Mokradła i ludzie: splecione losy

04.01.2024

Losy mokradeł i ludzi są ze sobą ściśle splecione na przestrzeni dziejów. Tereny podmokłe kształtują rozwój cywilizacji i mają kluczowe znaczenie w podtrzymaniu dobrostanu człowieka poprzez zapewnienie mu wody, pożywienia i innych dóbr niezbędnych do życia, rozwój kultury, ochronę klimatu i różnorodności biologicznej.

Baner. Na beżowym tle, szarym kolorem widoczny zarys palm, roślinności, ptaków i postać człowieka. W lewej górnej części logotyp Word Wetlands Day w kształcie płaskiego, owalnego liścia oraz napis w języku angielskim: "2 February 2024 Wetlamds and Human Wellbeing". W centralnej części u góry napis w języku polskim: "Mokradła i ludzie: Splecione losy. Troska - Opieka - Wsparcie". Po prawej stronie w kole zdjęcia mokradeł (widok z góry) oraz rysunek wyciągnietej dłoni i ptaka.

„Mokradła a dobrostan człowieka” – temat przewodni na rok 2024 – podkreśla wzajemne powiązania między terenami podmokłymi a dobrostanem człowieka, obejmującym zdrowie fizyczne i psychiczne człowieka oraz zdrowe środowisko naturalne.

Nasza egzystencja na Ziemi zależy od wody, jednak tylko 2,5% powierzchni pokrywa woda słodka, z czego połowa jest bezpośrednio dostępna do użycia przez człowieka. Od XVIII wieku zniknęło ponad 80% wszystkich terenów podmokłych. Trend ten przyspiesza, ponieważ w stosunku do stanu obserwowanego w 1970 r. znów utracono co najmniej 35% terenów podmokłych. W wyniku zanikania terenów podmokłych 1/3 gatunków słodkowodnych i 25% wszystkich gatunków mokradłowych grozi wyginięcie.

Rolnictwo w dalszym ciągu jest główną przyczyną utraty i degradacji terenów podmokłych. Powierzchnia nawadnianych obszarów rolniczych na świecie podwoiła się w ciągu 50 lat. Największe szkody w ekosystemach mokradłowych wyrządza zanieczyszczenie wody i zanieczyszczenie plastikiem, przełowienie i wkraczanie gatunków inwazyjnych. Wraz z rozwojem miast i wzrostem zapotrzebowania na grunty, rozbudowa wkracza również na tereny podmokłe.

Mądre użytkowanie mokradeł jest niezbędne dla ich zrównoważonego rozwoju. Zdrowe mokradła oferują usługi, które przyczyniają się do dobrostanu człowieka: czystą wodę, bezpieczeństwo żywnościowe i różnorodność żywieniową, czyste powietrze, produkty lecznicze, stabilność klimatyczną, ochronę przed ekstremalnymi zjawiskami pogodowymi.

Światowy Dzień Mokradeł to globalna kampania, której celem jest zwiększanie świadomości w zakresie terenów podmokłych. Dzień ten obchodzony jest co roku 2 lutego w rocznicę podpisania Konwencji o obszarach wodno-błotnych – międzynarodowego traktatu przyjętego w 1971 r., którego sygnatariuszami są 172 państwa nazywane Państwami-Stronami.

Więcej informacji na: https://www.worldwetlandsday.org/ oraz http://ochronaprzyrody.gdos.gov.pl/ochrona-mokradel.

Materiały promujące Światowy Dzień Mokradeł (również z lat poprzednich) do wykorzystywania w celach edukacyjnych: http://ochronaprzyrody.gdos.gov.pl/publikacje-i-materialy-promocyjne.