Prace nad projektem ustawy o cmentarzach i chowaniu zmarłych
Projekt ustawy o cmentarzach i chowaniu zmarłych został przyjęty na Wykaz prac legislacyjnych i programowych Rady Ministrów. Celem proponowanej ustawy jest dostosowanie przepisów do obecnej rzeczywistości prawno-organizacyjnej.
Dotychczasowe przepisy ustawy o cmentarzach i chowaniu zmarłych wymagały doprecyzowania. Budziły liczne problemy wykonawcze i wątpliwości interpretacyjne, na co wskazywały jednostki samorządu terytorialnego oraz samorząd lekarski.
Ponadto przepisy wymagały aktualizacji z uwagi na ntensywne zmiany społeczne, obyczajowe i techniczne. Zwiększyła się mobilność społeczeństwa, także zagraniczna, oraz zaostrzyły się zalecenia dotyczące zwalczania chorób zakaźnych. Generuje to szereg kłopotów dla obywateli usiłujących sprowadzić zwłoki bliskich z zagranicy.
Na rózne problemy związane z ustawą zwracały uwagę od wielu lat instytucje państwowe, postulujące uchwalenie nowych zasad prawnych, m.in. Najwyższa Izba Kontroli w raportach z 2016 r. (cmentarze komunalne) i 2018 r. (cmentarze wojenne), Rzecznik Praw Obywatelskich, Rzecznik Praw Dziecka, ale też organizacje pozarządowe i branżowe.
W celu realizacji prac legislacyjnych, mających interdyscyplinarny i międzyresortowy charakter, na mocy Zarządzenia nr 9 Prezesa Rady Ministrów z dnia 5 lutego 2021 r. ustawiono Pełnomocnika Prezesa Rady Ministrów do spraw reformy regulacji administracyjnych związanych z ruchem naturalnym ludności i ochrony miejsc pamięci. Efektem prac jest zgłoszony do Wykazu projekt ustawy.
Projekt ma na celu odpowiedzieć na szereg zidentyfikowanych problemów oraz w sposób kompleksowy uregulować sferę tzw. prawa pośmiertnego, obejmującego zagadnienia takie jak stwierdzanie, dokumentowanie i rejestracja zgonów, chowanie zmarłych, prawo do grobu, funkcjonowanie cmentarzy i tzw. branży firm pogrzebowych.
Procedury administracyjne związane z pochówkiem staną się zdecydowanie mniej uciążliwe dla obywateli, m.in. dzięki elektronizacji procedur związanych z dokumentowaniem zgonów.
Zamysłem projektodawcy jest również lepsza ochrona grobów i cmentarzy wojennych, grobów weteranów walk o niepodległość, ale też grobów osób zasłużonych także na innych polach aktywności – dzięki wprowadzeniu nowych mechanizmów działania organów państwowych i przy upowszechnieniu informacji o ich lokalizacji.
Istotnym celem jest też wprowadzenie uregulowanie funkcjonowania przedsiębiorstw w branży pogrzebowej, prowadzących działalność wrażliwą ze względów sanitarnych, ale i ogólnoludzkich.
Numer projektu: UD278