Krajowy Ośrodek Wsparcia Rolnictwa

Wykonywanie zdjęć, pomiarów czy wideofilmowanie z powietrza to tylko niektóre z wielu możliwości oferowanych przez BSP. Intensywny rozwój technologiczny pozwala na wykorzystanie tych urządzeń do wielu celów, bardzo ważnych z punktu widzenia bezpieczeństwa publicznego czy administrowania.

Praktycznie nieograniczony dostęp, do dronów otworzył zupełnie nowe możliwości. BSP od początku były wykorzystywane do obserwacji i utrwalania obiektów z wysokości. W ostatnim czasie wykorzystywanie dronów stało się najtańszym, najbardziej efektywnym i najprostszym sposobem obserwowania powierzchni ziemi i tego co się na niej znajduje.

Obecnie administracja publiczna wykorzystuje BSP do realizacji szeregu zadań takich jak np.: monitorowania terenu, w tym na potrzeby zapewnienia porządku publicznego, aktualizacji map, badania jakości powietrza, wykrywanie nielegalnych składowisk odpadów, obserwacja koryt rzecznych czy innych miejsc do których dostęp jest ograniczony, utrudniony lub niebezpieczny.

Departament Innowacji KOWR analizuje możliwości wykorzystania BSP w rolnictwie w tym także na rzecz administracji rolnej. W ramach tych działań KOWR pod koniec 2021 roku podpisał list intencyjny z Polską Agencją Żeglugi Powietrznej (PANSA) oraz Agencją Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa (ARiMR). Wskazywano na trzy obszary wspólnych działań: praktyczne wdrażanie rozwiązań wykorzystania nowoczesnych technologii lotniczych w rolnictwie, współpracę na rzecz wykorzystania potencjału BSP przy optymalizacji  realizacji zdefiniowanych potrzeb rolnictwa i rynku rolnego oraz trzeci to poszukiwanie nowych obszarów współpracy w zakresie wsparcia służb publicznych przy realizacji celów i potrzeb rolnictwa i rynku rolnego.  

W KOWR w 2022 roku w 9 OT wykorzystywano 11 BSP. Jednocześnie zidentyfikowano 10 zadań, w ramach których można wykorzystywać BSP:

• oględziny nieruchomości oraz kontrola nabywców nieruchomości zgodnie z ustawą z dnia 11 kwietnia 2003 r. o kształtowaniu ustroju rolnego;
• lustracja stanu zagospodarowania nieruchomości przy przejęciu do Zasobu Własności Rolnej Skarbu Państwa (ZWRSP) w związku z wykonaniem prawa pierwokupu lub nabycia;
• lustracja nieruchomości ZWRSP w celu określenia ich faktycznego przeznaczenia i stanu zagospodarowania, w tym oględziny nieruchomości zadrzewionych i podmokłych, z trudnym dostępem lub brakiem dojazdu;
• kontrola nieruchomości w związku z nielegalnym składowaniem odpadów na nieruchomościach ZWRSP;
• oględziny nieruchomości zabudowanych w związku z katastrofami budowlanymi w częściach niedostępnych dla pracownika z uwagi na stan techniczny obiektów zagrażający zdrowiu i życiu oraz oględziny miejsc potencjalnie niebezpiecznych - skażeń terenu, składowisk odpadów, itp.;
• ocena wniosku w sprawie obniżenia wartości dzierżawy na skutek strat w uprawach (gradobicia, wymoknięcia, etc.);
• pomiar powierzchni działek ewidencyjnych i użytków;
• fotografowanie nieruchomości wystawionych na sprzedaż lub do dzierżawy i umieszczenie tych zdjęć w ogłoszeniach i na stronie internetowej.
• oceny: stanu zasiewów, ich kultury agrotechnicznej, stanu budynków, stanu obejść gospodarczych, stanu parku maszynowego;
• opracowania modelu 3D nieruchomości zabudowanej/niezabudowanej.    

Równocześnie do KOWR zgłosił się Wojewódzki Inspektor Ochrony Roślin i Nasiennictwa w Warszawie, który zaproponował wspólne użycie BSP do:

• ustalenie warunków izolacji przestrzennej;
• lokalizowanie i identyfikowanie problematycznych obszarów upraw – oszacowanie czystości gatunkowej, zachwaszczenia, ocena zdrowotności plantacji;
• oszacowywanie wielkości plonów oraz liczby sadzonek;
• określanie wskaźników wegetacji roślin;
• określanie stopnia zniszczeń dokonanych przez zjawiska pogodowe (wyschnięcie, wymarznięcie, wymoknięcie);
• określanie stopnia zagrożenia i zniszczeń dokonanych przez zwierzynę łowną;
• określanie stopnia zagrożenia przenawożenia plantacji;
• pobieranie prób w ramach nadzoru nad występowaniem agrofaga kwarantannowego - Ralstonia solanacearum.

Dzięki zebranej dokumentacji i w efekcie analizy przeprowadzonej na jej podstawie, KOWR w 2023 r. zdecydował o przeprowadzeniu projektu pilotażowego „Standaryzacja wykorzystania Bezzałogowych Statków Powietrznych”. W jego ramach realizowane są dwa zadania. Pierwszy to zidentyfikowanie i wskazanie zadań, przy których powinno korzystać się z BSP oraz ocena jak wykorzystanie dronów poprawia efektywność i komfort pracy. Drugie to przygotowanie standardów wykorzystania BSP w KOWR. W efekcie powstaną wytyczne dotyczące użytkowania BSP.

Zadania realizowane w pilotażu powinny potwierdzić  wykorzystanie BSP w pracach KOWR oraz osiągnięcie poniższych korzyści:

• umożliwienie dotarcie do miejsc, do których fizyczny dostęp jest utrudniony lub niemożliwy z uwagi np. na przeszkody terenowe;
• skrócić czas i poprawić komfort pracy w terenie;
• pozytywnie wpłynąć na (zapewnić) bezpieczeństwo osób dokonujących oględzin nieruchomości, na których znajdują się czynniki niebezpieczne, stanowiące potencjalne zagrożenie zdrowia i życia pracowników;
• zwiększyć efektywność realizacji działań i dokładniejsze oszacowanie:
  • stanu technicznego nieruchomości, do których dostęp jest utrudniony lub niebezpieczny,
  • wielkości plonów oraz liczby sadzonek,
  • stopnia zniszczeń dokonanych przez zjawiska pogodowe (wyschnięcie, wymarznięcie, wymoknięcie),
  • stopnia zagrożenia i zniszczeń dokonanych przez dzikie zwierzęta.

Jednym z planowanych efektów pilotażu będą wytyczne do przygotowania procedur wykorzystania BSP w OT KOWR w tym opracowanie standardów użytkowania BSP dotyczące:

• parametrów BSP i wyposażenia, które są niezbędne przy realizacji zadań OT KOWR;
• zakresu minimalnego wykorzystywania;
• wskazania kto i na jakich warunkach może je użytkować;
• zidentyfikowania i wskazania przepisów na podstawie, których można je użytkować;
• zoptymalizowanie wydatkowania środków na zakup i utrzymanie sprzętu.

Głównym działaniem pilotażu jest prowadzenie testów. Testy są realizowane przez OT Wrocław oraz OT Warszawa we współpracy w WIORiN Warszawa. Testy są prowadzone wg sześciu scenariuszy, które w pełni wypełniają zakres zadań  realizowanych przez OT zidentyfikowane przeprowadzonej na etapie prac przygotowawczych analizie. Te scenariusze to:

• „S1 – Oględziny nieruchomości niezabudowanej”;
• „S2 – Oględziny nieruchomości zabudowanej”  (w tym do celów określenia stanu technicznego budynku lub budowli);
• „S3 – Oględziny  w celu określenia stanu wegetacji upraw”;
• „S4 – Oględziny skażeń, składowisk odpadów”;
• „S5 – Oględziny w celu ustalenia lokalizacji padłej zwierzyny;
• „S6 - Pomiar powierzchni działek i użytków/ pomiar wielkości i kubatury budynków i budowli” ( w tym także modelowanie 3d).

Testy są realizowane od września 2023 roku i zakończą się w grudniu 2024 roku. Założono, że testy będą realizowane poprzez porównanie dwóch metod – metody tradycyjnej oraz z zastosowaniem BSP. Pierwsze wyniki testów wskazują na:

• skrócenie czas pracy w terenie;
• bardzo dobrą jakość i rozdzielczość pozyskanej dokumentacji fotograficznej ze znacznej wysokości, z użyciem BSP, która pozwala na identyfikację gatunków roślin;
• poprawę komfortu pracy w temperaturze otoczenia 28 st. C;
• możliwość pozyskania dokumentacji fotograficznej bez konieczności wejścia na nieruchomości podmiotów trzecich. 

Krajowy Ośrodek Wsparcia Rolnictwa realizuje innowacyjne projekty w rolnictwie. Więcej na temat wykorzystania BSP przez KOWR można znaleźć na naszej stronie internetowej: www.gov.pl/web/kowr/standaryzacja-wykorzystania-bezzalogowych-statkow-powietrznych2.