Bezpieczeństwo na budowach i kształcenie nowych kadr dla budownictwa
25.05.2023
Tym dwóm, niezmiernie ważnym, tematom poświęcone było spotkanie z branżą budowlaną i przedstawicielami świata nauki. Przy okazji podsumowano działalność Porozumienia dla Bezpieczeństwa w Budownictwie, z którym GDDKiA współpracuje od czerwca 2020 r.
W spotkaniu, które odbyło się 18 maja br. w formule hybrydowej, wzięło udział prawie 70 osób. Wśród nich byli Dyrektor Departamentu Strategii, Kwalifikacji i Kształceni Zawodowego w Ministerstwie Edukacji i Nauki, prezesi firm wykonawczych zrzeszeni w ramach Porozumienia dla Bezpieczeństwa w Budownictwie, przedstawiciele organizacji branżowych m.in. Ogólnopolskiej Izby Gospodarczej Drogownictwa, Polskiego Związku Pracodawców Budownictwa, Związku Inżynierów i Techników Budownictwa. Uczestniczyli w nim również Dyrektorzy z Urzędu Statystycznego w Gdańsku oraz Szczecinie oraz z Głównego Urzędu Statystycznego, profesorowie politechnik z całej Polski oraz przedstawiciele innych publicznych zamawiających m.in. PKP PLK, spółek Gaz-System oraz PERN. Obecni byli też członkowie Rady Naukowej przy Generalnym Dyrektorze Dróg Krajowych i Autostrad oraz pracownicy GDDKiA.
Zagadnienia poruszane w pierwszej części spotkania zbiegły się z trwającym w dniach 15-21 maja X Tygodniem Bezpieczeństwa organizowanym przez Porozumienie dla Bezpieczeństwa w Budownictwie. Generalna Dyrekcja Dróg Krajowych i Autostrad wkrótce po przystąpieniu w 2020 r. do Porozumienia dla Bezpieczeństwa wprowadziła wytyczne dotyczące BHP na inwestycjach drogowych. Wdrożyliśmy już osiem wytycznych, jako załączniki do programów funkcjonalno-użytkowych w naszych przetargach, dotyczących zasad BHP m.in: przy robotach ziemnych i pracach pod ruchem, robotach mostowych przy fundamentach i pracach na wysokości, w studniach i kanałach. Uwzględniając również roboty w sąsiedztwie linii elektroenergetycznych, przy montażu konstrukcji stalowych na obiektach inżynierskich. W lutym 2021 roku do zapisów kontaktowych wprowadziliśmy również kary umowne za nieprzestrzeganie zasad BHP na budowach.
BHP - ważna sprawa
W niemal dwa lata od przystąpienia do Porozumienia dla Bezpieczeństwa, do którego należą firmy wykonawcze realizujące prace także na naszych inwestycjach, przedstawiliśmy nasze obserwacje z placów budów. Obecnie mamy w realizacji 20 kontraktów, na których mają zastosowanie wytyczne w zakresie BHP. Doszło na nich do sześciu wypadków, z czego jeden był śmiertelny. W dołączonej prezentacji mamy przykłady najczęstszych uchybień w przestrzeganiu zasad BHP.
Szkolenie nowych kadr dla budownictwa
W drugiej części spotkania uczestnicy skupili się na omówieniu kwestii związanych z kształceniem nowych kadr dla budownictwa. Podczas rozmów wskazano m.in. wyzwania i problemy związane z tym obszarem, który ma fundamentalny wpływ na przyszłość całej branży. Zwłaszcza w dobie tak dużego zakresu realizowanych i planowanych inwestycji. To sprawia, że potencjał rynku do wchłonięcia kolejnych pracowników jest ogromny.
Jerzy Auksztol, Dyrektor Urzędu Statystycznego w Gdańsku, w swojej prezentacji przedstawił ogólny obraz szkolnictwa wyższego oraz statystyki na kierunkach technicznych, w tym budownictwa. Niestety, stale odnotowywany jest spadek absolwentów tych kierunków i widać to także w porównaniu statystyk szkolenia ustawicznego w przedsiębiorstwach w Unii Europejskiej i w Polsce. I tak dla przykładu odsetek przedsiębiorstw w sekcji budownictwo prowadzących szkolenia w 2020 r. w Polsce kształtował się na poziomie nieco ponad 34,5 proc. Średnia w UE to 64,1 proc.
Wiesława Gierańczyk, Dyrektor Urzędu Statystycznego w Bydgoszczy, przedstawiła z kolei statystyki dotyczące sytuacji na rynku pracy patrząc przez pryzmat zawodów w obszarze drogownictwa, jak wygląda zapotrzebowanie rynku pracy na pracowników według zawodów. Przedstawiona została również struktura wynagrodzeń według zawodów.
Podczas spotkania uczestnicy zwrócili uwagę na deficyt absolwentów szkół i uczelni technicznych. Brakuje chętnych do nauki i stale obserwowane jest niewielkie zainteresowanie karierą w branży młodych ludzi, którzy nie chcą podejmować pracy fizycznej. Podkreślano również m.in. niewystarczający styk szkolnictwa z biznesem - osoby, które wybierają kształcenie branżowe nie nabywają przydatnych w pracy umiejętności.
Magdalena Lewandowska, Dyrektor Polskiego Związku Pracodawców Budownictwa, mówiła m.in. o braku przystosowania systemu edukacji do potrzeb rynku. Zdaniem PZPB zauważalny jest brak perspektywicznego powiązania kierunków kształcenia z zapotrzebowaniem rynku pracy.
Podczas wspólnej debaty wszyscy zgodnie podkreślali potrzebę doskonalenia modelu szkolnictwa w zawodzie inżyniera oraz zaangażowanie branży w szkolnictwo zawodowe. Piotr Bartosiak, Dyrektor Departamentu Strategii, Kwalifikacji i Kształceni Zawodowego w Ministerstwie Edukacji i Nauki, przedstawił inicjatywy podejmowane przez MEiN, w tym konkurs Branżowe Centra Umiejętności polegający na utworzeniu 120 nowoczesnych branżowych centrów umiejętności w partnerstwie podmiotów branżowych oraz organów prowadzących szkoły kształcące w zawodach. Podczas swojej prezentacji Dyrektor Bartosiak omówił m.in. dane statystyczne dotyczące zawodów operatora maszyn i urządzeń robót ziemnych i drogowych, a także technika budowy dróg. Mówił o możliwości współpracy na linii administracja - biznes - edukacja.
Uczestnicy debaty zgodzili się co do potrzeby kontynuowania dialogu ws. wypracowania rozwiązań na styku biznes - administracja, w celu zapewnienia dopływu odpowiedniej liczby kadry na stale rosnącym rynku inwestycji infrastrukturalnych. Podczas rozmów podkreślano również konieczność podjęcia skoordynowanych działań uwzględniających często rozbieżne oczekiwania interesariuszy: uczelni technicznych, publicznych zamawiających i szeroko pojętej branży budowlanej. W tym sensie spotkanie można uznać za dobry punkt wyjścia do podjęcia trudnego wyzwania niezbędnego dla utrzymania tempa rozwoju polskiego rynku budowlanego.
Praktyki w GDDKiA
W Generalnej Dyrekcji Dróg Krajowych i Autostrad możliwe jest odbycie bezpłatnych praktyk w ramach umowy zawieranej pomiędzy GDDKiA a uczelnią. W ramach umowy pomiędzy nami a Urzędem Pracy organizowane są również staże.
W lipcu 2020 r. przekazaliśmy do 21 uczelni wyższych porozumienie, które formalizuje i ujednolica zasady współpracy uczelni wyższych w sprawie praktyk. Do dziś podpisaliśmy 16 porozumień z uczelniami wyższymi.
W tym roku GDDKiA ogłosiła III edycję Konkursu pod nazwą Innowacje w drogownictwie. Konkurs adresowany jest do studentów bądź absolwentów studiów pierwszego i drugiego stopnia, stacjonarnych lub niestacjonarnych, których prace dyplomowe (magisterskie, inżynierskie, licencjackie) zostały lub zostaną obronione w okresie od 14 września 2022 r. do 15 września 2023 r. Do Konkursu mogą być zgłaszane indywidualne lub zbiorowe prace licencjackie, magisterskie lub inżynierskie.
Materiały
BHP w inwestycjach realizowanych przez GDDKiA - GDDKiAGDDKiA_nt_BHP.pdf 6.35MB Skala inwestycji, zatrudnienie, praktyki, konkurs - GDDKiA
GDDKiA_nt_kadr.pdf 2.43MB Szkolnictwo wyższe w latach 2017-2021 - kierunki techniczne - Urząd Statystyczny w Gdańsku
US_Gdańsk.pdf 1.60MB Sytuacja na rynku pracy przez pryzmat zawodów w obszarze drogownictwa - Urząd Statystyczny w Bydgoszczy
US_Bydgoszcz.pdf 1.36MB Kształcenie zawodowe na potrzeby drogownictwa - MEiN
MEiN.pdf 4.19MB Kształcenie zawodowe w zawodach budowlanych - problemy i wyzwania - Polski Związek Pracodawców Budownictwa
PZPB.pdf 1.19MB Debata nt. kształcenia kadr technicznych i inżynierskich dla drogownictwa - Politechnika Gdańska
PG.pdf 1.67MB