Polski przewodnik toponimiczny
Polski przewodnik dla redaktorów i innych użytkowników (Wyd.5, 2024)
topon_2024.pdf Rozmiar: 6.94MBPodczas czwartej i piątej Konferencji ONZ w sprawie Standaryzacji Nazw Geograficznych, które odbyły się w 1982 roku w Genewie i w 1987 roku w Montrealu, przyjęto rezolucje zalecające publikowanie przez poszczególne kraje członkowskie przewodników toponimicznych. Przewodniki te powinny zawierać informacje umożliwiające kartografom oraz innym użytkownikom zagranicznym zrozumienie zasad stosowania nazewnictwa geograficznego w danych państwach.
Piąte wydanie przewodnika ukazuje się 14 lat po wydaniu poprzednim. Uwzględnia ono aktualizacje wynikające ze zmian zasad i podstaw prawnych standaryzacji nazewnictwa geograficznego w Polsce, stosowanych i dostępnych materiałów źródłowych – zwłaszcza map i baz danych udostępnianych przez Służbę Geodezyjną i Kartograficzną, danych dotyczących mniejszości narodowych, etnicznych i społeczności posługujących się językiem regionalnym oraz podziału administracyjnego Polski. W części dotyczącej języka polskiego podano także informacje o zmianach w ortografii w zakresie zapisu nazw własnych, wchodzących w życie w 2026 r. Zaktualizowane zostały załączniki dotyczące wykazu powiatów i ich siedzib według województw, słownika dawnych terminów topograficznych oraz dołączona została aktualna mapa w skali 1:2 500 000 przedstawiająca podział administracyjny W 1993 roku ukazał się polski przewodnik toponimiczny (The Polish Toponymic Guidelines). W 1999 roku ukazało się drugie zaktualizowane i rozszerzone wydanie przewodnika, zatytułowane „Toponymic Guidelines of Poland for Map Editors and Other Users”, zawierające m.in. opis nowego podziału administracyjnego kraju. Trzecie zaktualizowane wydanie przewodnika ukazało się w 2002 roku w wersji angielskojęzycznej, jak dwa wcześniejsze wydania, oraz rosyjskojęzycznej (Польское топонимическое руководство для издателей карт и других потребителей). Czwarte wydanie przewodnika z 2010 r. zostało gruntownie zmienione i rozbudowane – wynikało to z istotnych zmian, jakie zaszły w Polsce w zakresie nazewnictwa geograficznego po ukazaniu się trzeciego wydania przewodnika. W 2003 roku została przyjęta „Ustawa o urzędowych nazwach miejscowości i obiektów fizjograficznych” regulująca zasady ustalania, zmieniania i znoszenia urzędowych nazw geograficznych, natomiast w 2005 roku przyjęto „Ustawę o mniejszościach narodowych i etnicznych oraz o języku regionalnym” umożliwiającą wprowadzanie dodatkowych nazw geograficznych w językach mniejszości narodowych i etnicznych oraz w języku regionalnym na dzień 1 stycznia 2024 r.
Podobnie jak wydanie z 2010 r. przewodnik jest publikacją dwujęzyczną – z równoległymi tekstami po angielsku i po polsku. Dzięki temu z przewodnika mogą korzystać zarówno odbiorcy zagraniczni, jak i krajowi.