PL, którego celem było unowocześnienie oraz usprawnienie dotychczasowej działalności laboratoriów badawczych, w szczególności tych pracujących na nowych technologiach.
W pierwszym projekcie AZON stworzono modelowe warunki do udostępniania zasobów jednostek naukowych. Zasoby one opracowane tak, aby można je było łatwo przeszukiwać, ponownie używać i wykorzystywać w nauce, w biznesie czy w innych dziedzinach.
Punktem wyjścia była analiza potrzeb i dostępnych wówczas rozwiązań.
Koncepcja Atlasu Zasobów Otwartej Nauki narodziła się z realnych potrzeb:
- Każda uczelnia w Polsce posiada pewne zasoby, które udostępnia na platformach informatycznych. Nie ma jednak spójnego systemu, gdzie można udostępniać zasoby wypracowane w ramach prac naukowo-badawczych czy rozwojowych. Nie ma też zdefiniowanych formatów i sposobów prezentacji otrzymanych wyników - powiedział dr Waldemar Grzebyk, ówczesny kierownik projektu i obecny dyrektor CWiNT.
Atlas Zasobów Otwartej Nauki (AZON)
Prace nad AZON rozpoczęły się w Centrum Wiedzy i Informacji Naukowo-Technicznej (CWiNT) Politechniki Wrocławskiej przy współpracy z Akademią Wychowania Fizycznego, Uniwersytetem Przyrodniczym, Uniwersytetem Medycznym i Instytutem Badań Systemowych Polskiej Akademii Nauk.
Internetowa platforma zasobynauki.pl, zrealizowana w ramach projektu „Aktywna Platforma Informacyjna e-scienceplus.pl”, gromadzi, przetwarza i udostępnia zasoby nauki w otwartej formie cyfrowej wszystkim zainteresowanym.
W 2020 r. przystąpiono do kontynuacji i rozwoju projektu pod nazwą AZON 2.0
- Udostępnianie jest bardzo ważne z jednego choćby względu: te zasoby, które mają charakter otwarty pozwalają zaprezentować prace, jakie prowadzimy, ale przede wszystkim rozwijać je i szukać partnerów na świecie do wspólnych projektów rozwijających daną tematykę badawczą - powiedział dr Waldemar Grzebyk, ówczesny kierownik projektu i obecny dyrektor CWiNT.
W ramach pierwszej edycji Projektu AZON udostępniono ponad 40 000 materiałów różnego typu. Do 2020 r. zostały one pobrane prawie 4 miliony razy!
- Politechnika Wrocławska upowszechniła m.in. dane badawcze, repozytoria kodów źródłowych i danych referencyjnych, naukowe bazy danych oraz zasoby Muzeum Politechniki Wrocławskiej i Dolnośląskiej Biblioteki Cyfrowej.
- AWF udostępnił ok. tysiąca publikacji zdigitalizowanych w ramach projektu, m.in. zdjęć, nagrań wideo, dokumentów. Książki, czasopisma, monografie, materiały z obozów dydaktyczno-sportowych dostępne są w formie cyfrowej.
- Z kolei Uniwersytet Przyrodniczy we Wrocławiu udostępnił wyselekcjonowane zasoby uczelni umieszczając na platformie ok. 7320 dokumentów i obiektów, w skład których wchodzi m.in. interaktywna baza działalności badawczej i rozwojowej, baza oferty produktowej i technologicznej oraz platforma edukacyjna z obiektami e-learningu.
- Pozostałą część zasobów tworzą m.in. kolekcje makroskopowe, kolekcje obrazów, rysunków i szkiców z architektury, kolekcje okazów roślinnych i zwierzęcych czy próbki glebowe.
- Instytut Badań Systemowych PAN udostępnił prace doktorskie z lat 1988-2010, które do tej pory nie były udostępniane on-line. Kolekcje stanowią rozprawy doktorskie, obronione przez Radę Naukową IBS PAN w dziedzinie nauk technicznych z automatyki, robotyki oraz informatyki.
- Uniwersytet Medyczny we Wrocławiu udostępnił natomiast m.in. zasoby piśmiennicze, które obejmą ok. 1800 publikacji, wydanych w XIX i I poł. XX w.
- Wybrane do zdigitalizowania publikacje stanowią dorobek uczonych i pionierów światowej i europejskiej medycyny, profesorów Uniwersytetu Wrocławskiego - powiedziała Renata Sławińska, koordynator merytoryczny do zadania zarządzający digitalizacją i upowszechnieniem z Uniwersytetu Medycznego we Wrocławiu. - Zdigitalizowana została także baza preparatów histologicznych, która obejmuje 1500 przypadków poddanych preparatyce z wykorzystaniem różnych metod laboratoryjnych.
AZON korzysta ze zdobyczy informatyki w zakresie oprogramowania i infrastruktury sprzętowej
Wykorzystuje i buduje takie mechanizmy jak słowniki, standardowe interfejsy wymiany danych i wydajne metody wyszukiwania. Te ostatnie są szczególnie ważne przy tak różnorodnych zasobach – od książek po wyniki pomiarów ze specjalistycznych urządzeń.
JAKIE NARZĘDZIA OFERUJE AZON?
- E-DRIVE: jest usługą umożliwiającą użytkownikom oraz zaproszonym, uprawnionym osobom składowanie, udostępnianie, wyszukiwanie oraz synchronizację zgromadzonych danych za pomocą dysku sieciowego oraz wyszukiwarki;
- E-DOCS: jest usługą umożliwiającą wspólną pracę na jednym i tym samym dokumencie. Za pomocą tej usługi można utworzyć dokumenty tekstowe, arkusze kalkulacyjne oraz prowadzić obliczenia w języku Python. Posiada też następujące narzędzia: notatnik elektroniczny, notatnik matematyczny, arkusz kalkulacyjny, menadżer projektów LaTeX;
- E-REPO: jest usługą umożliwiającą współtworzenie i gromadzenie informacji, wiedzy oraz danych bibliograficznych i załączników. Pozwala również na zarządzanie zasobami cyfrowymi za pomącą narzędzi takich jak: mediaWiki, repozytorium cyfrowe, repozytorium kodu i menadżer bibliografii;
- E-TEAM: jest usługą pozwalającą na organizację pracy zespołu, umożliwia przeprowadzanie ankiet i spotkań online oraz publikowanie informacji badawczych za pomocą narzędzi: kalendarz, książka adresowa, ankiety, wideokonferencje, listy mailingowe, zarządzanie zespołem oraz micro cms;
- E-LAB: jest usługą wspomagającą pracę i zarządzanie zasobami za pomocą narzędzi ELN Online oraz LIMS Online.
Beneficjenci platformy AZON
Grupą docelową, oprócz pracowników naukowych, studentów i doktorantów, są wszyscy zainteresowani, w tym przedsiębiorcy.
Platforma została przystosowana do potrzeb osób niewidzących, niedowidzących i niesłyszących dzięki zastosowaniu m.in. transkrypcji, syntezy mowy, lektora języka migowego czy napisów.
Link do projektu AZON 2.0: https://zasobynauki.pl/projekt-azon-1/
Link do platformy na której znajdują się zasoby z pierwszego projektu, a także z projektu AZON 2.0 który jest kontynuacją: https://zasobynauki.pl
Dane projektu
Nazwa projektu: Aktywna Platforma Informacyjna e-scienceplus.pl
Beneficjent: POLITECHNIKA WROCŁAWSKA
Finansowanie
Program: Program Operacyjny Polska Cyfrowa
Działanie: 2.3. Cyfrowa dostępność i użyteczność informacji sektora publicznego, poddziałanie: 2.3.1. Cyfrowe udostępnienie informacji sektora publicznego ze źródeł administracyjnych i zasobów nauki
Wartość projektu: 29 646 367,15 zł
Wydatki kwalifikowalne: 29 645 634,24 zł
Wartość unijnego dofinansowania: 25 089 100,25 zł
Wkład własny: 732,91 zł