Przydatne informacje i akty prawne dotyczące GMO
Skrót GMO pochodzi od pierwszych liter angielskiej nazwy Genetically Modified Organizm, czyli organizm genetycznie zmodyfikowany– organizm inny niż istota ludzka, w którym materiał genetyczny został zmieniony w sposób nie zachodzący w warunkach naturalnych takich jak np. krzyżowanie lub naturalna rekombinacja. Wdrożenie technik nowoczesnej biotechnologii, do których należy inżynieria genetyczna, pozwala na przenoszenie wyselekcjonowanych genów z jednego organizmu do drugiego, również w obrębie gatunków nie powiązanych ze sobą.
Żywność genetycznie zmodyfikowana - żywność składająca się, zawierająca lub wyprodukowana z GMO.
Wyprodukowane z GMO – oznacza uzyskane w całości lub w części z GMO, ale niezawierające lub nieskładające się z GMO.
Traceability – system umożliwiający śledzenie pochodzenia produktu. Polega na określeniu sposobu przechowywania i przekazywania dokumentacji potwierdzającej obecność organizmu genetycznego w żywności lub informacji, że produkt został z organizmu genetycznie zmodyfikowanego wyprodukowany.
Przydatne linki do stron internetowych poświęconych tematyce GMO
- Komisja Europejska
- Europejski Urząd ds. Bezpieczeństwa Żywności (EFSA)
- Ministerstwo Środowiska
- Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi
- Wspólne Centrum Badawcze (JRC)
- Unijne Laboratorium Referencyjne
- Europejska Sieć Laboratoriów GMO
Akty prawne dotyczące żywności genetycznie zmodyfikowanej
Przepisy prawne dotyczące GMO oraz żywności genetycznie zmodyfikowanej zostały uregulowane na poziomie Unii Europejskiej przez następujące akty prawne:
- Rozporządzenie nr 1829/2003 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 22 września 2003 r. w sprawie genetycznie zmodyfikowanej żywności i paszy
- Rozporządzenie nr 1830/2003 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 22 września 2003 r. w sprawie możliwości śledzenia i znakowania organizmów genetycznie zmodyfikowanych oraz możliwości śledzenia żywności i produktów paszowych wyprodukowanych z organizmów genetycznie zmodyfikowanych i zmieniające dyrektywę 2001/18/WE
- Rozporządzenie (WE) nr 1946/2003Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 15 lipca 2003 r. w sprawie transgranicznego przemieszczania organizmów genetycznie zmodyfikowanych
- Rozporządzenie Komisji (WE) nr 641/2004 z dnia 6 kwietnia 2004 r. w sprawie szczegółowych zasad wykonywania rozporządzenia (WE) nr 1829/2003 Parlamentu Europejskiego i Rady odnoszące się do wniosków o zatwierdzenie nowego typu żywności i paszy genetycznie zmodyfikowanej, powiadamiania o istniejących produktach oraz przypadkowym lub technicznie nieuniknionym występowaniu materiału genetycznie zmodyfikowanego, który pomyślnie przeszedł ocenę ryzyka
- Rozporządzenie Komisji Nr 65/2004 z dnia 14 stycznia 2004 r. ustanawiające system określania i przydzielania niepowtarzalnego identyfikatora dla organizmów zmodyfikowanych genetycznie
W Polsce powyższe przepisy zaczęły obowiązywać od 1 maja 2004 r., czyli od daty przystąpienia Polski do Unii Europejskiej. Prawo krajowe nie może uchylać postanowień rozporządzeń unijnych oraz podejmować żadnych działań, które doprowadziłyby do zmiany ich treści. Przepisy dotyczące GMO oraz żywności GM obowiązują zatem w Polsce tak samo jak w innych państwach członkowskich.
Ww. akty prawne zostały przywołane w ustawie z dnia 25 sierpnia 2006 r. o bezpieczeństwie żywności i żywienia (Dz. U. z 2015 r., poz. 594)