Główny Inspektorat
Sanitarny

Co to jest odra

• Odra jest ostrą, wysoce zakaźną chorobą wirusową, zdolną do wywoływania epidemii. Zakaźność jest bliska 100% u osób podatnych (niezaszczepionych, nigdy nie chorujących),
• wirus odry rozprzestrzenia się podczas kaszlu lub kichania, przez bliski lub bezpośredni kontakt z wydzielinami z nosa i gardła osoby zakażonej. Wirus pozostaje aktywny i zakaźny w powietrzu przez klika godzin, a na skażonych powierzchniach do kilku godzin. Zakaźne są osoby zakażone wirusem już kilka dni przed wystąpieniem pierwszych objawów do 3 dni od wystąpienia wysypki,
• najczęstszymi powikłaniami odry są: zapalenie ucha środkowego, zapalenie płuc, poinfekcyjne zapalenie mózgu oraz podostre stwardniające zapalenie mózgu (SSPE),
• podróże mogą zwiększać ryzyko rozprzestrzeniania się odry w populacjach osób nieszczepionych,
• sytuacja ta stwarza istotne zagrożenie dla osób z obniżoną odpornością, przede wszystkim dzieci, u których ze względu na przeciwwskazania o charakterze medycznym szczepienia są opóźnione lub niemożliwe do wykonania (np. dzieci ze zdiagnozowanymi chorobami nowotworowymi), a także dla osób poddawanych leczeniu immunosupresyjnemu (np. po przeszczepach narządów).

Szczepienie jest jedynym skutecznym środkiem zapobiegającym zachorowaniu na odrę. Należy zwrócić uwagę na bardzo wysoką efektywność szczepień przeciw odrze.

Po podaniu pierwszej dawki szczepionki odporność uzyskuje ok. 95–98% osób zaszczepionych. Natomiast podanie drugiej dawki szczepionki pozwala osiągnąć odporność u niemalże 100% osób zaszczepionych.

Opis sytuacji epidemiologicznej w regionach świata jest dostępna na stronach internetowych WHO.  

Ocena ryzyka przygotowana przez Europejskie Centrum ds. Zapobiegania i Kontroli Chorób

Obecne ogniska odry występują w nieszczepionych populacjach zarówno dorosłych, jak i dzieci. Pokrycie szczepieniami ochronnymi przeciwko odrze jak i występowanie przypadków tej choroby są nierówne w poszczególnych krajach i grupach demograficznych. Nawet jeśli dany kraj ma osiągnięty minimalny stopień zaszczepienia populacji na poziomie 95%,  epidemie nadal mogą występować  w społecznościach wrażliwych, o niskim wskaźniku zaszczepienia.

Biorąc pod uwagę obecną sytuację epidemiologiczną odry na świecie, ogólną tendencję oraz fakt, że poziom zaszczepienia populacji jest nieoptymalny, istnieje wysokie ryzyko ciągłej transmisji wirusa odry w związku z ruchem ludności między państwami członkowskimi UE/EOG i państwami trzecimi.

Informacje dotyczące bezpieczeństwa w czasie podróży znajdują się na stronie Ministerstwa Spraw Zagranicznych "Odyseusz" oraz "Informacja dla podróżujących"  a także w aplikacji MSZ na smartfony "Polak za granicą". 

Informacja opracowana na podstawie aktualnych serwisów WHO i ECDC.