List otwarty prof. Janusza Kaweckiego
21.01.2020
Do Pani Marii Anny Potockiej, Dyrektor MOCAK-u i „Bunkra Sztuki” w Krakowie.
Na podstawie decyzji instytucji publicznych kieruje Pani Muzeum Sztuki Współczesnej w Krakowie oraz Galerią Sztuki Współczesnej „Bunkier”. W dniu 20 stycznia 2020 r. przeczytałem „Oświadczenie Redaktora Naczelnego Radia Kraków” i z lektury tego wystąpienia dowiedziałem się, iż Pani zrezygnowała ze stałego patronatu medialnego Radia Kraków nad kierowanymi przez Panią miejskimi instytucjami kultury w Krakowie. Zadziwiająca, wręcz budząca mój niepokój była informacja o tym, w jaki sposób uzasadniała Pani swą decyzję. Przyznam, iż obawiając się przekłamania weryfikowałem w kilku innych środkach przekazu informację o podanym przez Panią uzasadnieniu swej decyzji. Wszędzie znajdywałem przywołanie tego samego argumentu podawanego przez Panią: rezygnacja wynikała z faktu obecności na antenie Radia Kraków audycji z udziałem J. E. ks. abp. Marka Jędraszewskiego. Z wielu powodów uważam to uzasadnienie za wręcz kuriozalne.
Najpierw dlatego, że przyjmując takie uzasadnienie swojej decyzji dowodzi Pani jednoznacznie, iż zamierza naruszyć obowiązujące u nas prawo normujące działania mediów, w szczególności mediów publicznych. Już w art. 13, ust. 1 ustawy o radiofonii i telewizji wyraźnie ustawodawca – w odniesieniu do wszystkich mediów (publicznych i niepublicznych) - określił, iż „nadawca kształtuje program samodzielnie”. Pani zaś swoją decyzją chce wymusić na nadawcy zmianę realizowanego programu przez usunięcie konkretnej audycji. Odbieram to jako, wywieranie presji na nadawcę, aby inaczej ukształtował tę część swego programu. Tym uzasadnieniem, nadawca otrzymuje od Pani wyraźne wskazanie: ponieważ wprowadziłeś do programu publicznej rozgłośni regionalnej rozmowę z Metropolitą, to odstępuję od zawartej uprzednio umowy z tobą na patronat medialny instytucji publicznych, którymi kieruję.
Zachęcam Panią do zapoznania się z treścią przywołanej wyżej ustawy, aby w przyszłości podejmując decyzje wynikające z pełnionego przez Panią stanowiska służbowego nie zmierzać do naruszania prawa obowiązującego w Polsce.
Kuriozalne jest uzasadnienie Pani decyzji także z tego powodu, iż wspomniany cykl audycji w Radiu Kraków cieszy się dużym zainteresowaniem odbiorców. O tym, jak bardzo Pani opinia jest odległa od opinii słuchaczy Radia Kraków mogłem przekonać się sięgając w godzinach porannych dnia 21 stycznia br. po zapis tych audycji na stronie internetowej krakowskiej rozgłośni. Można zauważyć, iż kolejne audycje z Metropolitą zamieszczone na stronie internetowej osiągają bardzo duże poparcie odbiorców. Już po tygodniu sięga ono znacząco ponad 70% (a wśród 14 dotychczas wyemitowanych audycji aż 10 uzyskało poparcie między 80 a 94% osób odwiedzających stronę). Już ten przykład pokazuje wyraźnie, jak bardzo odległa jest Pani inicjatywa cenzorska od oczekiwań słuchaczy Radia Kraków.
Każdy, kto zapozna się z zapisem cotygodniowych rozmów z Metropolitą Krakowskim emitowanych przez rozgłośnię a następnie zamieszczanych na stronie internetowej, na pewno zauważy jak interesujące tematy są poruszane podczas tych rozmów. Metropolita Krakowski mówił np. o swojej pielgrzymce do objętej wojną Syrii (22.12), o stanowisku Kościoła wobec wojny (12.01), o Adwencie i zrozumieniu tego okresu roku liturgicznego (1 i 15.12), o odzyskaniu przez Polskę Niepodległości (8.12), o nawiązaniu przed 100 laty stosunków dyplomatycznych między Polską i Watykanem (24.11), o Światowym Dniu Ubogiego (17.11), o Synodzie dla Amazonii (3.11), o 100-leciu AGH w nawiązaniu do encykliki „Fides et Ratio” (27.10). Już tylko przywołanie tych tematów świadczy dobitnie o potrzebie ich naświetlenia przez osobę wysoce kompetentną. A taką niewątpliwie jest Metropolita Krakowski. Można tylko pogratulować Redaktorowi Naczelnemu, że uzyskał zgodę Metropolity Krakowskiego na cotygodniowe spotkania przy mikrofonie Radia Kraków.
Moje wystąpienie do Pani z niniejszym listem otwartym jest bezpośrednią konsekwencją zadania określonego w ustawie o radiofonii i telewizji, do którego realizowania jestem zobowiązany jako członek Krajowej Rady Radiofonii. I dlatego wyrażam pełne poparcie dla stanowiska Prezesa – Redaktora Naczelnego Radia Kraków, które zawarł w swoim „Oświadczeniu” z dnia 20 stycznia 2020r.
Uprzejmie informuję, że przedstawioną tu sprawę przekażę w oddzielnym wystąpieniu do Centrum Monitoringu Wolności Prasy w Polsce, które działa przy Stowarzyszeniu Dziennikarzy Polskich. Nie można bowiem dopuścić do tego, aby ktokolwiek, w szczególności zaś osoby reprezentujące instytucje publiczne, uczestniczyły w selektywnym wykluczaniu innych z debaty publicznej.
prof. dr hab. inż. Janusz Kawecki
członek Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji
Kraków, dnia 21 stycznia 2020 r.