Główny Inspektorat
Sanitarny

Obowiązek powiadamiania Głównego Inspektora Sanitarnego (GIS) wynikający z art. 29 ust. 1 pkt 3 ustawy z dnia 25 sierpnia 2006 r. o bezpieczeństwie żywności i żywienia (Dz. U.
z 2020 r. poz. 2021) dotyczy żywności wzbogacanej, czyli środków spożywczych, do których dodawane są witaminy, składniki mineralne lub substancje, o których mowa w załączniku III część B i C do rozporządzenia (WE) Nr 1925/2006 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 20 grudnia 2006 r.  w sprawie dodawania do żywności witamin i składników mineralnych oraz niektórych innych substancji (Dz. Urz. UE L 404 z dnia 30.12.2006 r., s. 26, z późn. zm.)

Ideą wzbogacania żywności jest dodawanie  dozwolonych do żywności witamin, składników mineralnych lub innych substancji wykazujących efekt odżywczy lub inny fizjologiczny. Natomiast kwasy tłuszczowe typu trans powstają poprzez przemysłowe, częściowe uwodornienie/ utwardzenie olejów roślinnych, dzięki czemu z konsystencji płynnej przechodzą w stałą. Składniki te nie są celowo dodawane do żywności, zatem nie mogą być dodawane w celu jej wzbogacania. Ponadto izomery trans kwasów tłuszczowych są związkami, które powinny być ograniczane w żywności, gdyż mają znaczący wpływ przede wszystkim na ryzyko rozwoju zmian miażdżycowych oraz chorób układu sercowo-naczyniowego.

W raporcie technicznym Europejskiego Urzędu ds. Bezpieczeństwa Żywności (EFSA) przyjętym w dniu 8 czerwca 2018 r. pt.: „Scientific and technical assistance on trans fatty acids”, który jest dostępny na stronie internetowej pod następującym adresem: https://efsa.onlinelibrary.wiley.com/doi/abs/10.2903/sp.efsa.2018.EN-1433,
na podstawie przeglądu dostępnych dowodów naukowych stwierdzone zostało, że zgodnie
z najnowszymi zaleceniami krajowymi i międzynarodowymi spożycie izomerów trans kwasów tłuszczowych powinno być jak najniższe. Dlatego też wprowadzono stosowne ograniczenia rozporządzeniem Komisji (UE) 2019/649 z dnia 24 kwietnia 2019 r. zmieniającym załącznik III do rozporządzenia (WE) nr 1925/2006 Parlamentu Europejskiego i Rady w odniesieniu do izomerów trans kwasów tłuszczowych (…) (Dz. Urz. UE L 110 z dnia 25.4.2019 r., str. 17)
w zakresie maksymalnego poziomu tych związków w żywności przeznaczonej dla konsumenta finalnego i w żywności przeznaczonej do dostarczania na potrzeby handlu detalicznego. Ww. składniki zostały umieszczone w części B załącznika III
do rozporządzenia (WE) nr 1925/2006, co biorąc pod uwagę zapisy art. 29 ust. 1 pkt 3
ustawy o bezpieczeństwie żywności i żywienia może powodować mylną interpretację przepisów prawa żywnościowego w odniesieniu do konieczności powiadamiania GIS
w przypadku środków spożywczych zawierających w swoim składzie izomery trans kwasów tłuszczowych.

W związku z powyższym, produkty zawierające w składzie izomery trans kwasów tłuszczowych nie podlegają obowiązkowi powiadomienia GIS jako żywność wzbogacana w trybie i na zasadach określonych w art. 29 ust. 1 ust. 3 ustawy o bezpieczeństwie żywności i żywienia.