Polska w Kolumbii

Położenie geograficzne, ludność, obszar, stolica, język urzędowy

Położenie geograficzne: państwo Antigua i Barbuda obejmuje 3 wyspy: Antiguę (279,7 km2), Barbudę (160,6 km2) i nie zamieszkaną Redondę (1,3 km2). Wyspy te są położone pośrodku archipelagu Małych Antyli. Antigua jest pochodzenia wulkanicznego, pagórkowata z najwyższym wzniesieniem Boggy Peak - Mount Obama o wysokości 402 m. Barbuda zbudowana z wapieni rafowych, jest niziną poprzecinaną okresowymi rzekami. Większość naturalnej roślinności wysp została wycięta pod plantacje palm kokosowych, drzew figowych i bananowców. Wilgotne lasy równikowe (11% powierzchni) znajdują się w rezerwatach przyrody.

Ludność: liczba ludności Antigui i Barbudy wynosi 97.895 osób (2020), gęstość zaludnienia szacuje się na 222 mieszkańców na km². Główne grupy etniczne to: Murzyni i Mulaci (91%), rasy mieszane (4,4%), biali (1,7%) oraz mieszkańcy pochodzący z Indii i Azji Wschodniej (2,9%).

Obszar: Antigua i Barbuda zajmuje powierzchnię 442 km2. Antigua, zamieszkana przez 98% ludności, jest podzielona na 6 okręgów (Saint George, Saint John, Saint Mary, Saint Paul, Saint Peter i Saint Philip). Pozostałe wyspy są dependencjami korony brytyjskiej.

Stolica: stolicą jest Saint John’s, położony na północno zachodnim wybrzeżu wyspy Antigua. Saint John’s to główny ośrodek handlowy oraz największy port morski, do którego przybywa większość statków z turystami odwiedzającymi wyspę. Miasto posiada również najważniejsze zabytki kraju, w tym XVII-wieczną zabudowę kolonialną, katedrę oraz muzeum narodowe. Miasto liczy około 24,2 tys. mieszkańców i zajmuje powierzchnię 7,4 km².

Języki urzędowe: angielski, w użyciu jest także dialekt kreolski.

Warunki klimatyczne

Wyspy mają ciepły klimat tropikalny, podrównikowy, z łagodnymi temperaturami stałymi w ciągu roku. Średnia temperatura wynosi 27°C. Średnie roczne opady wynoszą ok. 1000 mm. Niska wilgotność czyni wyspy miejscem o jednym z najbardziej umiarkowanych klimatów świata.

Główne bogactwa naturalne

• nieeksploatowane pokłady fosforytów
• uprawy: trzcina cukrowa, bawełna, owoce

System walutowy, kurs i wymiana

Oficjalną walutą Antigua i Barbuda jest dolar wschodniokaraibski, XCD (1 USD = 2,70 XCD). Dolary amerykańskie są również akceptowane. Uznawane są prawie wszystkie karty kredytowe.

Religia

Na Antigui i Barbudzie przeważają chrześcijanie (74%), w tym 44% wyznania anglikańskiego, pozostałe 30% to baptyści, prezbiterianie i katolicy. Religie niechrześcijańskie praktykowane na wyspach obejmują Rastafari, Islam, Judaizm i Wiary Bahá'í (religia monoteistyczna założona przez Bahá'u'lláha w Persji XIX wieku, podkreślająca duchową jedność całej ludzkości).

Wykaz dni świątecznych i wolnych od pracy

• 1 stycznia  -  Nowy Rok
• 10 kwietnia - Wielki Piątek
• 13 kwietnia - Poniedziałek Wielkanocny
• 4 maja  -  Święto Pracy (obchodzone jest w pierwszy poniedziałek maja)
• 1 czerwca  -  Whit Monday
• 3, 4 sierpnia  -  Karnawał
• 1 listopada  -  Święto Niepodległości
• 9 grudnia  -  Święto Bohaterów Narodowych
• 25 grudnia  -  Boże Narodzenie
• 26 grudnia  -  Boxing Day

Infrastruktura transportowa

Antigua posiada bardzo dobrą infrastrukturę transportową. Istnieje ponad 386 km utwardzonych dróg, z których około 25 procent spełnia wymogi autostrady. Sieć kolejowa obejmuje 77 km (48 mil) i jest używana prawie wyłącznie do transportu trzciny cukrowej. Wyspy posiadają międzynarodowe lotnisko, VC Bird International, które jest położone w północno-wschodniej części Antigui. Największym portem morskim jest Saint John’s.

Obowiązek wizowy

Od obywateli polskich wjeżdżających na terytorium Antigui i Barbudy nie wymaga się wizy, jeśli ich pobyt nie przekroczy 180 dni. Powinni posiadać bilet powrotny.

Ustrój polityczny

Antigua i Barbuda jest monarchią konstytucyjną z parlamentarnym systemem rządów w ramach Brytyjskiej Wspólnoty Narodów (Commonwealth). Głową państwa jest królowa Elżbieta II, którą reprezentuje mianowany przez nią gubernator generalny. Gubernator powołuje na premiera rządu przywódcę większości parlamentarnej, a na wniosek premiera – pozostałych członków rządu. Obecnym gubernatorem generalnym jest Rodney Errey Lawrence Williams, który objął urząd 14 sierpnia 2014 r., a premierem od 13 czerwca 2014 r. jest lider Partii Pracy, Gaston Browne.

Władza ustawodawcza

Władza ustawodawcza należy do dwuizbowego parlamentu o 5-letniej kadencji: 17-osobowa Izba Reprezentantów z wyborów powszechnych oraz 17-osobowy Senat mianowany przez gubernatora. Rząd i premier pochodzą z Izby Reprezentantów.

Władza wykonawcza

Władzę wykonawczą sprawuje rząd powołany przez gubernatora generalnego. Premierem zostaje lider partii, która osiągnęła większość w Izbie Reprezentantów.

Struktura administracji gospodarczej

Sprawy ekonomiczne należą do kompetencji Ministerstwa Spraw Zagranicznych. Do promowania inwestycji krajowych i zagranicznych został stworzony Urząd Inwestycyjny Antigui i Barbudy, ABIA (Antigua i Barbuda Investment Authority).

Sądownictwo gospodarcze

System sądownictwa opiera się na brytyjskim Common Law i jest włączony do systemu sądownictwa Organizacji Państw Wschodnich Karaibów (OECS). Na terytorium kraju funkcjonują sądy magistrackie (Magistrates' Courts), Wysoki Sąd (High Court) i Sąd Przemysłowy (Industrial Court). Od ich orzeczeń przysługuje odwołanie do Sądu Najwyższego Wschodnich Karaibów oraz Komitetu Sądowniczego Tajnej Rady Wielkiej Brytanii.  

Ogólna charakterystyka sytuacji gospodarczej

Perspektywy wzrostu gospodarczego kraju zależą w największym stopniu od sytuacji w branży turystycznej. Ponadto, od kilku lat władze wiążą duże nadzieje z napływem inwestycji w ramach programu „Obywatelstwo za inwestycje”. Zgodnie z jego założeniami, cudzoziemcy, którzy dokonają wpłaty na Narodowy Fundusz Inwestycyjny kwoty co najmniej 100 000 USD, zakupu nieruchomości wartości powyżej 400 000 USD albo podejmą działalność w sektorze inwestycyjnym na kwotę minimum 1,5 mln USD, mogą uzyskać obywatelstwo Antigui i Barbudy. Plany rządu zakładają również w najbliższych latach rozwój sektora usług transportowych, komunikacyjnych, internetowych i finansowych.

Pozytywne prognozy dotyczące wskaźników rozwoju gospodarczego pochodzące z pierwszych miesięcy 2020 r. (wzrost PKB na poziomie 6,75%) nie sprawdziły się ze względu na pandemię COVID-19 i związany z nią głęboki kryzys gospodarczy. Pod koniec I kwartału 2020 r. nastąpiło całkowite załamanie w sektorze turystycznym, spowolnienie aktywności budowlanej oraz zwiększenie obciążeń finansów publicznych wydatkami związanymi z ochroną ludności przed skutkami kryzysu. Według najnowszych dostępnych danych statystycznych Karaibskiego Banku Rozwoju, Produkt Krajowy Brutto Antigui i Barbudy w 2020 r. (liczony w cenach stałych) spadł o 15,97 proc., po wzroście o 3,35 proc. w 2019 roku. Jak oszacował Karaibski Bank Rozwoju, wartość dodana brutto w gospodarce Antigui i Barbudy w 2020 r. zmniejszyła się o 16,48 proc. w porównaniu z 2019 r., wobec wzrostu o 4,27 proc. w 2019 r.

Bezrobocie

Branża turystyczna, w której zatrudniony jest co drugi pracownik kraju, stała się jednym z najbardziej poszkodowanych przez pandemię sektorów gospodarki. Według danych opracowanych przez miejscowy urząd statystyczny, w 2020 roku liczba turystów z zagranicy wyniosła zaledwie 395,65 tys. i w porównaniu z analogicznym okresem ubiegłego roku zmniejszyła się o 62,5%. W związku z powyższym, stopa bezrobocia wzrosła z poziomu 8% w 2019 r. do ok. 25 % w 2020 r., co oznaczało likwidację blisko 11 tys. miejsc pracy.

Inflacja

Według danych urzędu statystycznego Antigui i Barbudy, ceny towarów i usług konsumpcyjnych w marcu 2021 r., w porównaniu z analogicznym miesiącem ub. roku, wzrosły o 2,1%, a w stosunku do lutego 2021 r. obniżyły się o 0,1%.

Deficyt budżetowy i zadłużenie publiczne

Przed wybuchem pandemii COVID-19 w ustawie budżetowej na 2020 r. zakładano deficyt budżetowy w wysokości 35,59 miliona dolarów, tzn. 1,9% PKB. Natomiast wstępne dane wskazują, że na koniec 2020 r. całkowity deficyt budżetowy Antigui i Barbudy ukształtował się na poziomie 5,5% PKB. Z kolei, zadłużenie finansów publicznych zwiększyło się do poziomu 89% PKB z 67% PKB w 2019 r. Pod koniec 2020 r. całkowita wielkość długu publicznego rządu wynosił 1,24 mld USD, z czego zadłużenie rządu centralnego stanowiło 1,06 mld USD, a 181,48 mln USD to dług gwarantowany przez rząd

Antigua i Barbuda jest od szeregu lat jednym z największych odbiorców pomocy rozwojowej UE w regionie Karaibów, przy czym priorytety współpracy UE z tym państwem koncentrują się na poprawie systemu zarządzania, zwłaszcza w sektorze publicznym, wzmocnieniu transparentności systemu finansowego oraz implementacji międzynarodowych standardów w tym zakresie. Głównym narzędziem współpracy rozwojowej z Antiguą i Barbudą jest 11. Krajowy Program Indykatywny, opracowany na lata 2014-2020 w ramach Europejskiego Funduszu Rozwoju. Finansowanie tego programu, o łącznej wartości 3 mln EUR, odbywa się ze środków Europejskiego Banku Inwestycyjnego, we współpracy z Bankiem Światowym oraz regionalnymi grupami donatorów. Wsparcie finansowe w ramach programu przeznaczone jest na realizację działań w zakresie poprawy zarządzania w sektorze publicznym (2,4 mln EUR), programów na rzecz społeczeństwa obywatelskiego (150 000 EUR) oraz wsparcia bezpośredniego (450 000 EUR). Innym narzędziem współpracy rozwojowej w dziedzinie społecznej są środki pochodzące z Europejskiego Instrumentu na rzecz Demokracji.  

Główne sektory gospodarki

Dominującą dziedzinę gospodarki kraju stanowi turystyka (54,5% PKB), zapewniająca miejsca pracy dla 48,8% zatrudnionych. Do innych znaczących branż należą budownictwo, przemysł przetwórczy i rolnictwo. Sektor przemysłowy obejmuje głównie produkcję rzemieślniczą oraz montownie sprzętu elektronicznego. Rozwój rolnictwa, wytwarzającego głównie produkty na rynek wewnętrzny, boryka się z poważnymi ograniczeniami spowodowanymi problemami z zaopatrzeniem w wodę.

Tabela najważniejszych wskaźników makroekonomicznych

Handel zagraniczny

Bilans handlu zagranicznego Antigui i Barbudy jest w wysokim stopniu niezrównoważony. Głównymi zagranicznymi partnerami handlowymi Antigui i Barbudy w zakresie eksportu są: Stany Zjednoczone (27%), Wielka Brytania (16%) i Kanada (4%), natomiast w zakresie importu Zjednoczone Emiraty Arabskie, USA i Niderlandy. Wstępne dane dot. okresu styczeń-wrzesień 2020 r. wskazują, że największymi odbiorcami eksportu tego kraju, poza USA (27%), były Dominika (19,6%), St. Lucia (13,6%) oraz St. Maarten (10,2%). Głównymi partnerami importowymi w tym okresie były: USA (52%), Chiny (6,32%) oraz Trinidad i Tobago (5,18%). Najważniejszymi produktami eksportowymi kraju są niezmiennie tytoń i produkty spożywcze, w tym napoje. Największy udział w imporcie mają natomiast surowce energetyczne, produkty spożywcze oraz maszyny, urządzenia i wyposażenie różnego rodzaju. 

Głównymi produktami eksportowymi kraju są: banany i inne owoce tropikalne oraz kakao. Ponad połowa eksportu (67,6%) trafia na rynek USA, a w dalszej kolejności do Wlk. Brytanii (5,9%) i Trynidadu i Tobago (5,5%). Import wyspy pochodzi w największym stopniu z USA (53,3%) oraz Trynidadu i Tobago (10,8%). 

Inwestycje zagraniczne

Rząd Antigui i Barbudy wspiera inwestycje, przede wszystkim, w sektorze turystyki i usług finansowych, ale także w sektorze zdrowia i opieki społecznej, edukacji i logistyki.

Antigua i Barbuda stosuje różne zachęty dla inwestorów, m.in. wakacje podatkowe. Te zachęty są stosowane na wszystkich poziomach sieci usług turystycznych. Na szczególne ułatwienia mogą liczyć projekty wspierające kulturę lokalną i rozrywkę, jak również związane z ochroną środowiska oraz organizacją wydarzeń sportowych i kulturalnych.

Jeśli chodzi o sektor finansowy, aby zapobiec praniu brudnych pieniędzy i finansowaniu terroryzmu, od 2007 roku Antigua i Barbuda wprowadziła szereg zmian w ustawodawstwie mających na celu wzmocnienie mechanizmów kontrolnych instytucji finansowych.

W zależności od wielkości zainwestowanego kapitału i ilości miejsc pracy stworzonych przez inwestora, istnieje 6 kategorii inwestycji, z różnym poziomem zachęt. Kategoria pierwsza dotyczy przedsiębiorców, którzy zainwestowali mniej niż milion USD i którzy stworzyli minimum 26 miejsc pracy. Najwyższa (6.) dotyczy inwestorów z kapitałem powyżej 100 mln dolarów, którzy utworzyli co najmniej 150 miejsc pracy.

Kategoria 1. przewiduje: zwolnienie lub obniżenie podatku od materiałów budowlanych, mebli i innego sprzętu, od importu lub zakupu samochodu, a także od nieruchomości (do 10%), z podatku dochodowego do trzech lat, odszkodowanie z tytułu strat podatkowych na okres 1 roku, obniżenie opłaty skarbowej na licencje na użytkowanie gruntów przez obywateli bez prawa stałego pobytu (do 10%) oraz podatku gruntowego (do 3 lat).

Najwyższa, 6. kategoria przewiduje: obniżenie podatku od nieruchomości i opłat skarbowych sięgające nawet 75% oraz zwolnienie lub obniżenie podatku dochodowego i gruntowego na okres do 20 lat.

Uczestnictwo w wielostronnych organizacjach i porozumieniach o charakterze gospodarczym

Antigua i Barbuda jest beneficjentem Inicjatywy Basenu Karaibskiego CARIBCAN oraz konwencji z Lomé, dzięki którym ma dostęp do ułatwień handlowych z UE, USA i Kanadą. Jest członkiem CARICOM, GATT, WTO, Organizacji Państw Wschodnich Karaibów (OECS), Międzynarodowego Związku Telekomunikacyjnego (ITU), Konferencji Narodów Zjednoczonych ds. Handlu i Rozwoju (UNCTAD), Międzynarodowego Stowarzyszenia Rozwoju (IDA), Międzynarodowej Organizacji Lotnictwa Cywilnego (ICAO), Grupy G-77, Międzynarodowego Trybunału Karnego (ICCT) i Interpolu.

Ponadto Antigua i Barbuda należy do: Międzynarodowego Funduszu Walutowego, Giełdy Papierów Wartościowych Wschodnich Karaibów (ECSE), Karaibskiego Banku Rozwoju (CDB), Międzynarodowej Organizacji Morskiej (IMO), Światowej Organizacji Własności Intelektualnej, Międzynarodowego Funduszu Rozwoju Rolnictwa (IFAD), Międzynarodowej Korporacji Finansowej (IFC), Powszechnego Związku Pocztowego (UPU), Międzynarodowej Konfederacji Związków Zawodowych (ITUC), Światowej Konfederacji Pracy (WCL) i Międzynarodowej Organizacji Pracy (ILO).

Stosunki gospodarcze z Unią Europejską

UE ma specjalne stosunki z regionem Karaibów od ponad 30 lat, które zostały zagwarantowane podpisaną w 1975 r. Konwencją z Lome, a od 2000 roku Umową o partnerstwie z Kotonu, w ramach której wyasygnowano specjalny budżet pomocowy, zaoferowano preferencje handlowe oraz szereg mechanizmów wsparcia dla wszystkich państw AKP. Od 1 stycznia 2008 r. w stosunkach UE – AKP zaczęły obowiązywać Umowy o partnerstwie gospodarczym (Economic Partnership Agreement – EPA), które wprowadziły istotne zmiany we wcześniejszych relacjach. Od tego dnia zarówno preferencje handlowe na mocy Umowy z Kotonu jak i ulgi zapewnione w 2001 r. przez Światową Organizację Handlu (WTO) przestały obowiązywać. U podstaw EPA leży polityka wzajemności, która ma na celu dostosowanie się do zasady obowiązującej w ramach WTO. W praktyce oznacza ona, że kraje AKP, aby móc wejść ze swoimi produktami na rynki Unii Europejskiej muszą w pełni otworzyć swoje rynki dla produktów z Unii oraz usunąć wszelkie bariery celne.

Gospodarcze umowy dwustronne

Bazę dla relacji ekonomicznych pomiędzy Polską a Antigua i Barbudą stanowi Umowa o Partnerstwie Gospodarczym między państwami CARIFORUM oraz Wspólnotą Europejską i jej państwami członkowskimi, zawarta w 2008 r. Na podstawie tej umowy 98,5% produktów eksportowanych przez państwa regionu Karaibów uzyskało wolny dostęp do rynku UE. Ponadto przewiduje ona stopniową redukcję ceł w okresie najbliższych 25 lat. Wprowadza także ułatwienia w zakresie świadczenia usług w takich sektorach jak: turystyka, kultura i rozrywka oraz rozszerza możliwości współpracy produkcyjnej z państwami karaibskimi, przy wykorzystaniu specjalnych funduszy przeznaczonych na rozwój wymiany usług w tych dziedzinach. 

Dwustronna wymiana handlowa

Według danych GUS za 2023 r., wartość obrotów handlowych z Polski z Antiguą i Barbudą była relatywnie wysoka (eksport: 56,24 mln USD, import 45,68 mln USD). Należy jednak wziąć pod uwagę, że import obejmował wartość statków pływających pod banderą Antigui i Barbudy, które po naprawie i modernizacji w polskich stoczniach były reeksportowane do kraju pochodzenia. 

Wzajemne inwestycje

W chwili obecnej nie ma polskich inwestycji bezpośrednich na Antigui i Barbudzie.

Dostęp do rynku dla polskich towarów i usług

Antigua i Barbuda nie stosuje obecnie żadnych barier pozataryfowych. Zgodnie z Umową o Partnerstwie Gospodarczym UE – CARIFORUM (EPA), której stroną jest Antigua i Barbuda, zniesienie opłat celnych na towary pochodzące z Unii Europejskiej dokona się zgodnie z harmonogramem do 2033 r. Z liberalizacji taryfowej zostało wyłączonych 13,1% towarów, wrażliwych dla gospodarek CARIFORUM. Głównie są to produkty rolne, ryby i owoce morza.

Dostęp do rynku pracy

Od cudzoziemców, którzy chcą podjąć zatrudnienie w Antigui i Barbudzie wymaga się zezwolenia na pracę.

Nabywanie i wynajem nieruchomości

Cudzoziemcy mogą nabywać i wynajmować nieruchomości na terenie Antigui i Brabudy. Proces zakupu nieruchomości wymaga wcześniejszego uzyskania licencji tzw. Alien Land Holding License, na którą trzeba czekać nawet 6 miesięcy oraz uiścić opłatę w wysokości 5% ceny zakupu nieruchomości. Po uzyskaniu licencji należy uiścić w urzędzie podatkowym podatek od zakupu nieruchomości w wysokości 10% ceny kupna, z tego 7,5% płaci sprzedający, a 2,5% kupujący. Prowizja agencji nieruchomości to 5% do 7% ceny nieruchomości a honoraria z tytułu usług świadczonych przez kancelarię prawną kształtują się zazwyczaj na poziomie 1-2% ceny zakupu. Z uwagi na różnice w prawie cywilnym (m.in. polskim) i zwyczajowym, w przypadku nabywania nieruchomości przez cudzoziemca, sugeruje się korzystanie z usług autoryzowanych pośredników sprzedaży nieruchomości.

System zamówień publicznych

W trakcie aktualizacji.

W trakcie aktualizacji.

Internetowy Portal Rządu

Program Obywatelstwa dla Inwestorów

Wydział Imigracji

Rządowe Centrum Legislacji

Organizacja Turystyki