Krajowa Rada
Radiofonii i Telewizji

KRRiT dotychczas zarówno w komunikacie z dnia 22 września 2022 r. [1], jak i w stanowisku z dnia 27 stycznia 2022 r.[2] wskazywała, iż w związku z treścią art. 44b ustawy z dnia 29 grudnia 1992 r. o radiofonii i telewizji- dalej: u.r.t), została dopuszczona możliwość w przypadkach tam określonych naruszenia integralności usługi medialnej, za zgodą dostawcy usługi medialnej.

Zgoda dostawcy usługi medialnej na zmiany lub modyfikacje usługi medialnej lub inne naruszenie jej integralności powinna być wyraźna i udzielona w formie pisemnej i jest skuteczna wyłącznie wobec określonych w niej czynności (art. 44b ust. 2 u.r.t.).

Zmiany, modyfikacje lub inne naruszenia integralności usługi medialnej, dokonane zgodnie z art. 44b ust. 2 i 3 u.r.t. nie są zmianami, o których mowa w art. 4 pkt 8, tzn. nie stoją w sprzeczności z definicją rozprowadzania, wyrażoną w art. 4 pkt. 8 u.r.t.

Art. 44b u.r.t. został wprowadzony do u.r.t. ustawą z dnia 11 sierpnia 2021 r. o zmianie ustawy o radiofonii i telewizji oraz ustawy o kinematografii (Dz. U. z 2021 r., poz. 1676). Nowelizacja ta była wynikiem implementacji dyrektywy 2018/1808 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 14 listopada 2018 r. zmieniającej dyrektywę 2010/13/UE w sprawie koordynacji niektórych przepisów ustawowych, wykonawczych i administracyjnych państw członkowskich dotyczących świadczenia audiowizualnych usług medialnych (dyrektywa o audiowizualnych usługach medialnych) ze względu na zmianę sytuacji na rynku (Dz.Urz.UE.L Nr 303, str. 69) - dalej „dyrektywa 2018/1808”.

Zgodnie z art. 7b dyrektywy 2018/1808 ,,Państwa członkowskie stosują odpowiednie i proporcjonalne środki w celu zapewnienia, by audiowizualne usługi medialne świadczone przez dostawców usług medialnych nie były, bez wyraźnej zgody tych dostawców, częściowo zakrywane do celów handlowych ani modyfikowane. Do celów niniejszego artykułu państwa członkowskie doprecyzowują szczegóły regulacyjne, w tym wyjątki, zwłaszcza w związku z ochroną uzasadnionych interesów użytkowników, i uwzględniają przy tym uzasadnione interesy dostawców usług medialnych, którzy pierwotnie dostarczyli te audiowizualne usługi medialne”.

Intencje ww. regulacji zostały wyjaśnione w motywie 26 ww. Dyrektywy, zgodnie z którym Aby chronić odpowiedzialność redakcyjną dostawców usług medialnych i audiowizualny łańcuch wartości, ważna jest możliwość zagwarantowania integralności audycji i audiowizualnych usług medialnych świadczonych przez dostawców usług medialnych. Audycje i audiowizualne usługi medialne powinny być nadawane bez skrótów, zmian czy przerw i plansz, nakładanych na treści wideo, w celach handlowych, bez wyraźnej zgody dostawców audiowizualnych usług medialnych. Państwa członkowskie powinny zapewnić, by plansze takie, uruchamiane lub akceptowane przez odbiorcę usługi wyłącznie do użytku prywatnego, wynikające z usług komunikacji indywidualnej, nie wymagały zgody dostawcy usług medialnych. Elementy sterujące interfejsu niezbędnego do obsługi urządzenia przez użytkownika, czy nawigacji po audycjach, takie jak paski regulacji głośności, funkcje wyszukiwania, menu nawigacji czy listy programów, nie powinny być objęte. Nie powinny być nią objęte także plansze i napisy zawierające ostrzeżenia, informacje podawane w ogólnym interesie publicznym, a także plansze reklamowe dostawcy usług medialnych. Bez uszczerbku dla art. 3 ust. 3 rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2015/2120 (1), nie powinny być objęte również techniki kompresji danych ani inne techniki dostosowujące usługę do środków dystrybucji, takie jak rozdzielczość i sposób kodowania, jeśli nie modyfikują one treści. Środki ochrony integralności audycji i audiowizualnych usług medialnych powinny być nakładane wtedy, gdy są niezbędne do realizacji celów leżących w interesie ogólnym, jasno określonych przez państwa członkowskie zgodnie z prawem unijnym. Środki takie powinny nakładać na przedsiębiorstwa proporcjonalne obowiązki, w interesie uzasadnionym względami polityki publicznej.

Art. 44b u.r.t. wprowadzony do u.r.t. w związku z treścią art. 7b dyrektywy 2018/1808 ustanawia zakaz naruszania integralności usługi medialnej bez zgody jej dostawcy w szczególności poprzez:

1. Zmiany lub modyfikacje usługi medialnej, w tym skróty, przerywanie, usuwanie, zakrywanie lub zastępowanie niektórych elementów lub ich dodawanie;
2. Zakrywanie treści audiowizualnych udostępnianych w ramach tej usługi;
3. Modyfikowanie przekazów handlowych stanowiących jej część lub rozpowszechnianych wraz z nią;
4. Zmniejszanie obrazu audiowizualnej usługi medialnej w celu umieszczenia w jego pobliżu przekazów o przeznaczeniu handlowym lub promocyjnym. Zgoda dostawcy usługi medialnej na zmiany lub modyfikacje usługi medialnej lub inne naruszenie jej integralności powinna być wyraźna i udzielona w formie pisemnej i jest skuteczna wyłącznie wobec określonych w niej czynności (art. 44b ust. 2 u.r.t.).

Zastosowanie metody dynamicznego wstawiania reklam (DAI) wymaga zatem wyraźnej i udzielonej w formie pisemnej zgody dostawcy usług medialnych. Stosowanie technologii DAI nie wyłącza obowiązków nadawców wynikających z ustawowej zasady odpowiedzialności za program (art. 13 ust. 1 u.r.t.).  Oznacza to, że nadawcy są zobligowani do przestrzegania wszystkich ustawowych wymogów i ograniczeń dotyczących reklamy (także w przypadku DAI) oraz realizowania wytycznych dotyczących m.in. oznaczania reklam oraz ewidencji czasu nadawanych reklam i telesprzedaży, zgodnie z rozporządzeniu Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji z dnia 30 czerwca 2011 r. w sprawie sposobu prowadzenia w programach radiowych i telewizyjnych działalności reklamowej i telesprzedaży.

Przewodniczący
Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji

Maciej Świrski