Prokuratoria Generalna
Rzeczypospolitej Polskiej

Szczegółowy katalog kompetencji fakultatywnych Prokuratorii Generalnej RP wygląda następująco:

1. Prokuratoria Generalna może przejąć zastępstwo Skarbu Państwa w każdej sprawie, jeżeli wymaga tego ochrona ważnych praw lub interesów Skarbu Państwa. Przejęcie zastępstwa Skarbu Państwa może nastąpić w każdym stadium postępowania.
2. Jeżeli wymaga tego ochrona ważnych praw lub interesów Rzeczypospolitej Polskiej Prokuratoria Generalna może przejąć zastępstwo na uzasadniony wniosek organów administracji rządowej przed sądami powszechnymi i Sądem Najwyższym. Kompetencja ta dotyczy organów wyposażonych w szczególną zdolność sądową takich jak organy regulacyjne (Prezesi UOKiK, URE, UKE oraz UTK) czy organ podatkowy w postępowaniach, o których mowa w art. 199a ust. 3 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa w zw. z art. 1891 k.p.c.;
3. Jeżeli wymaga tego ochrona ważnych praw lub interesów Rzeczypospolitej Polskiej, Prokuratoria Generalna może przejąć zastępstwo w postępowaniach przed sądami administracyjnymi na uzasadniony wniosek organu administracji rządowej, jednostki organizacyjnej nieposiadającej osobowości prawnej lub podmiotu reprezentującego Skarb Państwa.
4. Prokuratoria Generalna może, na uzasadniony wniosek podmiotu reprezentującego Skarb Państwa lub państwowej jednostki organizacyjnej nieposiadającej osobowości prawnej, przejąć zastępstwo w postępowaniu karnym, jeżeli wymaga tego ochrona ważnych praw lub interesów Skarbu Państwa
5. Prokuratoria Generalna wykonuje zastępstwo wskazanych przez Radę Ministrów osób prawnych z udziałem Skarbu Państwa oraz osób prawnych z udziałem państwowych osób prawnych za ich zgodą:

• przed sądami powszechnymi, w sprawach cywilnych rozpoznawanych w pierwszej instancji przez sąd okręgowy,
• przed sądami polubownymi,
  • w których wartość przedmiotu sprawy przewyższa 5 mln zł, a w przypadku polecenia Prezesa Rady Ministrów Prokuratoria Generalna przejmuje zastępstwo bez względu na wartość przedmiotu sprawy.

6. Prezes Rady Ministrów może wyznaczyć Prokuratorię Generalną do reprezentowania Rady Ministrów lub ministrów w postępowaniu przed Trybunałem Konstytucyjnym;
7. Prokuratoria Generalna może przedstawiać sądom powszechnym, sądom administracyjnym, Sądowi Najwyższemu oraz Trybunałowi Konstytucyjnemu poglądy istotne dla spraw przez nie rozpatrywanych, w których Prokuratoria Generalna nie bierze udziału w postępowaniu;
8. Prokuratoria Generalna wydaje opinie prawne w sprawach dotyczących praw i interesów Rzeczypospolitej Polskiej, w tym także praw i interesów Skarbu Państwa na wniosek podmiotu reprezentującego Skarb Państwa, przy czym jeżeli wartość przedmiotu sprawy wynosi mniej 1 mln zł, Prezes Prokuratorii Generalnej może odmówić wydania opinii.
9. Przygotowywanie na wniosek Prezesa Rady Ministrów raportów, analiz i stanowisk obejmujących zagadnienia prawne, dotyczące w szczególności projektów aktów normatywnych, czynności prawnych dokonywanych przez podmioty państwowe, a także orzeczeń sądowych zapadających w sprawach dotyczących Rzeczypospolitej Polskiej;
10. Prokuratoria Generalna może przygotowywać rekomendacje co do wzorów postanowień umownych lub postanowień innych czynności prawnych, a także może tworzyć i publikować wzory postanowień umów lub innych czynności prawnych, uwzględniając kompetencje innych organów w tym zakresie oraz praktykę podmiotów reprezentujących Skarb Państwa i osób zastępowanych;
11. Prokuratoria Generalna może prowadzić działalność wydawniczą i szkoleniową w zakresie ochrony praw i interesów Rzeczypospolitej Polskiej, w szczególności poprzez organizację konferencji naukowych, wydawanie publikacji naukowych, a także przeprowadzanie szkoleń wewnętrznych oraz szkoleń na rzecz podmiotów reprezentujących Skarb Państwa i osób zastępowanych;
12. Prokuratoria Generalna może wystąpić z wnioskiem do Naczelnego Sądu Administracyjnego lub Sądu Najwyższego o podjęcie uchwały mającej na celu wyjaśnienie przepisów prawnych, których stosowanie wywołało rozbieżności w orzecznictwie.