Specjalistyczne grupy ratownictwa chemiczno-ekologicznego
Na terenie województwa śląskiego funkcjonują cztery specjalistyczne grupy ratownictwa chemiczno-ekologicznego (SGRChem-Eko), utworzone na bazie JRG Gliwice-Łabędy w roku 1991, JRG Katowice-Piotrowice w roku 1992, JRG Bielsko-Biała oraz JRG Częstochowa w roku 1993. Ww. grupy wchodzą w skład Śląskiej Brygady Odwodowej stanowiąc również siły Batalionu Centralnego Odwodu Operacyjnego.
Dodatkowo siły i środki z SGRChem-Eko Katowice-Piotrowice uzupełniane w razie konieczności z SGRChem-Eko Bielsko-Biała tworzą Zespół Operacyjny Modułu wykrywania skażeń chemicznych, biologicznych, radiologicznych i jądrowych oraz pobierania próbek (CBRN) utworzony z zasobów Państwowej Straży Pożarnej w ramach Unijnego Mechanizmu Ochrony Ludności Unii Europejskiej.
SGRChem-Eko prowadzą działania w zakresie ratownictwa chemiczno-ekologicznego związane w szczególności z uwolnieniem, przedostaniem się do środowiska naturalnego substancji niebezpiecznych. Prowadzone są najczęściej w czasie wystąpienia wycieków na składowiskach odpadów niebezpiecznych, na instalacjach technologicznych, w pomieszczeniach magazynowych, podczas transportu kolejowego czy drogowego, jak również podczas występowania awarii w zakładach przemysłowych dużego i zwiększonego ryzyka.
Wyposażenie i wyszkolenie funkcjonariuszy SGRChem-Eko pozwala na wykonanie czynności ratowniczych, w tym również specjalistycznych niezbędnych do zmniejszenia lub likwidacji bezpośrednich zagrożeń stwarzanych przez substancje niebezpieczne dla ludzi, zwierząt, środowiska lub mienia takich jak:
• rozpoznanie i identyfikację zagrożenia,
• zabezpieczenie strefy działań ratowniczych, w tym wyznaczenie i oznakowanie strefy zagrożenia,
• włączanie lub wyłączanie instalacji, urządzeń i mediów mających wpływ na bezpieczeństwo zagrożonych lub poszkodowanych osób oraz na bezpieczeństwo ratowników, z wykorzystaniem zaworów lub bezpieczników będących na instalacji użytkowej obiektu objętego działaniem ratowniczym,
• priorytetowe wykonanie czynności umożliwiających:
- dotarcie i wykonanie dostępu do zagrożonych lub poszkodowanych osób, wraz z przeprowadzeniem medycznych działań ratowniczych, lub ich ewakuację poza strefę zagrożenia,
- przygotowanie dróg ewakuacji zagrożonych lub poszkodowanych osób oraz ratowników,
- zapewnienie bezpieczeństwa zagrożonym lub poszkodowanym osobom oraz ratownikom,
- ewakuację i ratowanie osób, a następnie zwierząt oraz ratowanie środowiska i mienia przed skutkami bezpośrednich zagrożeń stwarzanych przez substancje niebezpieczne,
• ocenę rozmiarów zagrożenia i prognozowanie jego rozwoju,
• likwidację, ograniczenie lub zwiększenie strefy zagrożenia,
• dostosowanie sprzętu i technik ratowniczych do miejsca zdarzenia i rodzaju substancji niebezpiecznej w celu ograniczenia skutków wycieku, parowania lub emisji substancji niebezpiecznej,
• stawianie zapór na zbiornikach, ciekach lub akwenach zagrożonych skutkami rozlania substancji niebezpiecznych,
• związywanie lub neutralizacja substancji niebezpiecznych,
• zabezpieczenie terenu objętego wyciekiem substancji niebezpiecznej,
• prowadzenie czynności z zakresu dekontaminacji wstępnej,
• ocenę rozmiarów powstałego zdarzenia,
• w sytuacji wystąpienia zdarzenia o charakterze terrorystycznym z użyciem czynnika biologicznego działania ratownicze obejmują:
- wstępne sprawdzenie niezidentyfikowanych przesyłek pod kątem możliwości wystąpienia zagrożenia biologicznego oraz ich zabezpieczenie, z wyłączeniem przesyłek o zagrożeniu wybuchowym,
- transport niezidentyfikowanych przesyłek potencjalnie stwarzających zagrożenie biologiczne w celu przeprowadzenia ich ostatecznej weryfikacji.
Na wyposażeniu SGRChem-Eko znajdują się samochody pożarnicze: ratowniczo-gaśnicze, ratownictwa technicznego, ratownictwa chemicznego, rozpoznania.
SGRChem-Eko Katowice-Piotrowice oraz SGRChem-Eko Bielsko-Biała posiadają dodatkowo na wyposażeniu specjalistyczny samochód rozpoznania chemicznego. Ponadto SGRChem Eko Katowice-Piotrowice posiada jako jedna z trzech grup ratownictwa chemiczno-ekologicznego w Polce Mobilnego Robota do rozpoznania CBRN.
foto: kpt. Piotr Zwarycz
