Komunikat w sprawie postępowania z odpadami niebezpiecznymi w postaci środków ochrony roślin oraz opakowań po środkach ochrony roślin
16.12.2024
W związku z ostatnimi przypadkami zatruć środkami ochrony roślin, Ministerstwo Klimatu i Środowiska przekazuje informacje w sprawie postępowania z odpadami niebezpiecznymi w postaci środków ochrony roślin oraz opakowań po środkach ochrony roślin.
1. Profesjonalne środki ochrony roślin
Niektóre środki ochrony roślin, z uwagi na ich toksyczność, mogą być stosowane jedynie przez profesjonalne, wyspecjalizowane podmioty, które posiadają odpowiednie uprawnienia. Odpady tych środków są odpadami niebezpiecznymi. Z takimi odpadami należy zgłosić się do firmy posiadającej uprawnienia do odbioru odpadów niebezpiecznych (tj. transportu, zbierania lub przetwarzania takich odpadów) i pamiętać o tym, aby przekazywać te odpady wyłącznie sprawdzonym i legalnie działającym podmiotom.
Opisane powyżej odpady, nie są odpadami komunalnymi, które mogą powstać w gospodarstwie domowym. Możliwość ich stosowania związana jest z odpowiednimi uprawnieniami oraz prowadzoną działalnością.
Niemniej wielu rolników ma możliwość oddania tego typu odpadów do punktu selektywnego zbierania odpadów komunalnych (PSZOK). Zgodnie art. 6ra ustawy z dnia 13 września 1996 r. o utrzymaniu czystości i porządku w gminach w niektórych PSZOK-ach można oddawać odpłatnie odpady pochodzące z działalności rolniczej.
W związku z tym, że informacje o PSZOK, w tym rodzaje odpadów przyjmowanych w PSZOK, powinny być umieszczone na stronie internetowej gminy, przed udaniem się do danego PSZOK z takimi odpadami należy się upewnić czy odpady te są przyjmowane (gmina może fakultatywnie zadecydować o ich odpłatnym zbieraniu).
2. Środki ochrony roślin, które mogą być stosowane przez osoby fizyczne
Odpady tych środków można zakwalifikować do odpadów komunalnych ponieważ mówimy tutaj o preparatach, które mogą być stosowane w gospodarstwach domowych, nie wymagają posiadania szczególnych uprawnień. Takie odpady gmina jest zobowiązana przyjąć np. w PSZOK.
Zgodnie z art. 6r ust. 2d ustawy z dnia 13 września 1996 r. o utrzymaniu czystości i porządku w gminach gmina przyjmuje wszystkie odpady komunalne (w tym niebezpieczne) wytworzone przez osoby objęte gminnym systemem odbioru i zagospodarowania odpadów komunalnych.
3. Opakowania
Sposób postępowania z opakowaniami po środkach niebezpiecznych będących środkami ochrony roślin reguluje ustawa z dnia 13 czerwca 2013 r. o gospodarce opakowaniami i odpadami opakowaniowymi.
Zgodnie z art. 43 ww. ustawy przedsiębiorcy prowadzący jednostki handlu detalicznego lub hurtowego, którzy sprzedają środki niebezpieczne będące środkami ochrony roślin są zobowiązani do przyjmowania od użytkowników odpadów opakowaniowych po tych środkach. Natomiast użytkownik środków niebezpiecznych będących środkami ochrony roślin jest obowiązany zwrócić odpady opakowaniowe po tych środkach przedsiębiorcy, o którym mowa powyżej.
Kto tego obowiązku nie wykona - podlega karze grzywny (art. 61 ww. ustawy).
Odmowa przyjęcia takich opakowań przez sprzedawcę podlega administracyjnej karze pieniężnej w wysokości od 10 000 zł do 1 000 000 zł (art. 56 ust. 1 pkt 13 w zw. z art. 57 pkt 3), wymierzanej przez właściwego wojewódzkiego inspektora ochrony środowiska (art. 58 ust. 1).
W efekcie, zwrócenie takiego opakowania do PSZOK, naraża na karę grzywny oraz grozi niewłaściwym zagospodarowaniem tego typu odpadów.
4. Jak ocenić czy mamy do czynienia z odpadem czy z opakowaniem?
Kluczowe do dokonania prawidłowej klasyfikacji jest pytanie: czy przedmiotowe opakowanie po środkach ochrony roślin zawiera materiał stanowiący jego pierwotną zawartość i/lub inne zanieczyszczenia?
Jeżeli tak, to wówczas nie są to odpady opakowaniowe i powinny być klasyfikowane według ich zawartości, jako odpady niebezpieczne. Tak więc, jeśli opakowanie zawiera pozostałości po środkach ochrony roślin, wtedy należy zgłosić się do firmy posiadającej uprawnienia do odbioru odpadów niebezpiecznych lub PSZOK (o ile gmina umożliwia przyjmowanie takich odpadów). Jeżeli jest to samo opakowanie, to wówczas należy oddać do miejsca zakupu.
UWAGA
Z uwagi na opisane powyżej obowiązki wynikające z przepisów, oraz szkodliwe właściwości środków ochrony roślin należy rygorystycznie zachować wszystkie zasady bezpieczeństwa określone dla tych środków (określone np. na etykietach). Substancje te powinny być użytkowane zgodnie z przeznaczeniem, a opakowanie należy zwrócić do uprawnionych podmiotów.
Opakowań takich nie można umieszczać w pojemnikach na odpady komunalne.
Pozostałe informacje można znaleźć na stronie Państwowej Inspekcji Ochrony Roślin i Nasiennictwa:
- https://www.gov.pl/web/piorin/miejsca-zbiorki-odpadow-niebezpiecznych
- https://www.gov.pl/web/piorin/dzialania-piorin--fumiganty
- https://www.gov.pl/web/piorin/apel-o-bezpieczny-zwrot-lub-oddanie-do-utylizacji-preparatow-do-fumigacji-nabytych-przez-osoby-nieuprawnione2
- https://www.gov.pl/web/piorin/apel-do-dystrybutorow-o-wycofanie-niewlasciwie-sprzedanych-fumigantow2
- https://www.gov.pl/web/piorin/apel-piorin--ostroznie-z-fumigantami
Dodatkowo: https://www.gov.pl/web/krus/jak-postepowac-ze-zuzytymi-opakowaniami-po-srodkach-ochrony-roslin
System Zbiórki Opakowań PSOR https://systempsor.pl/home/