Główny Inspektorat
Sanitarny

Bezpieczeństwo pacjentów jest w znacznej mierze uzależnione od warunków pracy pielęgniarek, położnych i innych pracowników służby medycznej. Konieczne jest zatem, aby przy wykonywaniu świadczeń zdrowotnych wyposażeni byli oni w bezpieczny sprzęt, który może zapobiegać, np.: zranieniom.

Występowaniu zranień sprzyjają niejednokrotnie trudne techniczne warunki wykonywania danego zabiegu, takie jak: pośpiech, zachowanie pacjenta czy też niedostateczne oświetlenie. Pracodawcy zatem powinni dołożyć wszelkich starań, aby wdrożyć odpowiednie procedury zmierzające do zwiększenia bezpieczeństwa stanowisk pracy.

Minister Zdrowia podjął takie działania wydając rozporządzenie z dnia 6 czerwca 2013 r. w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy przy wykonywaniu prac związanych z narażeniem na zranienie ostrymi narzędziami używanymi przy udzielaniu świadczeń zdrowotnych. Oprócz wypełnienia zobowiązań wynikających z członkostwa Polski w Unii Europejskiej polegającego na wdrożeniu do prawa krajowego przepisów Dyrektywy, to rozporządzenie konkretyzuje, uszczegóławia i integruje przepisy bezpieczeństwa i higieny pracy. W głównej mierze kładzie nacisk na działania z zakresu organizacji pracy, wdrażania procedur bezpiecznego posługiwania się ostrymi narzędziami i określenie procedur.

Wypełnienie zobowiązań wynikających z rozporządzenia Ministra Zdrowia przyniesie znaczne korzyści pracodawcom w postaci zmniejszenia kosztów związanych z wykonywaniem badań diagnostycznych, zwolnieniami chorobowymi, kosztami leczenia pracowników, wypłacaniem odszkodowań, rent czy kosztami sądowymi.

Państwowa Inspekcja Sanitarna jest zobowiązana do sprawowania nadzoru nad warunkami higieniczno-sanitarnymi, jakie powinien spełniać personel medyczny, sprzęt oraz pomieszczenia, w których udzielane są świadczenia zdrowotne.

Kogo dotyczy rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 6 czerwca 2013 r. w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy przy wykonywaniu prac związanych z narażeniem na zranienie ostrymi narzędziami używanymi przy udzielaniu świadczeń zdrowotnych ?

• 1. Pracodawca (podmiot zlecający pracę): jest zobowiązany do stosowania wszelkich dostępnych środków w celu eliminacji zranień ostrymi narzędziami wśród pracowników, wg. zasad opisanych w rozporządzeniu o zapobieganiu zranieniom.
  2. Pracownik (osoba wykonująca pracę): wszystkie osoby pracujące pod kierownictwem lub nadzorem pracodawców w sektorze opieki zdrowotnej, czyli osoby będące pracownikami w rozumieniu przepisów prawa pracy oraz osoby:
     • zatrudnione na podstawie umów cywilno-prawnych (lekarze konsultanci, lekarze i pielęgniarki zatrudnione w formie umowy zlecenia do pełnienia dyżurów),
     • zatrudnione za pośrednictwem agencji pracy czasowej (obecnie tak są zatrudniane salowe oraz personel sprzątający),
     • będące stażystami, praktykantami, uczniami i słuchaczami szkół, doktorantami oraz studentami uczelni medycznych oraz wolontariuszami uczestniczącymi w udzielaniu świadczeń zdrowotnych.

Przepisów rozporządzenia nie stosuje się natomiast do osób wykonujących zawód medyczny w formie indywidualnej praktyki zawodowej (np. we własnym gabinecie lub w miejscu wezwania) chyba, że udzielają świadczeń zdrowotnych pod nadzorem lub w miejscu wyznaczonym przez zlecającego pracę.

Zgodnie z intencją projektodawcy przepisów tego rozporządzenia nie stosuje się również do osób zatrudnionych w zewnętrznych firmach współdziałających, ale nienależących do sektora opieki zdrowotnej (np. świadczących usługi z zakresu utylizacji odpadów, usługi cateringu itp.), jak również do osób wykonujących wstrzyknięcia leków samodzielnie sobie, lub osobom bliskim (np. wstrzyknięcie insuliny).

Przewodnik po rozporządzeniu Ministra Zdrowia z dnia 6 czerwca 2013 r. w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy przy wykonywaniu prac związanych z narażeniem na zranienie ostrymi narzędziami używanymi przy udzielaniu świadczeń zdrowotnych ma na celu przybliżyć wszystkim zainteresowanym przepisy rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 6 czerwca 2013 r. w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy przy wykonywaniu prac związanych z narażeniem na zranienie ostrymi narzędziami używanymi przy udzielaniu świadczeń zdrowotnych (zwane w przewodniku rozporządzeniem zranieniowym).