Odklejane etykiety typu „peel-off” na produktach spożywczych – gdzie zamieszczać informacje obowiązkowe, a gdzie dobrowolne ?
Niniejsza interpretacja przepisów prawa żywnościowego została uzgodniona z Ministerstwem Rolnictwa i Rozwoju Wsi, Głównym Inspektoratem Jakości Handlowej Artykułów Rolno – Spożywczych oraz Urzędem Ochrony Konkurencji i Konsumenta.
Zawiadomienie Komisji w sprawie pytań i odpowiedzi dotyczących stosowania rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1169/2011 w sprawie przekazywania konsumentom informacji na temat żywności(pkt 2.2.1), w którym zawarto interpretację art. 12 (dostępność i umieszczenia obowiązkowych informacji na temat żywności) rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1169/2011 z dnia 25 października 2011 r. w sprawie przekazywania konsumentom informacji na temat żywności, zmiany rozporządzeń Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 1924/2006 i (WE) nr 1925/2006 oraz uchylenia dyrektywy Komisji 87/250/EWG, dyrektywy Rady 90/496/EWG, dyrektywy Komisji 1999/10/WE, dyrektywy 2000/13/WE Parlamentu Europejskiego i Rady, dyrektyw Komisji 2002/67/WE i 2008/5/WE oraz rozporządzenia Komisji (WE) nr 608/2004 podaje, że: „Etykiety nie mogą być łatwo usuwalne, tak aby nie ograniczać dostępu konsumenta do obowiązkowych informacji na temat żywności. W przypadku dołączonych do opakowania etykiet odklejanych należy przeprowadzić indywidualną ocenę, aby ustalić, czy spełnione są ogólne wymogi dotyczące obecności, dostępności i położenia obowiązkowych informacji. Można stosować każdy rodzaj etykiety uznany za spełniający wyżej wymienione kryteria.”
W związku z powyższym, etykieta typu „peel-off”, która zawiera obowiązkowe informacje nt. żywności na wewnętrznej stronie naklejki, nie spełnia wymogów rozporządzenia nr 1169/2011, przede wszystkim ze względu na brak łatwego dostępu do obowiązkowych danych na temat żywności. Dane te są zasłonięte i konsument musi odkleić pierwszą stronę etykiety by przeczytać np. skład produktu bądź informację o składnikach alergennych. Z przepisów art. 12 i 13 ww. rozporządzenia wynika, że niezbędne informacje na temat żywności muszą być łatwo dostępne dla konsumenta, nieukryte i niezasłonięte, co nie jest spełnione w wyżej opisanym przypadku.
Tego rodzaju innowacyjny sposób przedstawiania informacji nt. żywności może wprowadzać konsumentów w błąd – konsumenci mogą nie wiedzieć gdzie szukać informacji. Etykieta „peel-off” wymaga również sprawności manualnej, co u części konsumentów może skutkować niezdolnością do odklejenia naklejki (osoby chore, niepełnosprawne), a u innych powodować obawy związane z możliwością jej uszkodzenia lub np. stłuczeniem szklanego opakowania.
Poza przewidzianymi przez ustawodawcę odstępstwami (art. 16 i art. 34 ust. 2 rozporządzenia(UE) nr 1169/2011) od umieszczania obowiązkowych informacji na temat żywności związanymi z ograniczeniami powierzchni opakowań, w pozostałych przypadkach wszystkie obowiązkowe informacje na temat żywności (o ile sam rodzaj żywności nie podlega wyłączeniom w zakresie podawania niektórych rodzajów informacji) powinny być podawane w sposób łatwo dostępny i czytelny dla konsumenta.
Zastosowanie etykiety typu „peel-off” może być natomiast zgodne z przepisami, jeżeli wewnątrz etykiety zamieszczone są jedynie dodatkowe informacje na temat żywności (np. oświadczenia żywieniowe i zdrowotne, przepisy kulinarne, informacja w innych językach, informacje z zakresu reklamy i promocji), a wszystkie obowiązkowe dane wynikające z przepisów rozporządzenia (UE) nr 1169/2011 i przepisów szczegółowych – na zewnętrznej stronie etykiety/opakowania.
[1] Zawiadomienie Komisji w sprawie pytań i odpowiedzi dotyczących stosowania rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1169/2011 w sprawie przekazywania konsumentom informacji nt. żywności