Oświadczenie o odrzuceniu lub przyjęciu spadku
Gdzie załatwisz sprawę?
Oświadczenie o odrzuceniu spadku, o przyjęciu spadku wprost lub o przyjęciu spadku z dobrodziejstwem inwentarza możesz złożyć we właściwym terytorialnie urzędzie konsularnym RP.
Konsul potwierdzi własnoręczność podpisu spadkobiercy pod oświadczeniem o odrzuceniu lub o przyjęciu spadku. Aby oświadczenie było skuteczne, musisz je jeszcze przedłożyć w sądzie spadku – czyli sądzie ostatniego miejsca zamieszkania spadkodawcy – w terminie 6 miesięcy od dnia, w którym dowiedziałeś się, że możesz przyjąć lub odrzucić spadek.
Czy musisz składać dokumenty osobiście?
Tak, dokumenty musisz złożyć osobiście.
Jak umówisz się na spotkanie?
Na wizytę umów się za pomocą systemu e-konsulat
Jakie dokumenty musisz złożyć?
- ważny paszport lub dowód osobisty,
- oświadczenie o odrzuceniu lub przyjęciu spadku – pamiętaj, że podpis musisz złożyć w obecności konsula.
Wzory oświadczeń:
- Wzór oświadczenia o odrzuceniu spadku
- Wzór oświadczenia o odrzuceniu spadku w imieniu małoletniego - składane przez jednego z rodziców
- Wzór oświadczenia o odrzuceniu spadku w imieniu małoletniego - składane przez oboje rodziców
Wzory mają charakter przykładowy i mogą być modyfikowane.
Według nowego art. 101 § 4 k.r.o., jeżeli dziecko jest powołane do dziedziczenia wskutek uprzedniego odrzucenia spadku przez rodzica, to czynność polegająca na odrzuceniu spadku w imieniu dziecka przez rodzica, któremu w tym zakresie przysługuje władza rodzicielska, gdy jest dokonywana za zgodą drugiego z rodziców, któremu również w tym zakresie przysługuje władza rodzicielska, albo gdy jest dokonywana wspólnie, nie wymaga zezwolenia sądu.
Zgoda sądu nadal będzie wymagana w niektórych przypadkach, w szczególności, gdy:
- rodzice nie porozumieli się co do odrzucenia spadku w imieniu dziecka;
- spadku nie odrzucają inni zstępni rodziców tego dziecka (np. pełnoletnie rodzeństwo dziecka).
Ile zapłacisz?
Opłata wg. aktualnej Tabeli opłat konsularnych. Przyjmowaną formą płatności jest gotówka w walucie lokalnej YEN.
Jaki jest termin realizacji?
Poświadczenie podpisu pod oświadczeniem uzyskasz w czasie wizyty w konsulacie.
Jak odbierzesz dokumenty?
Osobiście. Możesz też zawnioskować o doręczenie dokumentów pocztą, jeżeli pokryjesz koszt przesyłki.
Jak możesz się odwołać?
W przypadku odmowy wykonania czynności, konsul wyda postanowienie, na które możesz wnieść w terminie 7 dni zażalenie do Ministra Spraw Zagranicznych. Zażalenie wnosi się za pośrednictwem konsula, który wydał postanowienie.
Najczęściej zadawane pytania
Co oznacza złożenie poszczególnych oświadczeń?
Złożenie oświadczenia o odrzuceniu spadku skutkuje brakiem odpowiedzialności za długi spadkowe oraz pozbawieniem roszczeń do wszelkich aktywów pozostawionych przez spadkodawcę. Spadkobierca, który spadek odrzucił, zostaje wyłączony od dziedziczenia, tak jakby nie dożył otwarcia spadku, a w jego miejsce wstępują jego spadkobiercy.
Złożenie oświadczenia o przyjęciu spadku wprost skutkuje pełną odpowiedzialnością za długi spadkowe, jak również możliwością zgłoszenia roszczenia do aktywów, w zakresie przysługującego spadkobiercy udziału.
Złożenie oświadczenia o przyjęciu spadku z dobrodziejstwem inwentarza oznacza, że spadkobierca odpowiada za długi spadkowe do wysokości aktywów.
Co się stanie, jeśli nie złożę żadnego oświadczenia spadkowego?
Zgodnie ze znowelizowanymi przepisami Kodeksu cywilnego, jeżeli spadkobierca nie złoży w ustawowym terminie żadnego oświadczenia spadkowego, oznaczać to będzie przyjęcie spadku z dobrodziejstwem inwentarza – tzn. z ograniczeniem odpowiedzialności za długi do wysokości aktywów spadkowych.
Złożyłem oświadczenie o odrzuceniu spadku po mojej mamie. Teraz spadek przeszedł na moje dzieci. Jaki mam czas na złożenie oświadczenia na odrzucenie spadku w ich imieniu? Dowiedziałem się, że dodatkowo w naszym przypadku wymagana jest zgoda sądu opiekuńczego.
Termin wynosi 6 miesięcy od złożenia przez Ciebie oświadczenia o odrzuceniu spadku.
Jeśli trzeba wystąpić o zgodę sądu:
Zgodnie z orzecznictwem polskiego Sądu Najwyższego (postanowienia z 28 maja i 24 września 2015 roku, wydane w sprawach III CSK 352/14 oraz V CSK 686/14) samo złożenie do polskiego sądu opiekuńczego (w terminie wspomnianych 6 miesięcy) wniosku o wyrażenie zgody na odrzucenie spadku w imieniu małoletniego powoduje, że bieg tego terminu zostaje przerwany. Następnie termin ten biegnie od nowa po uprawomocnieniu się orzeczenia sądu opiekuńczego o wyrażeniu zgody na odrzucenie spadku w imieniu małoletniego.
Złożyłem oświadczenie o odrzuceniu spadku po moim ojcu. Spadek przeszedł na moje małoletnie dziecko. Wiem, że coś muszę złozyć w jego imieniu w Polsce. Czy jeśli wyślę oświadczenie o odrzuceniu spadku w jego imieniu do sądu rejonowego to będzie "po sprawie"?
Sąd spadku (czyli sąd ostatniego miejsca zwykłego pobytu spadkodawcy) to sąd, w którym musisz złożyć swoje własne oświadczenie o odrzuceniu spadku, a następnie oświadczenie w imieniu małoletniego dziecka. Od 15 listopada 2023 r. żeby złożyć oświadczenie w imieniu dziecka, w większości przypadków nie trzeba już uzyskać wcześniej zgody sądu opiekuńczego.
Zgoda sądu opiekuńczego może być nadal wymagana, w szczególności gdy:
- rodzice nie porozumieli się co do odrzucenia spadku w imieniu dziecka;
- spadku nie odrzucają inni zstępni rodziców tego dziecka (np. pełnoletnie rodzeństwo dziecka).
Mam dwójkę dzieci i dwójkę rodzeństwa. Mój brat mieszka w Polsce. Czy, żeby było prościej i szybciej, nie mogę po prostu odrzucić spadku na rzecz brata? On załatwi formalności w kraju.
Nie ma możliwości odrzucenia spadku na rzecz konkretnej osoby (z pominięciem przepisów o zasadach dziedziczenia). Konsul odmawia wykonania czynności, która byłaby sprzeczna z prawem lub zasadami współżycia społecznego.
Czy jeśli w masę spadkową wchodzi nieruchomość konsul może potwierdzić podpis na oświadczeniu o przyjęciu lub odrzuceniu spadku?
Jeśli w masę spadkową wchodzi nieruchomość (gruntowa, budynkowa, mieszkaniowa, itp.), sugerujemy dokonać poświadczenia podpisu pod odrzuceniem spadku przed miejscowym notariuszem. Wynika to z faktu, że konsulowie nie mają uprawnień do poświadczania podpisów pod aktami przeniesienia własności nieruchomości. Sugerujemy przed wizytą w konsulacie upewnić się u adwokata lub w sądzie prowadzącym sprawę, że poświadczenie przez konsula podpisu na oświadczeniu o odrzuceniu spadku zostanie uznane przez sąd prowadzący sprawę.
Materiały
wzór oświadczenia o odrzuceniu spadku - osoba pełnoletniawzór_oświadczenia_o_odrzuceniu_spadku_-_osoba_pełnoletnia.docx 0.01MB wzór oświadczenia o odrzuceniu spadku w imieniu małoletnego_jeden rodzic
wzór_oświadczenia_o_odrzuceniu_spadku_w_imieniu_małoletnego_jeden_rodzic.docx 0.02MB wzór oświadczenia o odrzuceniu spadku w imieniu małoletnego_składane przez oboje rodziców
wzór_oświadczenia_o_odrzuceniu_spadku_w_imieniu_małoletnego_składane_przez_oboje_rodziców.docx 0.02MB
Podstawa prawna
Ustawa z dnia 23 kwietnia 1964 roku Kodeks cywilny
Ustawa z dnia 17 listopada 1964 roku Kodeks postępowania cywilnego
Ustawy z dnia 25 lutego 1964 roku Kodeks rodzinny i opiekuńczy
Ustawa z dnia 25 czerwca 2015 roku Prawo konsularne