Główny Inspektorat
Sanitarny

Nowe wymagania dotyczące eksportu do Chin wynikające z zarządzeń nr 248 i 249 będą obowiązywały od dnia 1 stycznia 2022 r. i nie przewiduje się dodatkowego okresu przejściowego.

Powyższe wynika z wydanego w dniu 13 grudnia 2021 r. przez GACC obwieszczenia nr 103, które jest dostępne w języku chińskim na stronie internetowej GACC. Dokument ten zawiera dodatkowe informacje dotyczące m.in. rejestracji podmiotów, kategorii i kodów celnych produktów, odprawy celnej wwożonych produktów, znakowania produktów, ważności rejestracji oraz kosztów.

Nowym zasadom rejestracyjnym podlegają wszyscy producenci, przetwórcy i magazyny żywności (rozumianej jako produkt finalny) eksportowanej do Chin. Z obowiązku rejestracji wyłączeni są eksporterzy, producenci dodatków do żywności oraz podmioty zajmujące się przepakowywaniem żywności w temperaturze pokojowej.

Zgodnie z nowymi wymaganiami podmioty zamierzające eksportować żywność do Chin po dniu 1 stycznia 2022 r. muszą mieć konto w systemie rejestracyjnym CIFER/single window. System jest dostępny w języku chińskim i angielskim. W nowym systemie można prowadzić rejestracje z rekomendacją właściwego organu w kraju wywozu oraz rejestracje indywidualne. W systemie rejestracyjnym docelowo ma być dostępna data ważności rejestracji.

Aktualnie konieczne jest założenie przez właściwy organ nadzoru jednego konta dla produktów należących do 18 kategorii wysokiego ryzyka (rejestracja z rekomendacją) i założenie przed podmiot drugiego konta dla produktów nie należących do tych kategorii (rejestracja indywidualna). Natomiast docelowo ma być możliwe połączenie dwóch kont, żeby jedna firma miała w systemie tylko jedno konto. Na razie ta opcja nie jest w systemie dostępna.

W dniu 24 grudnia 2021 r. została opublikowana przez GACC dostępna publicznie lista zarejestrowanych podmiotów. Polskę można wyszukać jako 327-波兰

Dotyczy tylko tych podmiotów, których produkty należą do 18 kategorii wysokiego ryzyka.

W przypadku produktów zgłoszonych do dnia 30 listopada 2021 r. przez Główny Inspektorat Sanitarny za pośrednictwem Ambasady RP w Pekinie w uproszczonej procedurze rejestracyjnej (dla podmiotów posiadających historię eksportu) – konta dla podmiotów w systemie rejestracyjnym CIFER/single window zostaną założone przez GACC do dnia 31 grudnia 2021 r. Do dnia dzisiejszego GACC nie przekazał stronie polskiej żadnych informacji na temat kont dla polskich podmiotów.

Natomiast w przypadku podmiotów, które nie zostały zgłoszone w uproszczonej procedurze rejestracyjnej oraz innych podmiotów, które zamierzają dopiero rozpocząć eksport do Chin po dniu 1 stycznia 2022 r. – zgodnie z art. 7 zarządzenia nr 248 – konta dla podmiotów będzie zakładał właściwy organ nadzoru w kraju wywozu. W tym celu na wniosek przekazany do GACC za pośrednictwem Ambasady RP w Pekinie strona chińska utworzyła konto w systemie m.in. dla Głównego Inspektoratu Sanitarnego.

Tylko konto utworzone przez właściwy organ nadzoru lub GACC daje dostęp do rejestracji produktów z 18 kategorii. Podstawowe informacje o zarejestrowanych przez stronę chińską podmiotach, w tym o założonym koncie, są / będą dostępne na stronie internetowej GACC.

W związku z powyższym podmioty zainteresowane założeniem konta w systemie rejestracyjnym powinny zgłaszać się do GIS.

W przypadku wątpliwości odnośnie zgłoszenia w uproszczonej procedurze rejestracyjnej oraz konta zakładanego przez GACC podmioty powinny kontaktować się z Departamentem Bezpieczeństwa Żywności i Żywienia GIS (np. w formie elektronicznej na adres: sekretariat.bz@gis.gov.pl).

Dotyczy podmiotów, których produkty nie należą do 18 kategorii wysokiego ryzyka, ale znajdują się na liście kodów celnych, o której mowa poniżej.

W tym przypadku podmioty składają w systemie rejestracyjnym CIFER/single window – zgodnie z art. 9 zarządzenia nr 248 – wniosek o utworzenie konta w trybie indywidualnym, dołączając odpowiednie dokumenty. W ramach tego rodzaju rejestracji nie przewiduje się roli / udziału właściwego organu.

Dostępna jest też instrukcja do rejestracji indywidualnej w systemie rejestracyjnym w oficjalnie opublikowanej przez GACC wersji angielskiej. Nowy system rejestracyjny pozwala na indywidualne sprawdzenie statusu rejestracji.

W związku z powyższym zainteresowane podmiotu muszą założyć konto w trybie indywidualnym.  W przypadku wątpliwości odnośnie konieczności utworzenia konta w trybie indywidualnym podmioty powinny kontaktować się z Departamentem Bezpieczeństwa Żywności i Żywienia GIS (np. w formie elektronicznej na adres: sekretariat.bz@gis.gov.pl).

W nowym systemie została też wprowadzona wyszukiwarka kodów celnych (HS, CN) środków spożywczych podlegających dwóm typom rejestracji. Dostępna jest też zaktualizowana w lutym 2022 r. lista kodów celnych (LINK) w systemie rejestracyjnym CIFER/single window zapisana w formacie excel w tłumaczeniu na język angielski. Lista ta uwzględnia dodatkowo między innymi kody celne HS dla działu owoce mrożone, a także żurawiny konserwowe, mrożone ziemniaki i produkty ziemniaczane.

Na ww. liście przy każdym z produktów wskazano czy podlega on rejestracji z rekomendacją czy rejestracji indywidualnej. Podmioty, których produkty nie zostały uwzględnione na liście nie podlegają zasadom rejestracji określonym w zarządzeniu nr 248.

Ustalenie właściwego kodu celnego dla danego produktu jest niezbędne do przeprowadzenia poprawnej rejestracji w systemie CIFER/single window. W tym celu zaleca się, aby przed rejestracją w systemie eksporter sprawdził kod celny HS produktu i potwierdził poprawność kodu np. z chińskim importerem.

Istotną kwestią są różnice w kodach celnych pomiędzy Europą i Chinami. W Chinach wszystkie towary klasyfikuje się w ramach HS w 22 sekcjach i 98 działach. Pierwsze 6 cyfr kodu HS jest identyczne we wszystkich krajach. Służby celne Chin modyfikują kod HS poprzez dodanie kolejnych cyfr zgodnie z ich wymaganiami, bez zmiany pierwszych 6 cyfr. W efekcie kody w Chinach zgodnie z nadzorem celnym i odpowiednią polityką mogą mieć nawet do trzynastu cyfr. Przekazywana lista kodów uwzględnia też trzycyfrowy kod inspekcji i kwarantanny tzw. CIQ.

W związku z powyższym kod HS w systemie CIFER/single window jest ustalany według zasady 6 + 4 + 3, czyli sześć pierwszych cyfr wspólnych w nomenklaturze międzynarodowej, cztery ostatnie specyficzne dla Chin oraz dodatkowo trzy cyfry dla kodu CIQ określające warunki GACC dot. inspekcji i kwarantanny.

Konto w systemie (założone przez właściwy organ lub indywidualnie) umożliwia podmiotowi zalogowanie się i złożenie wniosku o rejestrację, w tym wprowadzenie wymaganych informacji dla produktów znajdujących się na liście kodów celnych w formacie excel. Rejestracji podlega każdy z eksportowanych produktów.

Po zalogowaniu do systemu dostępne są nazwy produktów podlegających rejestracji, kody kontroli i kwarantanny, kategorie produktów oraz odpowiadające im kody celne produktów (kody HS, CN). Jeden podmiot może dokonać wielokrotnej rejestracji różnych grup produktowych. Niedozwolona jest jednak rejestracja jednej grupy produktowej przez kilka zakładów. W konsekwencji rejestracji strona chińska nadaje wnioskującemu podmiotowi numer rejestracyjny w Chinach. Zgodnie z art. 16 zarządzenia nr 248 rejestracja ważna jest przez 5 lat.

Numer rejestracyjny będzie niezbędny do przeprowadzenia odprawy celnej towarów i ma być umieszczony na opakowaniach wewnętrznych i zewnętrznych żywności eksportowanej do Chin. Jest to numer wskazany stronie chińskiej w procesie rejestracji. Może to być chiński numer rejestracyjny lub polski numer rejestracyjny (np. numer zatwierdzenia podmiotu przez organ powiatowy lub numer potwierdzający prowadzenie działalności gospodarczej np. REGON). Najważniejsza jest konsekwencja w jego stosowaniu tzn. jeżeli podmiot wybierze numer krajowy to nie musi stosować chińskiego. W wewnętrznym systemie urzędy dokonujące odprawy będą widzieć do jakiego numeru rejestracyjnego w kraju wywozu jest przypisany nowy numer rejestracyjny chiński. Podmioty, które nie uzyskają numeru rejestracyjnego nie będą mogły dokonać odprawy celnej po dniu 1 stycznia 2022 r.

W przypadku podmiotów, których produkty należą do 18 kategorii, niezbędna będzie dalsza weryfikacja przez właściwy organ oraz dołączenie w systemie rejestracyjnym CIFER/single window dodatkowych dokumentów wynikających z art. 8 zarządzenia nr 248. Na weryfikację oraz dołączenie dodatkowych dokumentów strona chińska wyznaczyła termin do dnia 30 czerwca 2023 r.

W przypadku podmiotów, których produkty należą do 18 kategorii, niezbędna będzie dalsza weryfikacja przez właściwy organ oraz dołączenie w systemie rejestracyjnym CIFER/single window dodatkowych dokumentów wynikających z art. 8 zarządzenia nr 248. Na weryfikację oraz dołączenie dodatkowych dokumentów strona chińska wyznaczyła termin do dnia 30 czerwca 2023 r.

W celu tej weryfikacji konieczne będzie wypełnienie przez każdy podmiot (eksportera) kwestionariusza opracowanego przez stronę chińską. Kwestionariusze dostępne będą w języku angielskim. Dla każdej z 18 kategorii produktów udostępniony zostanie oddzielny kwestionariusz uwzględniający specyfikę produktu, sposób produkcji, prowadzenie określonej działalności. Dodatkowo w oparciu o ten kwestionariusz właściwy organ nadzorujący przedsiębiorcę przeprowadzi kontrolę w danym zakładzie w celu weryfikacji zawartych w nim informacji,  bezpieczeństwa żywności.

Ponadto podmiot będzie zobowiązany do dołączenia do kwestionariusza dodatkowych dokumentów, wskazanych w kwestionariuszu, potwierdzających spełnianie określonych wymagań / warunków. Na podstawie pytań / wymagań zawartych w kwestionariuszu podmioty mogą również przeprowadzić kontrolę wewnętrzną w zakładzie w celu samooceny np. przed złożeniem wniosku o rejestrację eksportową do Chin.

Przesłane materiały (kwestionariusz i dokumentacja dodatkowa) powinny być wypełnione i przekazane przez podmioty w języku angielskim. Szczegółowe informacje dotyczące sposobu wypełnienia będą zawarte w kwestionariuszach dla poszczególnych kategorii produktów.

Właściwi Państwowi Powiatowi Inspektorzy Sanitarni nadzorujący zakłady przekażą poszczególne kwestionariusze podmiotom zgłoszonym do rejestracji w celu ich wypełnienia. Następnie organ PIS przeprowadzi kontrolę w celu weryfikacji udzielonych odpowiedzi oraz dołączonych do kwestionariusza dodatkowych dokumentów.

Ponadto informuję, że dołączeniem w systemie rejestracyjnym CIFER/single window dokumentów dotyczących weryfikacji podmiotów (wypełnionych kwestionariuszy oraz dokumentacji dodatkowej) zajmie się Główny Inspektorat Sanitarny - Departament Bezpieczeństwa Żywności i Żywienia. 

Dokumenty należy uzupełnić w systemie do dnia 30 czerwca 2023 r.

Znakowanie produktów ma być zgodne z nowymi wymaganiami (art. 15 zarządzenia nr 248, art. 30 zarządzenia 249). Wymagania dotyczące paczkowania oraz oznakowania mają zastosowanie do żywności eksportowanej do Chin, która została wyprodukowana po dniu 1 stycznia 2022 r. Żywność wyprodukowana przez dniem 1 stycznia 2022 r podlega dotychczasowym wymogom paczkowania / oznakowania żywności.

Na opakowaniu wewnętrznym i zewnętrznym żywności wywożonej do Chin należy umieścić numer rejestracyjny chiński lub numer rejestracyjny polski. Musi to być numer wskazany stronie chińskiej w procesie rejestracji. Wystarczy w oznakowaniu umieścić jeden numer.

W przypadku mrożonych owoców wymagania oraz obowiązki dla podmiotów oraz właściwych organów określone zostały w obwieszczeniu GACC nr 96/2021 z dnia 22 listopada 2021 r. w sprawie wymogów dotyczących inspekcji i kwarantanny importowanych mrożonych owoców dla krajów Europy Środkowej i Wschodniej. Zawiera ono wymagania m.in. dla owoców mrożonych, dla producentów, dotyczące rejestracji podmiotów w kraju wywozu, kontroli podmiotów przeprowadzanej przez GACC, dotyczące pakowania, kontroli przed eksportem, certyfikatów eksportowych. Nowe wymagania dla owoców mrożonych będą obowiązywały od dnia 1 lutego 2022 r.

Na stronie internetowej GACC została opublikowana lista z dnia 16 grudnia 2021 r. zarejestrowanych w Chinach polskich podmiotów uprawnionych do eksportu mąki pszennej, żytniej i orkiszowej.