Główny Inspektorat
Sanitarny

Informacje o planowanej kontroli systemu szczepień, bieżącej sytuacji epidemiologicznej, w tym infekcjach sezonowych, a także kontroli miejsc zimowego wypoczynku dzieci i młodzieży oraz podpisaniu przez GIS porozumień o współpracy były tematami briefingu prasowego, zorganizowanego 20.01.2025 r. w Głównym Inspektoracie Sanitarnym. Informacje przedstawili dr n. med. Paweł Grzesiowski, Główny Inspektor Sanitarny, oraz dr n. o zdr. Izabela Kucharska, zastępca Głównego Inspektora Sanitarnego.

Zwiększamy nadzór nad systemem szczepień

Pracownicy powiatowych stacji sanitarno-epidemiologicznych rozpoczną w drugiej połowie lutego  szczegółową weryfikację danych o stanie zaszczepienia zawartych w kartach uodpornienia. Pozwoli to przygotować wyjściową bazę danych na moment wprowadzenia rozwiązań cyfrowych.

–  Kontrola obejmie prawie 10000 punktów szczepień, zarówno tych, które korzystają ze szczepionek zakupionych przez ministra zdrowia, jak i tych korzystających ze szczepionek kupionych przez rodziców szczepionych dzieci. Obejmie też dokumentację około 7,5 mln dzieci i młodzieży w wieku od 0 do 19 lat – poinformował Główny Inspektor Sanitarny. – Pozwoli nam to odpowiedzieć na pytanie, ile dzieci w Polsce jest zaszczepionych zgodnie z kalendarzem szczepień obowiązkowych, a jaka grupa dzieci nie jest zaszczepiona i z jakich powodów - dodał.

Sezon infekcyjny w pełni – jak chronić się przed zachorowaniem

W wielu krajach półkuli północnej, w tym w Polsce, przełom roku to okres zwiększonej zachorowalności na ostre infekcje dróg oddechowych.

– Aktualnie najbardziej aktywnym wirusem spośród tych, które badamy, jest wirus grypy – powiedział Główny Inspektor Sanitarny dr Paweł Grzesiowski. – Tygodniowo odnotowujemy w systemie e-zdrowie ok 45-50 tys. rozpoznań grypy, ok. 1,5 tys. rozpoznań wirusa RSV i ok. 3 tys. rozpoznań COVID-19 – dodał.

W przypadku infekcji sezonowych kluczowe są działania profilaktyczne, takie jak

• unikanie zatłoczonych miejsc i kontaktu z chorymi;
• dbanie o skuteczną wentylację pomieszczeń;
• zasłanianie ust i nosa podczas kaszlu lub kichania;
• regularna higiena rąk;
• stosowanie masek w celu ochrony nosa i ust w zamkniętych, zatłoczonych pomieszczeniach.

Główny Inspektor Sanitarny odniósł się również do medialnych informacji dot. wirusa hMPV.

– Wirus znany jest od 2001 r., a jego udział we wszystkich zakażeniach układu oddechowego waha się przeciętnie od 1% do 10%. Wirus hMPV należy do tej samej rodziny co wirus RSV, zakażenie przebiega zwykle jako infekcja górnych, rzadziej dolnych dróg oddechowych, z zapaleniem oskrzeli czy płuc. Niektóre osoby mogą być hospitalizowane z powodu niewydolności oddechowej – podobnie jak w przypadku grypy czy RSV – podkreślił dr Grzesiowski.

Do zakażenia wirusem hMPV dochodzi głównie drogą kropelkowo-powietrzną, podczas kaszlu lub kichania oraz poprzez dotknięcie zanieczyszczonych powierzchni. Ze względu na fakt, że nie istnieje szczepionka ani specyficzne leczenie przeciwwirusowe, największe znaczenie w zwalczaniu zakażeń hMPV - podobnie jak w przypadku wielu innych infekcji sezonowych - mają wymienione działania profilaktyczne. Natomiast w przypadku wystąpienia objawów choroby należy zgłosić się do lekarza.

Inspekcja Sanitarna zapewnia bezpieczeństwo wypoczynku

Rusza sezon zimowego wypoczynku. Dzisiaj swoje ferie rozpoczynają dzieci młodzież z województw kujawsko-pomorskiego, lubuskiego, małopolskiego, świętokrzyskiego i wielkopolskiego.

– Co roku Państwowa Inspekcja Sanitarna kontroluje średnio 40% turnusów zimowych zgłoszonych przez organizatorów do elektronicznej Bazy Wypoczynku MEN, na których wypoczywa średnio ok. 130 000-180 000 dzieci – mówiła dr n. o zdr. Izabela Kucharska, zastępca Głównego Inspektora Sanitarnego.

Państwowa Inspekcja Sanitarna każdego roku, w ramach sprawowanego nadzoru sanitarnego nad warunkami higieny wypoczynku i rekreacji prowadzi działania kontrolne w miejscach wypoczynku dzieci i młodzieży, a także podejmuje działania związane z edukacją zdrowotną, promocją zdrowia i profilaktyką chorób. Celem tych działań jest zapewnienie bezpieczeństwa dzieci i młodzieży podczas ferii zimowych.

– Kontrola obejmuje ocenę warunków sanitarno-higienicznych zakwaterowania dzieci i młodzieży, wentylację pomieszczeń, posiadanie aktualnej dokumentacji zdrowotnej personelu, jakości wody przeznaczonej do spożycia przez ludzi oraz  bezpieczeństwa żywności i żywienia – wylicza dr Izabela Kucharska.

Wszystkie zorganizowane zgodnie z przepisami obozy, kolonie, półkolonie i inne formy zorganizowanego wypoczynku znajdują się w bazie publikowanej na stronie Ministerstwa Edukacji Narodowej. Można tam uzyskać szczegółowe informacje na temat organizatora oraz miejsca, w którym dziecko będzie spędzać czas.

– Jeśli warunki higieniczno-sanitarne w miejscu wypoczynku dziecka budzą wątpliwości, należy zgłosić to do właściwej terenowo powiatowej stacji sanitarno-epidemiologicznej – zaapelowała dr Izabela Kucharska.

Lista kontaktowa wszystkich stacji sanitarno-epidemiologicznych znajduje się na stronie GIS w zakładce „Kontakt”.

Wystąpienie ogniska pryszczycy wśród zwierząt w Niemczech

W Niemczech, ok. 70 km od granicy z Polską, odnotowano przypadki pryszczycy u wołów domowych. Pryszczyca jest chorobą zakaźną objętą ustawowym obowiązkiem zwalczania u zwierząt w Polsce. Zdarzenie to stanowi alert o zasięgu międzynarodowym ze względu na fakt, że pryszczyca jest chorobą wysoce zaraźliwą dla zwierząt, która powoduje ogromne straty w przemyśle mięsnym oraz hodowli.

– Ludzie mogą ulec przypadkowemu zakażeniu, ale zachorowania u ludzi występują sporadycznie, a ich przebieg jest łagodny. Ludzie zarażają się w wyniku bezpośredniego kontaktu z chorym zwierzęciem wydalającym wirusa, jak również spożywając surowe skażone patogenem mięso, zawierające wirusy niepasteryzowane mleko i niepasteryzowane przetwory mleczne. Najczęściej zakażeniu ulegają osoby, które pracują przy chorych zwierzętach – wyjaśnił Główny Inspektor Sanitarny i podkreślił, że choroba nie zagraża życiu ludzi i nie powoduje poważnych powikłań.

GIS zacieśnia współpracę z Naczelną Izbą Lekarską i Naczelną Radą Aptekarską

W styczniu 2025 r. Główny Inspektor Sanitarny podpisał porozumienia o współpracy z dwiema spośród kluczowych organizacji samorządów zawodowych w systemie ochrony zdrowia.

Podpisane 9.01.2025 r. porozumienie z Naczelną Radą Aptekarską zakłada współpracę w obszarze

• planowania, organizowania i prowadzenia wspólnych ogólnopolskich i lokalnych działań edukacyjnych dotyczących bezpieczeństwa produktów leczniczych, wyrobów medycznych, produktów biobójczych, produktów kosmetycznych, suplementów diety i żywności specjalnego przeznaczenia medycznego, produktów z pogranicza
• działań informacyjno-edukacyjnych na rzecz promocji szczepień ochronnych oraz innych działań w zakresie profilaktyki zdrowotnej.

Z kolei 14.01.2025 podpisano porozumienie o współpracy z Naczelną Radą Lekarską, w myśl którego GIS i NIL będą działać wspólnie w zakresie m.in.

• opracowania programu szkoleń
• zapewnienia wykładowców o odpowiednich kwalifikacjach
• wsparcia eksperckiego w zakresie prowadzenia badań i analiz
• wsparcia organizacyjnego
• promocji wydarzeń.

W najbliższych dniach planowane jest także podpisanie porozumienia z Narodowym Instytutem Leków w zakresie suplementów diety oraz zwalczania drobnoustrojów opornych na leki.