Kostaryka
Krótki opis gospodarki i jej struktury
- System gospodarczy i najważniejsze strategie gospodarcze:
W porównaniu do swoich środkowoamerykańskich sąsiadów, Kostaryka jest stosunkowo stabilną gospodarką opartą na turystyce, rolnictwie i eksporcie produktów przemysłu elektronicznego. Na korzyść kraju świadczą stabilne instytucje publiczne, wieloletnia historia pokojowego przekazywania władzy oraz zdecydowanie mniejsze różnice w dystrybucji dochodu narodowego niż w państwach sąsiedzkich. Poziom życia w Kostaryce jest też w porówaniu z nimi zdecydowanie wyższy. PKB per capita wg parytetu siły nabywczej wyniósł w 2023 r. 16 390 USD i był najwyższy w całym regionie (sytuacja ubóstwa dotyka około 24% społeczeństwa, mniej niż w innych krajach Ameryki Środkowej). Imponująca bioróżnorodność Kostaryki sprawia, iż jest ona interesującym miejscem dla ekoturystyki. Zagranicznych inwestorów przyciągają stabilność polityczna kraju, stosunkowo wysoki poziom kwalifikacji pracowników oraz zachęty finansowe oferowane w specjalnych strefach ekonomicznych. W odróżnieniu od reszty krajów Ameryki Środkowej, Kostaryka nie jest silnie uzależniona od przekazów pieniężnych z zagranicy - stanowią one jedynie ok. 2% PKB.
- Główne sektory gospodarki i ich udział w PKB:
Na przestrzeni ostatnich lat gospodarka Kostaryki przeszła głębokie zmiany strukturalne. Dzięki inwestycjom zagranicznym o wysokiej wartości dodanej i dywersyfikacji eksportu, kraj ten wyróżnia się na tle regionu w dalszym ciągu silnie uzależnionego od rolnictwa. W 2022 r. udział poszczególnych sektorów gospodarki w tworzeniu PKB przedstawiał się następująco: sektor pierwszy: 6%, sektor drugi: 21%, sektor trzeci: 73%.
W sektorze przemysłowym zatrudnionych jest 22% ludności aktywnej zawodowo. Podstawą przemysłu jest sektor montażowo-przetwórczy, skoncentrowany przede wszystkim w specjalnych strefach ekonomicznych. Generalnie produkcję przemysłową można podzielić na dwa działy:
• produkcję tradycyjną na potrzeby rynku wewnętrznego (żywność przetworzona, napoje);
• nastawioną proeksportowo produkcję montażowo-przetwórczą (elektronika, sprzęt medyczny, farmaceutyki, tekstylia).
Usługi dają zatrudnienie 64% populacji aktywnej zawodowo. Sektorem notującym najszybszy wzrost jest turystyka (jej udział w tworzeniu PKB wynosi 13%), której rozwój jest wspierany przez rząd za pomocą licznych zachęt fiskalnych i ułatwień administracyjnych. Kostaryka jest najważniejszym ośrodkiem ekoturystycznym w Ameryce Środkowej. W roku 2019 kraj odwiedziło ponad 3 mln turystów, w 2020 r., z powodu pandemii, nastąpił spadek do około 1 miliona. W 2022 r. było to 2,4 mln osób. W opracowanym przez Światowe Forum Ekonomiczne rankingu Travel and Tourism Competitiveness Report 2024, Kostaryka zajęła 51. miejsce na świecie i szóste w Ameryce Łacińskiej (po Brazylii, Chile, Meksyku, Argentynie i Kolumbii) pod względem konkurencyjności turystycznej. Pozostałe gałęzie sektora usług notujące szybki wzrost to transport, usługi informatyczne i usługi dla biznesu.
Od 2012 roku stały wzrost wykazuje turystyka medyczna. Z usług medycznych kostarykańskich klinik i szpitali skorzystało 70 000 cudzoziemców. Zyski z turystyki medycznej przekraczają 500 mln USD. Niemniej jednak analitycy są zdania, że Kostaryka nie wykorzystała jeszcze swojego potencjału w tej dziedzinie. Dwie najliczniejsze grupy turystów medycznych to Amerykanie i Kanadyjczycy. Pacjenci najczęściej korzystają z zabiegów medycyny sercowo-naczyniowej, nosowo-gardłowej, neurochirurgii, chirurgii plastycznej i ginekologii.
Sektor rolniczy zatrudnia 14% siły roboczej Kostaryki. Rolnictwo zdominowane jest przez uprawy kawy, bananów (drugi producent na świecie) i ananasów, przeznaczonych głównie na rynek Stanów Zjednoczonych i europejski (98% eksportu). Ziemie uprawne zajmują 505 tys. km2. Na wyżynach uprawiane są głównie kawa i trzcina cukrowa, podczas gdy na nizinach dominują bananowce. W ostatnich latach zyskały na znaczeniu produkty nietradycyjne tj. kwiaty cięte, orzechy makadamia, zioła i kawa gourmet. Hodowla palm olejowych zaspokaja przede wszystkim potrzeby wewnętrzne. Rybołówstwo skoncentrowane jest głównie na wybrzeżu Pacyfiku; opiera się na połowie skorupiaków (krewetki, langusty) i tuńczyka.
Notuje się również rozwój sektora budowlanego w Kostaryce, a jednym z głównych pozytywnych tego efektów jest powstawanie nowych miejsc pracy.
- Polityka kursowa:
W ostatnich latach polityka monetarna Kostaryki była ukierunkowana na utrzymanie niskiej i stabilnej inflacji, zgodnie ze schematem celu inflacyjnego oficjalnie przyjętym w styczniu 2018 r. przez Bank Centralny Kostaryki (BCCR). Podejście to oznacza zobowiązanie do osiągnięcia celu ilościowego dla stopy inflacji w danym horyzoncie czasowym, przy użyciu stopy polityki pieniężnej (MPR) jako głównego instrumentu wpływającego na warunki gospodarcze.
W okresie pandemii COVID-19 BCCR obniżył stopy procentowe do historycznie niskiego poziomu (0,75%) w celu pobudzenia gospodarki w obliczu globalnego spowolnienia gospodarczego. Jednak wraz ze wzrostem presji inflacyjnej (inflacja w ujęciu rocznym w sierpniu 2022 r. wynosiła 12% i była najwyższa od prawie 15 lat), bank centralny rozpoczął cykl podwyżek, osiągając szczyt na poziomie 9% w październiku 2022 r.
To restrykcyjne stanowisko przyczyniło się do znacznego spadku inflacji. Od czerwca 2023 r. do stycznia 2024 r. zmiana wskaźnika cen konsumpcyjnych w ujęciu rocznym była ujemna, co wskazywało na okres deflacji. W tym kontekście BCCR zaczął obniżać stopy procentowe od marca 2023 r., doprowadzając je do poziomu 5,75% w styczniu 2024 r.
W marcu 2024 r. Rada Dyrektorów BCCR zgodziła się na dalsze obniżenie stóp o 50 punktów bazowych, sprowadzając stopy do 5,25% rocznie w celu dalszego wspierania ożywienia gospodarczego i utrzymania inflacji w docelowym przedziale.
Należy zauważyć, że decyzje BCCR w zakresie polityki pieniężnej opierają się na wybiegającej w przyszłość analizie gospodarki, uwzględniającej zarówno czynniki krajowe, jak i zewnętrzne, i mają na celu zapewnienie stabilności cen i stabilności w interakcjach gospodarczych z resztą świata.
Jednostka monetarna Kostaryki to Colon kostarykański (z hiszp. Colón – Kolumb). Dzieli się na 100 mniejszych jednostek: centymów. W styczniu 2025 r., 1 Colon kostarykański (CRC) miał średnią wartość 0,0019 dolara amerykańskiego (USD), tj. 1 USD miał średnią wartość 480 CRC.
- Surowce i technologie krytyczne:
Kostaryka nie posiada znaczących surowców krytycznych, ani nie jest wiodącym producentem technologii krytycznej.
- Stan infrastruktury:
Infrastruktura Kostaryki stoi przed poważnymi wyzwaniami, które wpływają na jej rozwój i konkurencyjność. Według Globalnego Indeksu Konkurencyjności Światowego Forum Ekonomicznego z 2019 r., kraj ten zajął 117 miejsce na 141 krajów pod względem jakości infrastruktury drogowej, co plasuje go wśród krajów o najgorszej jakości w tym aspekcie.
Ponad 50% dróg w Kostaryce jest w złym stanie, przekraczając średnią dla Ameryki Łacińskiej wynoszącą 20%. Sytuacja ta wynika z kombinacji czynników, w tym krótkowzrocznego planowania i nieefektywnego zarządzania projektami infrastrukturalnymi.
Ponadto kraj doświadcza przyspieszonego wzrostu floty pojazdów, bez proporcjonalnej rozbudowy sieci drogowej. Doprowadziło to do tego, że Kostaryka ma jeden z najwolniejszych ruchów samochodowych w Ameryce Łacińskiej i na świecie, ze średnią prędkością 55 km/h, w przeciwieństwie do krajów takich jak Chile (92 km/h) czy Stany Zjednoczone (107 km/h).
Pomimo tego, według raportu The Economist, Kostaryka zajmuje szóste miejsce pod względem infrastruktury w Ameryce Łacińskiej. Raport ostrzega jednak, że infrastruktura kraju jest przeszkodą dla wzrostu gospodarczego i rozwoju kraju.
- Kalendarz dni wolnych od pracy:
W Kostaryce jest łącznie 12 świąt państwowych. W roku 2025, dni wolne od pracy wypadają następująco:
• 1 stycznia (środa) – Nowy Rok
• 11 kwietnia (piątek) – Dzień Bitwy pod Rivas
• 17 kwietnia (czwartek) – Wielki Czwartek
• 18 kwietnia (piątek) – Wielki Piątek
• 1 maja (czwartek) – Święto Pracy
• 25 lipca (piątek) – Dzień Aneksji Partido de Nicoya
• 2 sierpnia (sobota) – Dzień Matki Boskiej Anielskiej
• 15 sierpnia (piątek) – Święto Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny
• 31 sierpnia (niedziela) – Dzień Osób Czarnoskórych i Kultury Afro-Kostarykańskiej
• 15 września (poniedziałek) – Dzień Niepodległości
• 1 grudnia (poniedziałek) – Dzień Likwidacji Armii
• 25 grudnia (czwartek) – Boże Narodzenie
Podstawowe dane makroekonomiczne
Podstawowe dane makroekonomiczne |
|||
|
2023 |
2024 (prognoza) |
2025 (prognoza) |
PKB nominalne (USD ceny bieżące) |
86,51 mld |
96,01 mld |
102,33 mld |
PKB (PPP) |
142,85 mld |
152,14 mld |
160,25 mld |
Stopa wzrostu PKB (realna) |
5,1% |
4% |
3,5% |
PKB per capita (nominalne) |
16 390 |
18 030 |
19 030 |
PKB per capita (PPP) |
27 060 |
28 560 |
29 800 |
Stopa inflacji (CPI) |
0,5% |
0,3% |
2,9% |
7,3% |
8,3% |
9,3% |
|
Rating kredytowy Fitch / Moody's / S&P |
BB- / B1 / BB- |
BB- / Ba3 / BB- |
BB- / Ba3 / BB- |
-1,23 mld |
-1,89 mld |
-1,93 mld |
|
Dług publiczny (% PKB) |
-1,4% |
-2,1% |
-1,9% |
Dane demograficzne
Dane demograficzne |
|
Liczba ludności (2024 r.) |
5,3 mln |
Siła robocza (dane krajowe, 2024 r.) |
4,1 mln |
Rozmiar klasy średniej (2023 r.) |
0,82 mln |
Poziom ubóstwa (% populacji żyjącej poniżej progu ubóstwa, 2023 r.) |
24,4% |
Współczynnik Giniego (2023 r.) |
46,7 |
Współczynnik HDI (2022 r.) |
0,806 |
Handel zagraniczny i inwestycje
- Najważniejsi partnerzy handlowi:
Relacje handlowe Kostaryki charakteryzują się znaczącym partnerstwem z kilkoma krajami (zwłaszcza z USA), zarówno w eksporcie, jak i imporcie.
Główni partnerzy eksportowi (2023 r.):
• Stany Zjednoczone: 38% całkowitego eksportu (ok. 8,5 mld USD);
• Holandia: 9% eksportu (ok. 2 mld USD);
• Belgia: 7% eksportu (ok. 1,6 mld USD);
• Chiny: 5% eksportu (ok. 1,1 mld USD);
• Panama: 4% eksportu (ok. 900 mln USD).
Główni partnerzy importowi (2023 r.):
• Stany Zjednoczone: 38% całkowitego importu (ok. 8,6 mld USD);
• Chiny: 15% importu (ok. 3,4 mld USD);
• Meksyk: 6,4% importu (ok. 1,4 mld USD);
• Brazylia: 2,9% importu (ok. 659 mln USD);
• Gwatemala: 2,7% importu (ok. 598 mln USD).
Dane te wskazują na Stany Zjednoczone jako na najważniejszego partnera handlowego Kostaryki, odpowiadającego za znaczną część zarówno eksportu, jak i importu. Innymi znaczącymi partnerami są kraje europejskie, takie jak Holandia i Belgia, kraje bliskie geograficznie (np. Panama i Gwatemala), a także Chiny.
- Podstawowe produkty i usługi importowe i eksportowe:
Import i eksport Kostaryki charakteryzuje się połączeniem produktów rolnych i przemysłowych, co odzwierciedla jej zróżnicowaną i rozwijającą się gospodarkę.
Głównymi produktami eksportowymi tego kraju są przede wszystkim produkty rolne i urządzenia medyczne. Kostaryka jest jednym z największych na świecie eksporterów instrumentów medycznych, takich jak urządzenia chirurgiczne i sprzęt diagnostyczny, które stanowią znaczną część jej eksportu. Banany są również kluczowym produktem eksportowym, których kraj jest jednym z największych eksporterów na świecie. Ananasy i inne owoce tropikalne również mają duży udział w eksporcie, głównie w kierunku USA i Europy. Kawa jest kolejnym ważnym produktem i wysoko cenionym na świecie produktem eksportowym Kostaryki. Inne ważne produkty eksportowe to cukier, kakao, ryby (np. tuńczyk) i owoce morza. Łączna wartość eksportu Kostaryki wynosi około 12 mld USD rocznie, z czego około 30% stanowią wyroby medyczne, a następnie produkty rolne, takie jak banany (14%) i ananasy (10%).
Odnośnie do produktów importowanych, Kostaryka w dużej sprowadza z za granicy maszyny i różnego rodzaju sprzęty (maszyny przemysłowe, komputery, sprzęt telekomunikacyjny i maszyny elektryczne), które są niezbędne dla rozwijającego się sektora produkcyjnego i technologicznego kraju. Chemikalia to kolejny znaczący sektor importu (np. farmaceutyki, nawozy i tworzywa sztuczne), które wspierają różne branże, w tym rolnictwo i produkcję. Kostaryka importuje również pojazdy mechaniczne (w szczególności samochody) i części samochodowe, produkty ropopochodne, elektronika (np. komputery, telewizory i telefony komórkowe) są kolejnymi ważnymi sektorami importu. Kraj importuje również znaczne ilości tworzyw sztucznych do lokalnej produkcji oraz żelazo i stal, które są wykorzystywane w sektorze budowlanym i motoryzacyjnym. Całkowita wartość produktów importowanych wynosi ok. 13 mld USD rocznie, z czego około 25% stanowią maszyny i urządzenia, a 15% chemikalia.
- Główni inwestorzy:
Od lat głównym inwestorem są Stany Zjednoczone, następne miejsca zajmują Holandia i Kolumbia. W 2023 r. wartość bezpośrednich inwestycji zagranicznych (BIZ) w Kostaryce wyniosła 3,85 mld USD. W I półroczu 2024 r. inwestycje zwiększyły się, osiągając wartość 2,1 mln. USD, przy czym 70% BIZ pochodziło z USA.
- Główne kierunki inwestycji zagranicznych:
Większość inwestycji zagranicznych lokowana jest w przemyśle wytwórczym, turystyce i nieruchomościach. 60% środków zainwestowano w sektorze wytwórczym, 40% w sektorze usług.
Udział w inicjatywach i organizacjach wielostronnych o charakterze gospodarczym
Kostaryka aktywnie uczestniczy w różnych wielostronnych inicjatywach i organizacjach o charakterze gospodarczym, zgodnie ze swoją strategią otwartości handlowej, przyciągania inwestycji zagranicznych i promowania zrównoważonego rozwoju.
• Światowa Organizacja Handlu (WTO):
Od momentu przystąpienia w 1995 r. Kostaryka jest promotorem wolnego handlu i uczestniczy w negocjacjach mających na celu zmniejszenie barier taryfowych i wzmocnienie wielostronnego systemu handlowego.
• Organizacja Współpracy Gospodarczej i Rozwoju (OECD):
Kostaryka została członkiem OECD w maju 2021 r., po przeprowadzeniu różnych reform w zakresie zarządzania, konkurencyjności, przejrzystości fiskalnej i stabilności gospodarczej. Jej członkostwo ułatwia dostęp do najlepszych międzynarodowych praktyk w zakresie polityki publicznej.
• Międzyamerykański Bank Rozwoju (IDB):
Kostaryka utrzymuje bliskie relacje z IDB, korzystając z finansowania projektów w zakresie infrastruktury, innowacji i zrównoważonego rozwoju, w tym wzmocnienia sektora energii elektrycznej i transportu publicznego.
• System Integracji Ameryki Środkowej (SICA):
Uczestniczy w integracji gospodarczej Ameryki Środkowej za pośrednictwem SICA, dążąc do harmonizacji przepisów i wzmocnienia handlu regionalnego poprzez Środkowoamerykańską Strategię Ułatwień w Handlu.
• Wyspecjalizowane agencje Organizacji Narodów Zjednoczonych (ONZ):
Kostaryka jest członkiem Komisji Gospodarczej Narodów Zjednoczonych ds. Ameryki Łacińskiej i Karaibów (CEPAL) oraz współpracuje z Konferencją Narodów Zjednoczonych ds. Handlu i Rozwoju (UNCTAD) w zakresie zrównoważonych inwestycji i kwestii handlowych, a także z Organizacją ds. Rozwoju Przemysłowego (UNIDO) i ze Światową Organizacją Turystyki (UNWTO). Uczestniczy również w Międzynarodowej Organizacji Pracy promującej godną pracę oraz w Organizacji Narodów Zjednoczonych ds. Wyżywienia i Rolnictwa (projekty rozwoju obszarów wiejskich).
• Umowy o wolnym handlu:
Kostaryka podpisała umowy o wolnym handlu z następującymi partnerami: Kolumbia, Kanada, Wspólnota CARICOM, Chile, Chiny, Ameryka Środkowa-Stany Zjednoczone-Republika Dominikańska (CAFTA-DR), Meksyk, Peru, Singapur i Unia Europejska. Aktualnie jest również w trakcie negocjacji nad umowami z Koreą Południową oraz z Sojuszem Pacyfiku (AP).
• Dwustronne umowy inwestycyjne:
Kostaryka posiada dwustronne umowy inwestycyjne z Argentyną, Kanadą, Chile, Niemcami, Tajwanem, Koreą Południową, Hiszpanią, Francją, Holandią, Paragwajem, Czechami, Szwajcarią, Wenezuelą i Katarem.
• Członkostwo w innych organizacjach:
Środkowoamerykański Bank Integracji Gospodarczej (BCIE), Środkowoamerykański Wspólny Rynek (CACM), Grupa 77 (G77), Międzynarodowy Bank Odbudowy i Rozwoju (IBRD), Międzynarodowe Stowarzyszenie Rozwoju (IDA), Międzynarodowy Fundusz Rozwoju Rolnictwa (IFAD), Międzynarodowa Korporacja Finansowa (IFC), Międzynarodowy Fundusz Walutowy (IMF), Mechanizm Integracji Gospodarczej i Współpracy Ameryki Łacińskiej i Karaibów (SELA), Wielostronna Agencja Gwarancji Inwestycji (MIGA), Organizacja Państw Amerykańskich (OAS), Bank Światowy (WB), Światowa Organizacja Celna (WCO) oraz Światowa Organizacja Własności Intelektualnej (WIPO).
Uczestniczy również jako obserwator m.in. w Latynoamerykańskim Stowarzyszeniu Integracyjnym (ALADI) oraz w Forum Współpracy Gospodarczej Azji i Pacyfiku (APEC).
Pozycja kraju w rankingach
Pozycja kraju w rankingach |
||
|
Punkty |
Pozycja |
Corruption Perception Index (Transparency International, 2023 r.) |
55/100 |
45/180 |
Global Innovation Index (World Intellectual Property Org., 2024 r.) |
27,5/100 |
70/133 |
Economic Freedom Index (Heritage Foundation) |
67,7/100 |
37/184 |
Relacje dwustronne
- Dwustronne relacje handlowe i inwestycyjne:
Zmiany wartości i struktury importu towarów z Polski w skali rocznej świadczą o tym, że w dużej mierze opiera się on na okazjonalnych transakcjach przeprowadzanych na międzynarodowym rynku towarowym w zależności od aktualnych cen. Często polskie towary trafiają do Kostaryki poprzez międzynarodowych pośredników, a bezpośrednie kontakty handlowe miejscowych przedsiębiorców z polskimi odnotowywane są sporadycznie.
Pomimo tego, Kostaryka jest głównym partnerem handlowym Polski w regionie Ameryki Środkowej. Istnieje znaczna przewaga eksportu kostarykańskiego do Polski nad importem z naszego kraju. W okresie od 2011 r. do 2014 r., wolumen wymiany handlowej charakteryzowała tendencja spadkowa (z 104,9 mln USD do 52 mln USD). Od 2015 r. nastąpiło odwrócenie tendencji i obserwuje się ożywienie wymiany handlowej. Polski eksport na przestrzeni pięciu lat potroił swoją wartość i w ostatnich latach wynosi ok. 30 mln USD.
Polska eksportuje do Kostaryki m.in. kosmetyki, samochody, rury, sprzęt elektryczny, leki, jachty, preparaty do włosów; importuje owoce (banany, ananasy), podzespoły elektroniczne oraz sprzęt medyczny.
Wartość polskiego importu towarów z Kostaryki w 2023 r. wyniosła 164,7 mln USD. Wartość eksportu polskich towarów do Kostaryki w tym samym okresie wyniosła 30 mln USD.
Obroty handlowe Polski z Kostaryką (mln USD):
2021 r. |
2022 r. |
2023 r. |
|
Eksport |
23,2 |
28,3 |
30,0 |
Import |
122,8 |
146,2 |
164,7 |
Obroty |
146,0 |
174,5 |
194,7 |
Saldo |
-99,6 |
-117,9 |
-134,7 |
Dane: Główny Urząd Statystyczny (GUS)
Dane Narodowego Banku Polskiego nie odnotowują, by firmy zarejestrowane w Kostaryce dokonywały bezpośrednich inwestycji zagranicznych w Polsce. W danych NBP brak jest również informacji odnośnie do inwestycji polskich firm w Kostaryce. Inwestycje obywateli polskich ograniczają się do zakupów nieruchomości.
Całkowita wartość bezpośrednich inwestycji zagranicznych w Kostaryce wyniosła w 2022 r. ponad 4 mld USD (wzrost o 2,2% w porównaniu z 2021 r.) i był to najwyższy wskaźnik ze wszystkich państw Ameryki Środkowej.
- Relacje z UE:
Jako członek Systemu Integracji Środkowoamerykańskiej (SICA), Kostaryka utrzymuje wielopłaszczyznowe stosunki z UE (dialog polityczny, współpraca gospodarcza). Głównym celem polityki unijnej wobec Kostaryki jest wspieranie spójności społecznej oraz stymulowanie uczestnictwa państwa w procesie integracyjnym Ameryki Środkowej.
W maju 2010 r. w ramach odbywającego się w Madrycie szczytu UE-AŚ, Kostaryka, wraz z pozostałymi krajami regionu, podpisała tekst Umowy Stowarzyszeniowej z UE. Porozumienie obejmuje aspekty polityczne i gospodarcze oraz współpracę w zakresie rozwoju. W wymiarze gospodarczym układ ustanawia obszar wolnego handlu w zakresie produktów przemysłowych i obniżenie taryf celnych dla niektórych towarów rolnych (banany, mięso, ryż).
W lipcu 2017 r. miała miejsce wizyta komisarza ds. Współpracy Międzynarodowej i Rozwoju Unii Europejskiej, Nevena Mimica, która stanowiła wzmocnienie stosunków współpracy z Unią Europejską w zakresie realizacji celów zrównoważonego rozwoju przyjętych przez państwa członkowskie Organizacji Narodów Zjednoczonych. Kostaryka dąży do utrwalenia współpracy, którą Unia Europejska utrzymuje wraz z krajami przechodzącymi transformację w kierunku rozwoju.
Pod względem eksportu UE jest drugim co do wielkości (20%) partnerem handlowym Kostaryki po Stanach Zjednoczonych (43%), Kostaryka jest jednak najważniejszym partnerem Unii Europejskiej w Ameryce Środkowej. Według danych Eurostatu, w okresie od stycznia do kwietnia 2021 r. Unia Europejska wyeksportowała do Kostaryki produkty o wartości 331 mln EUR, co stanowiło wzrost o 7% w porównaniu z tym samym okresem w 2020 r. Kostaryka wyeksportowała wtedy do Unii Europejskiej produkty o wartości 951 mln EUR, co odpowiadało wzrostowi o 8% w stosunku do roku poprzedniego. W 2023 r. całkowita wartość produktów importowanych przez państwa członkowskie UE z Kostaryki wyniosła 4,5 mld EUR, podczas gry produktów eksportowanych do Kostaryki wyniosła 1,7 mld EUR, co oznaczało deficyt dla UE w wysokości 2,8 mld EUR.
Głównymi produktami eksportowanymi przez UE do Kostaryki są maszyny (17%), pojazdy (8%) i produkty farmaceutyczne (7%). Kostaryka eksportuje głównie banany, ananasy i melony (43%), sprzęt medyczny (37%) i przetwory spożywcze (5%).
Głównymi inwestorami europejskimi w Kostaryce są Holandia, Belgia, Hiszpania, Niemcy i Włochy.
W zakresie unijnej pomocy rozwojowej, Kostaryka otrzymała w latach 2007-2013 34 mln EUR na cele związane ze zwalczaniem biedy i nierówności społecznych, a także rozwijaniem procesu integracyjnego w Ameryce Środkowej. Później kraj ten, ze względu na stosunkowo wysoki PKB per capita, przestał się kwalifikować do dwustronnej pomocy w ramach Instrumentu Współpracy Rozwojowej, pozostaje jednak aktywnym partnerem w regionalnych i tematycznych programach unijnych, np. Global Gateway.
- Baza traktatowa:
Układ o stowarzyszeniu między Unią Europejską (UE) a Ameryką Środkową, w tym Kostaryką, jest szeroko zakrojonym traktatem mającym na celu wzmocnienie więzi politycznych, gospodarczych i współpracy między oboma regionami. Został on podpisany w 2012 roku.
Kluczowe aspekty umowy:
• Dialog polityczny - ustanawia ramy dla regularnego dialogu na temat demokracji, praw człowieka i zarządzania;
• Filar handlowy - tworzy strefę wolnego handlu między UE a Ameryką Środkową, eliminując większość ceł i barier handlowych (z Kostaryką funkcjonuje prowizjonalnie od 1 października 2013 r.);
• Współpraca - obejmuje obszary takie jak ochrona środowiska, edukacja, nauka i zrównoważony rozwój.
W przypadku Kostaryki, postanowienia handlowe pomogły np. zwiększyć eksport bananów, kawy, ananasów i wyrobów medycznych do UE, jednocześnie zwiększając import europejskich maszyn, chemikaliów i samochodów.
Data aktualizacji: 10.02.2025