Minister Klimatu i Środowiska przy wsparciu NFOŚiGW jako Operator Programu Środowisko, Energia i Zmiany Klimatu informuje o zawarciu umowy o dofinansowanie projektu Mikołów dla Klimatu - wdrażanie inwestycji z zakresu błękitno-zielonej infrastruktury w mieście.

Beneficjentem projektu jest Gmina Mikołów

O przedsięwzięciu

Projekt uzyskał dofinansowanie w naborze wniosków: Realizacja inwestycji w zakresie zielono-niebieskiej infrastruktury w miastach w ramach Programu Środowisko, Energia i Zmiany Klimatu, w obszarze Łagodzenie zmian klimatu i ograniczenie narażenia na tego typu zmiany.

Źródła finansowania

Finansowany jest w 85 % ze środków Programu Środowisko, Energia i Zmiany Klimatu, z czego 85% wsparcia pochodzi z Mechanizmu Finansowego Europejskiego Obszaru Gospodarczego (MF EOG) a 15% z budżetu państwa.

Wartość projektu

Całkowity koszt projektu wynosi 11,7 mln zł (2,7 mln euro), a przyznane dofinansowanie to 9,9 mln zł (2,3 mln euro).

Dodatkowe środki dla projektów w Programie

W wyniku ogłoszonej przez Ministerstwo Klimatu i Środowiska procedury zwiększeń kwota dofinansowania projektu wzrosła i wynosi ok. 14,,6 mln zł.

Zielono - niebieska infrastruktura w Mikołowie

Celem projektu jest wdrażanie inwestycji, które pozwolą miastu zaadaptować się do nowych i zmieniających się warunków klimatycznych, a przez to pozytywnie wpłynąć na komfort życia społeczności Mikołowa. Przewidziane w projekcie inwestycje obejmą wybrane fragmenty części centralnej oraz fragment obrzeży obejmujący rozległe obszary przyrodniczo-rekreacyjne o strategicznym znaczeniu dla miasta.

Powstaną m.in. zielone przystanki, które przyczynią się do obniżenia temperatury, zniwelowania tzw. wysp ciepła, poprawi się jakość powietrza i mikroklimat oraz retencja wód opadowych. Dzięki nasadzeniu drzew i instalacji niezbędnego systemu nawadniania zacieniona zostanie płyta rynku. Powstanie ścieżka rowerowa od Mokrego wzdłuż Śląskiego Ogrodu Botanicznego do Bujakowa. Działania będą prowadzone także w Parku Planty. Ponadto powstaną park kieszonkowy, zielony parking, łąka kwietna, ogród deszczowy, rabata z miododajnych roślin, tzw. zielone ładowarki i lampy wykorzystujące odnawialne źródła energii.

W Ogrodzie Botanicznym w Mikołowie odnowiony zostanie system retencji wód, zagospodarowane będą wody deszczowe, wzmocniona zostanie bioróżnorodność w przestrzeni Ogrodu, przebudowany zostanie parking, a system zagospodarowania wód deszczowych będzie zasilany panelami fotowoltaicznymi. Fragment Ogrodu zmieni się w zieloną, terenową salę edukacyjną, w okolicach placu zabaw nad chodnikami pojawią się pergole, obniżając odczuwalną temperaturę. Przywrócona zostanie pojemność retencyjna i walory krajobrazowe XIX-wiecznego stawu w Parku w Mokrem.

Przesłanie społeczne i edukacja

Równie ważne, jak efekt inwestycyjny, jest społeczne przesłanie projektu, polegające na promowaniu aktywnego, trwałego udziału społeczności lokalnej w działaniach adaptacyjnych i mitygacyjnych oraz utrzymaniu ich efektów. Dlatego, oprócz działań wdrażających rozwiązania, planowane jest przeprowadzenie kampanii informacyjno-edukacyjnej skierowanej do szkół i społeczności Gminy Mikołów.

Partnerstwo

Przedsięwzięcie będzie realizowane w partnerstwie z Instytutem Strategicznego Rozwoju w Lichtensteinie (Liechtenstein Institute for Strategic Development AG) oraz Śląskim Ogrodem Botanicznym w Mikołowie (Silesian Botanical Garden). Współpraca przyczyni się m.in. do systemowej zmiany podejścia do rozwoju Mikołowa.

Okres realizacji

Umowa o dofinansowanie przedsięwzięcia została zawarta 28 grudnia 2021 roku a planowana data zakończenia jego realizacji to 30 kwietnia 2024 roku.

Więcej o przedsięwzięciu

Strona internetowa projektu

Zapraszamy do śledzenia postępów w realizacji tego przedsięwzięcia na dedykowanej projektowi stronie internetowej pn. Mikołów dla Klimatu.

Media społecznościowe

Profil FB z projektowymi aktualnościami znajdziecz pod tą sama nazwą Mikołów dla Klimatu.

Wydarzenia

Konferencja otwierająca

W marcu 2022 roku odbyła się konferencja otwierająca projekt Mikołów dla Klimatu - wdrażanie inwestycji z zakresu błękitno-zielonej infrastruktury w mieście. Jej celem było przede wszystkim omówienie zagadnień związanych z problemem zmian klimatycznych w ujęciu holistycznym, przedstawienie wyzwań, przed jakimi stoi Mikołów, zobrazowanie rozwiązań, które zostaną zrealizowane w ramach inwestycji, opisanie planowanych efektów ekologicznych projektu, analiza możliwości adaptacyjnych Mikołowa, zobrazowanie planów na kolejne lata. Krótkie podsumowanie wydarzenia dostępne jest na profilu FB projektu.

Warsztaty

Warsztaty edukacyjne dla dzieci i młodzieży

W kwietniu 2022 uczniowie klas III, IV i VI SP4 im. Marii Konopnickiej w Mikołowie mieli okazję uczestniczyć w warsztatach edukacyjnych w Śląskim Ogrodzie Botanicznym w Mikołowie.

Warsztaty dla nauczycielek i edukatorek z mikołowskich szkół podstawowych

Także w kwietniu przeprowadzone zostały trzydniowe warsztaty dla nauczycieli. Każdy dzień obejmował część teoretyczną i praktyczną związaną z tematyką edukowania o zmianach klimatu (fotorelacja).

Konkursy

- konkurs „Błękitno – Zielony Mikołów dla uczniów klas IV-VI mikołowskich podstawówek

Maj 2022 r. - zadanie konkursowe polega na stworzeniu, na podstawie wiersza „Zielono mi – dbam o klimat”, kreatywnej pracy przedstawiającej wykorzystanie elementów przyrody w przystosowaniu najbliższego otoczenia (np. podwórko szkolne lub podwórko przydomowe) do bardzo wysokich letnich temperatur oraz problemu szybkiego spływu powierzchniowego wody. Szczegóły oraz regulamin konkursu dostępne są na stronie projektu Mikołów dla Klimatu.

- konkurs „Bajkowo o Klimacie” dla uczniów klas I-III mikołowskich podstawówek

Maj 2022 r. - zadanie konkursowe polega na stworzeniu pracy plastycznej na podstawie rozdziału „Czas minął – trzeba działać”, bajki „Niesamowite Przygody Toli, Poli i Urwisa. Nigdy nie jesteś za młody, żeby pomagać przyrodzie”. Szczegóły oraz regulamin konkursu dostępne są na stronie projektu Mikołów dla Klimatu.

- konkurs wokół szkolenia dla nauczycieli pn. „Błękitno-Zielono MI”

Czerwiec 2022 r. – zadanie konkursowe polega na stworzeniu plakatu dotyczącego wykorzystania rozwiązań opartych na przyrodzie w działaniach adaptacyjnych do zmian klimatycznych. Szczegóły oraz regulamin konkursu dostępne są na stronie projektu Mikołów dla Klimatu.

- konkurs dla mieszkańców Mikołowa „Ogródek, balkon, doniczka – dbam o klimat”

Wygraj nawet 3 tysiące zł! Zadaniem Uczestników jest wprowadzenie rozwiązań z zakresu błękitno-zielonej infrastruktury w przydomowym ogródku, na balkonie lub w innej przestrzenie będącej w dyspozycji Uczestnika. Katalog proponowanych rozwiązań to: powierzchniowe zbiorniki retencyjne, stawy hydrofitowe, systemy magazynowania deszczówki, ogrody deszczowe, pasaże roślinne, łąki kwietne, moduły dla zapylaczy, zielone dachy lub zielone ściany, systemy retencyjno-rozsączające, nano-ogrody (np. ogrody skrzynkowe), fontanny, kompostowniki. Każda osoba uczestnicząca w konkursie może skorzystać z konsultacji z ekspertkami i ekspertami w ramach Błękitno –Zielonych Spotkań Miejskich, w celu przeanalizowania warunków i możliwości rozwiązań. Szczegóły oraz regulamin konkursu dostępne są na stronie projektu Mikołów dla Klimatu.

- spacer Wspólnie odkryjmy tajemnice Mikołowa

Beneficjent projektu zaprasza społeczność Mikołowa na wspólną wędrówkę w poszukiwaniu odpowiedzi na różne klimatyczne pytania. To będzie okazja, żeby wspólnie sprawdzić, jakie przyrodnicze perełki kryją się w Mikołowie, odkryć historię tego miejsca i zastanowić się, jak rozwijać miasto. Szczegóły dostępne są na stronie projektu Mikołów dla Klimatu.

Mobilna gra miejska

Trwa gra miejska, która przenosi uczestniczki i uczestników świat urbanistyki i wyzwań związanych ze zmianami klimatycznymi. Zadanie konkursowe polega na obserwowaniu miasta, zidentyfikowaniu wyzwań wynikających ze zmian klimatu, jakie pojawiają się przed nim i znalezieniu rozwiązań, które pomogą mu przystosować się do tych wyzwań. Udział w wyzwaniu to gwarancja niezapomnianych wrażeń w odkrywaniu tajemnic miasta. W pierwszej edycji gry mobilnej do rywalizacji stanęło 13 drużyn, które rozwiązywały zadania wymagające nie lada sprytu. Szczegóły gry na stronie internetowej projektu.

Efekty realizacji projektu

STAW W MOKREM - przywrócenie pojemności retencyjnej

Staw w Mokrem jest jednym z trzech stawów znajdujących się w parku utworzonym w XIX wieku, w którym zachował się dawny układ kompozycyjny i starodrzew. Rewitalizowany w ramach projektu największy staw pełni rolę zbiornika retencyjnego dla wód opadowych zlewanych naturalnie z powierzchni przyległych do parku. Pierwotna funkcja stawu (napędzanie koła młyńskiego młyna zlokalizowanego w parku) zmieniła się w funkcję rekreacyjną. Od lat jest to też ostoja ptaków wodno-błotnych. Wśród wykonanych prac są m.in.: osuszenie i oczyszczenie dna stawu oraz fragmentu rowu doprowadzającego wody opadowe do stawu z zalegających odpadów i osadów dennych pochodzenia organicznego, oczyszczenie, konserwacja i ustabilizowanie m.in. głównego przelewu (pidła) oraz uszczelnienie awaryjnych betonowych rur przelewowych, konserwacja podestów wędkarskich i drewnianej kładki. Szczegóły dostępne są na stronie internetowej projektu.

Pielęgnacja starodrzewu - nasadzenia i pielęgnacja drzew

W ramach realizacji projektu szczególną opieką objęto 3 stare drzewa. Prace pielęgnacyjne obejmowały m.in. leczenie drzew mające na celu przywrócenie optymalnej i długofalowej ich kondycji, pielęgnację w obrębie pnia i konarów oraz korony, mechaniczne wzmocnienie drzew np. poprzez założenie atestowanych wiązań linowych lub podpór w miarę potrzeb. Przemyślane i zaplanowane zabiegi są szczególnie ważne w przypadku tego typu starodrzewia.

Park kieszonkowy – stworzyliśmy nowy teren zielony

Koncepcja parku kieszonkowego jest prosta. Polega ona na wykorzystywaniu niewielkiech parceli, placów między budynkami czy zaniedbanych skwerów do przeobrażenia je w mini-parki. Ich powierzchnia nie przekracza 5 tys. m2, mieści się tam zazwyczaj kilka ławek, drzew, krzewów, czasem rabaty kwiatowe czy plenerowa biblioteczka.

W ramach projektu Mikołów dla Klimatu zagospodarowano w ten sposób pustą, niewykorzystaną działkę przy skrzyżowaniu ulic Konstytucji 3-go Maja oraz Bandurskiego. Wyprofilowano teren i oczyszczono go ze śmieci i resztek gruzu. Stworzono rabaty z roślin ozdobnych, posadzono liściaste drzewa, powstały ścieżki z nawierzchnią przepuszczalną. W tak zaaranżowanej przestrzeni rozmieszczono ławki i kosze na odpadki.

Zielone ładowarki w Mikołowie

8 urządzeń ładujących zostało rozmieszczonych na terenie Mikołowa. Zielone ładowarki są bankami energii, wyposażonymi w panel fotowoltaiczny oraz akumulator żelowy. Każda posiada porty USB, samozwijające się kable oraz ładowarkę indukcyjną. Lista urządzeń dostępna jest na stronie internetowej projektu.

Hybrydowe lampy LED

Trzy hybrydowe lampy LED zostały ustawione na ulicy Polnej i Podgórnej w Mikołowie. Wykorzystują energię cieplną słońca oraz energię kinetyczną wiatru. Panele słoneczne i turbina wiatrowa przekształcają energię naturalną na elektryczną, która jest gromadzona w akumulatorze, a następnie przekazywana do zasilania oprawy oświetleniowej załączanej automatycznie przez czujnik zmierzchowy. Hybryda może świecić nieprzerwanie, a w przypadku niekorzystnych warunków atmosferycznych przez około 4 dni pochmurne i bezwietrzne od 10 do 12 godzin na dobę, jednak po tym czasie musi być naładowana przez słońce lub wiatr. Dodatkowo zaletą tego urządzenia jest sterownik, który umożliwia regulację czasu pracy oraz stopień natężenia zużywanej mocy. Tego typu lampy są znakomitym rozwiązaniem w miejscach, gdzie nie ma możliwości podłączenia tradycyjnego oświetlenia do istniejącej sieci elektrycznej. Działanie lampy obrazuje filmik dostępny na stronie internetowej projektu.

Nasadzenia i pielęgnacja drzew

W ramach projektu na terenie Centrum Przesiadkowego w Mikołowie posadzono 35 lip drobnolistnych. Klikając w link do strony projektu dowiesz się, dlaczego lipa jest bardzo wartościowym gatunkiem w przestrzeni miejskiej i jakie korzyści dla miasta niosą ze sobą drzewa.

Załączone grafiki i zdjęcia pochodzą ze strony internetowej Beneficjenta oraz profu Mikołów dla Klimatu na FB.

 

Redakcja

• Zobacz projekty realizowane w Programie Środowisko, Energia i Zmiany Klimatu: BAZA PROJEKTÓW PROGRAMU
• Zobacz projekty realizowane w ramach Funduszy norweskich i EOG w Europie: MEDIATEKA
• Więcej o Funduszach norweskich i EOG: MAPA PROJEKTÓW