Powiatowa Stacja Sanitarno-
Epidemiologiczna w Krakowie

W Polsce co roku odnotowuje się kilkadziesiąt nowych przypadków zachorowań na nowotwory skóry. W tym około 2500-3000 stanowią zachorowania na czerniaki. Liczba ta podwaja się co 10 lat. Aczkolwiek należy podkreślić, iż wczesne rozpoznanie czerniaka i innych nowotworów złośliwych skóry daje ponad 97% szans na całkowite wyleczenie.
Czerniak jest jednym z niewielu nowotworów, które stosunkowo łatwo zdiagnozować, ponieważ rozwija się na powierzchni skóry, najczęściej na widocznych oraz odsłoniętych częściach ciała. Może występować na skórze wcześniej niezmienionej lub w obrębie istniejących już zmian. Dlatego tak ważne jest samobadanie skóry, które każdy z nas powinien wykonywać regularnie, najlepiej co miesiąc.
W takim samobadaniu można posłużyć się abecadłem – regułą ABCDE:
A – asymetryczny kształt, np. znamię „wylewające” się na jedną stronę
B – brzegi poszarpane, nierównomierne, posiadające zgrubienia
C – czerwony, czarny, niejednolity kolor
D – duży rozmiar, wielkość zmiany powyżej 6 mm
E – ewolucja, czyli postępujące zmiany zachodzące w znamieniu.

Wszelkie budzące niepokój znamiona, narosła, pieprzyki powinny zostać zbadane przez lekarza dermatologa lub chirurga – onkologa. Takie badanie jest szybkie i bezbolesne, a wykonuje się go za pomocą specjalistycznego urządzenia – dermatoskopu.
Najbardziej narażonymi na rozwój czerniaka są osoby o jasnej lub bardzo jasnej karnacji, jasnych oczach, jasnych lub rudych włosach, z piegami i/lub znamionami. Niemały wpływ ma również słaba tolerancja na słońce oraz wystąpienie zachorowania na czerniaka w rodzinie. Takie osoby powinny unikać słońca oraz całkowicie zrezygnować z solarium.
Nawiązując do wyżej wymienionego święta Państwowy Powiatowy Inspektor Sanitarny w Krakowie zachęca do realizacji programu edukacyjnego „Znamię! Znam je?”. Program ten ma na celu upowszechnienie wśród młodzieży szkół ponadpodstawowych oraz uczniów wyższych klas podstawowych wiedzy z zakresu profilaktyki czerniaka. Program jest realizowany przez Fundację Gwiazda Nadziei pod merytorycznym nadzorem Akademii Czerniaka oraz pod patronatem honorowym Głównego Inspektora Sanitarnego.