openSPACE. Repozytorium otwartych danych wysokiej wartości z obserwacji Ziemi i kosmosu
Beneficjent
Organizator projektu czyli Centrum Badań Kosmicznych PAN (CBK PAN) jest jedyną instytucją w Polsce, która prowadzi prace naukowe i techniczne w oparciu o eksperymenty kosmiczne z zakresu fizyki przestrzeni kosmicznej oraz badania planet i Ziemi. Instytut od momentu powstania w 1977 roku realizuje działania i badania naukowe w dziedzinie rozwoju branży kosmicznej w Polsce. Przez wiele lat istnienia i funkcjonowania CBK zgromadził ogromne i cenne zasoby nauki o unikalnym charakterze. W jego zbiorach znajdują się miedzy innymi dane na temat przestrzeni międzyplanetarnej, wokółziemskiej i na Ziemi oraz te związane z fizyką Słońca.
Cele projektu
Celem projektu jest cyfrowe udostępnienie zasobów informacyjnych wysokiej wartości dotyczących obserwacji Ziemi oraz kosmosu. Jego realizacja będzie możliwa poprzez uporządkowanie oraz digitalizację zasobów CBK, które zostaną udostępnienie w Internecie w sposób bezpłatny, otwarty dla wszystkich i z oznaczoną jakością pozwalającą na ich efektywne szerokie wykorzystanie.
Projekt zakłada powstanie w ciągu 3 lat dwóch baz danych: danych naukowych CBK PAN oraz nieprzetworzonych surowych danych pomiarowych dotyczących nauki. Bazy te oprócz walorów niewątpliwie ważnych dla poszerzenia wiedzy społeczeństwa, wykorzystania ich w badaniach naukowych, a także na rzecz administracji publicznej i społeczeństwa, pozwolą na rozwój wielu branż, nie tylko kosmicznej.
Dane w projekcie
Przyjęty w ramach projektu model cyfrowego udostępniania zasobów nauki z zakresu badań kosmosu i Ziemi dla sektora publicznego jest zorientowany na użytkownika. W skład grupy docelowej projektu wchodzą: środowiska naukowe, przedsiębiorstwa, organizacje pozarządowe, administracja, a także inni interesariusze. Planowo zbiory danych będą udostępniane w standardowych formatach przyjętych dla ustalonego typu danych.
Warto jeszcze raz podkreślić rangę zbiorów materiałów naukowych upublicznianych w ramach projektu. Zasoby te, udostępniane w postaci surowej, swoim zakresem obejmą:
- dane pomiarowe dotyczące stanu jonosfery, archiwalne i aktualizowane od 1957 roku;
- dane pomiarowe dotyczące pomiarów grawimetrycznych/klinometrycznych, archiwalne i aktualizowane od 2000 roku;
- dane pomiarowe dotyczące pomiarów laserowych sfery okołoziemskiej i satelitów i tzw. śmieci kosmicznych, archiwalne i aktualizowane od 2017 roku;
- dane z instrumentów pomiarowych umieszczanych w satelitach misjach różnych okresów;
- dane z satelitów badawczych LEM i HEWELIUSZ.
Wgląd do tak specjalistycznych zasobów nauki poprzez platformy internetowe do tej pory nie był możliwy! OpenSPACE spełni zatem niezwykle ważną rolę w rozwoju branży kosmicznej, ale także edukacji, geofizyki, telemetrii, komunikacji, teleinformatyki, informatyki, energetyki czy rolnictwa.
Słowo o programie BRITE
Satelity konstelacji BRIght Target Explorer Constellation (BRITE) znajdują się w kosmosie już od 8 lat. CBK PAN bierze udział w międzynarodowym programie BRITE wraz z Austrią i Kanadą. Polska w ramach tej współpracy wysłała dwie satelity LEM i HEWIUSZ, dzięki którym naukowcy otrzymują informacje m.in. na temat budowy wewnętrznej gwiazd, transportu energii z centrum do powierzchni przez konwekcję i promieniowanie oraz o szczegółach procesów fizycznych zachodzących w ich wnętrzu.
Nowy rozdział!
Dotychczas proces udostępnienia danych będących w zasobach CBK PAN odbywał się za pomocą porozumień telefonicznych czy mailowych. Takie rozwiązanie wiązało się z marnowaniem dużej ilości czasu, ponieważ wszelkie materiały rozproszone były w wielu miejscach. Już niebawem nieceniony potencjał społeczno-gospodarczy w formie zasobów CBK PAN dostępny będzie w zdigitalizowanej formie za pomocą platformy openSPACE. Niezwykle ważną i kluczową kwestią w procesie digitalizacji jest możliwość ponownego wykorzystania wszelkich udostępnionych danych. Digitalizacja obejmuje niespełna milion dokumentów tworzących zbiory informacji dla sektora publicznego. Ogromna ilość badań i opracowań dostępna będzie do wykorzystania w celach komercyjnych, administracyjnych i edukacyjnych.
Link do strony informacyjnej projektu: https://openspace.cbk.waw.pl/
Dane projektu
Nazwa projektu: openSPACE - repozytorium otwartych danych wysokiej wartości z obserwacji Ziemi i kosmosu
Beneficjent: CENTRUM BADAŃ KOSMICZNYCH POLSKIEJ AKADEMII NAUK
Finansowanie
Program: Program Operacyjny Polska Cyfrowa
Działanie: 2.3. Cyfrowa dostępność i użyteczność informacji sektora publicznego, poddziałanie: 2.3.1. Cyfrowe udostępnienie informacji sektora publicznego ze źródeł administracyjnych i zasobów nauki
Wartość projektu: 9 983 530,70 zł
Wydatki kwalifikowalne: 9 983 530,70 zł
Wartość unijnego dofinansowania: 8 449 062,03 zł