Komenda Główna
Państwowej Straży Pożarnej

W dniach 18-20 kwietnia odbyło się terenowe posiedzenie powołanego przez Komendanta Głównego PSP Zespołu ds. opracowania „Zasad współpracy ze statkami powietrznymi w KSRG”. Przedsięwzięcie zorganizowano w Centrum Szkolenia Bojowego Drawsko – jednego z największych poligonów wojskowych w Polsce.
 

• Geneza

Celem opracowania „Zasad (…)” jest zwiększenie poziomu bezpieczeństwa działań ratowniczych, ćwiczeń oraz szkoleń, w trakcie których wykonywane są jednoczesne operacje lotnicze z udziałem kilku statków powietrznych. Aby to osiągnąć, konieczna jest między innymi sprawna i efektywna koordynacja pracy statków powietrznych uczestniczących w działaniach. Potrzeba ta wykreowała konieczność uruchomienia w PSP funkcji Koordynatora Operacji Lotniczych (KOL).
Zespół wypracował wstępnie wymagania dla strażaka mającego pełnić taką funkcję, program jego szkolenia, procedury pracy oraz wyposażenie jakim powinien dysponować. Kolejnym krokiem do podjęcia było praktyczne sprawdzenie powyższych założeń.
 

• Ćwiczenie i wnioski

Korzystając z uprzejmości Centrum Szkolenia Bojowego Drawsko i wieloletniej dobrej współpracy z Komendą Powiatową Państwowej Straży Pożarnej w Drawsku Pomorskim, udało się stworzyć odpowiednie tło do przeprowadzenia manewrów. KP PSP w Drawsku Pomorskim zorganizowała ćwiczenie Leśnik 23, którego założeniem był wielkopowierzchniowy pożar lasu na terenie poligonowym. W ćwiczeniu udział wzięły jednostki PSP i OSP z powiatu drawskiego oraz Wojskowe Straże Pożarne z Oleszna, Cybowa i Złocieńca, a także przedstawiciele Regionalnej Dyrekcji Lasów Państwowych w Szczecinie oraz Regionalnej Dyrekcji Lasów Państwowych w Szczecinku. Do zwalczania pożaru zostały zadysponowane statki powietrzne będące w dyspozycji Lasów Państwowych : PZL Dromader SP-FOF, PZL Dromader SP-FOG, MD 500SP-HLL, a także 4 bezzałogowe statki powietrzne (BSP) należące do Lasów Państwowych, Urzędu Miejskiego w Drawsku Pomorskim, KP PSP w Drawsku Pomorskim oraz KW PSP w Białymstoku.
W związku z ilością operujących w powietrzu statków powietrznych konieczne było zadysponowanie Koordynatora Operacji Lotniczych, którego zadaniem było:

• utrzymywanie stałej łączności z dowódcami statków powietrznych oraz pilotami BSP,
• wskazywanie statkom powietrznym rejonów działań i przekazywanie zadań,
• zapewnienie separacji pomiędzy załogowymi a bezzałogowymi statkami powietrznymi,
• wsparcie KDR w podejmowaniu decyzji.

W trakcie ćwiczenia KOL pracował przy sztabie KDR i dysponował własnymi środkami łączności w paśmie lotniczym VHF, w paśmie PSP, a także w paśmie Lasów Państwowych (przy współudziale przedstawiciela LP).

Równocześnie w oparciu o Samochód Dowodzenia i Łączności (SDł) z KP PSP w Chojnicach oraz urządzenie Acco Streamer została zestawiona transmisja obrazu z poszczególnych BSP (których poruszanie się w przestrzeni powietrznej koordynowane było również przez KOL) na serwer KG PSP.
Manewry wskazały kierunek dalszych obszarów rozwoju KOL i „Zasad”. Wnioski z ćwiczeń były na bieżąco analizowane przez Zespół i wprowadzane do zapisów dokumentu.
 

• Doświadczenie i współpraca

Spotkanie w Drawsku Pomorskim było również doskonałą okazją do zapoznania się członków Zespołu z unikalną charakterystyką terenu poligonowego. W trakcie wizytacji poligonu z-ca komendanta powiatowego w Drawsku Pomorskim mł. bryg. Andrzej Podolak przedstawił zagadnienia dotyczące gaszenia pożarów powstałych w wyniku strzelań czołgowych i artyleryjskich, poruszania się po terenie poligonowym (niewybuchy, trudny teren, znaczne odległości), częstej konieczności wsparcia Wojskowych Straży Pożarnych czy obecności wojsk państw sojuszniczych. Zespół zapoznał się również z infrastrukturą i charakterystyką funkcjonowania Wojskowej Straży Pożarnej Oleszno, a w szczególności z procedurami zabezpieczenia lądowania wojskowych statków powietrznych. Udało się także odwiedzić kompleks Konotop, który stanowi obecnie bazę wojsk amerykańskich.

Przedmiotowe ćwiczenia, potwierdziły słuszność działań w zakresie uruchomienia w PSP instytucji KOL, a także uzasadniają konieczność kontunuowania prac zmierzających w kierunku zwiększenia  potencjału lotniczego wspierającego działania PSP.
 

• Co dalej?

W czerwcu zaplanowane jest wstępne podsumowanie prac Zespołu. Dalsze prace nad dokumentem będą prowadzone zgodnie z harmonogramem uzgodnionych w trakcie spotkania.   

Duże podziękowania za pomoc kierujemy przy tej okazji do @SłużbaPoszukiwaniaiRatownictwaLotniczegoASAR, @PolskaAgencjaŻeglugiPowietrznej, @CentrumBadańKosmicznychPAN/SpaceResearchCentrePAS

Opracowanie: kpt. Marcin Janik
Zdjęcia: st. bryg. Marcin Kucharski, kpt. Marcin Janik - KG PSP, druhna Joanna Lauersdorf - OSP Nowe Worowo