Światowy Dzień bez Tytoniu

Corocznie, począwszy od 1987 roku 31 maja obchodzimy Światowy Dzień bez Tytoniu. Dzień ten został ustanowiony przez WHO ze względu na rosnącą liczbę osób uzależnionych i pacjentów ze schorzeniami wywoływanymi przez palenie papierosów - głównie nowotworami płuc, przełyku, krtani, gardła czy trzustki. Ta coroczna uroczystość informuje opinię publiczną o zagrożeniach związanych z używaniem tytoniu oraz o tym, co ludzie na całym świecie mogą zrobić, aby chronić zdrowie swoje oraz przyszłych pokoleń.

Czynne i bierne palenie

Według WHO tytoń zabija rocznie ponad 8 milionów ludzi. Ponad 7 milionów z tych zgonów jest wynikiem bezpośredniego palenia tytoniu, a około 1,2 miliona jest wynikiem biernego palenia. Dym nikotynowy zawiera ponad 7 tys. związków chemicznych. Palący papierosy wdycha smołę, radioaktywny polon, nikiel, cyjanowodór, formaldehyd, amoniak oraz tlenek węgla, który tworząc z hemoglobiną kompleks zwany karboksyhemoglobiną sprawia, że krew staje się gorzej natleniona.

Palenie bierne także stanowi bardzo poważny problem, ponieważ jest również rakotwórcze. Dym unoszący się z żarzącej się końcówki papierosa jest czterokrotnie bardziej toksyczny niż ten, którym zaciąga się palacz, a w zadymionym pomieszczeniu osoba niepaląca wdycha trzy razy więcej tlenku węgla niż podczas aktywnego palenia papierosów.

Dym papierosowy ma również bardzo niekorzystny wpływ na urodę. Dermatolodzy mówią wręcz o "tytoniowej twarzy". Skóra jest niedotleniona, z czasem cera staje się coraz bledsza i bardziej poszarzała. Dzieje się tak, gdyż zapalenie papierosa powoduje skurcz naczyń krwionośnych skóry utrzymujący się do 90 minut.

Zagrożenia związane z e-papierosami

Od kilku lat część intensywnych palaczy oraz coraz więcej młodzieży sięga po e-papierosy. E-papieros to inaczej elektroniczny system dostarczający nikotynę. Jest to urządzenie elektroniczne, które podgrzewa specjalną ciecz i wytwarza aerozol lub mieszankę małych cząsteczek w powietrzu. E-papieros, zwłaszcza dla młodzieży wygląda atrakcyjnie, więc osłabia to negatywne przekonania na temat wpływu e-papierosów na zdrowie. Niektóre e-papierosy wyglądają jak zwykle papierosy, cygara lub fajki. Inne wyglądają jak pamięć USB, długopisy i inne przedmioty codziennego użytku.

Badania oceniające długofalowe skutki zdrowotne używania e-papierosów nadal trwają. Niemniej jednak bezpośrednio po użyciu e-papierosów zaobserwowano m. in.: podrażnienie górnych i dolnych dróg oddechowych, zapalenie oskrzeli, kaszel, skurcze i drżenie mięśni, podrażnienie oczu, zmniejszenie wydajności układu odpornościowego czy zwiększone ryzyko wystąpienia zapalenia płuc.

Rzucanie palenie

Na zaprzestanie palenia nigdy nie jest za późno. Osoby uzależnione od tytoniu po pomoc mogą zgłosić się do lekarza rodzinnego lub specjalistycznych poradni. Możliwość uzyskania nieodpłatnej pomocy osobom palącym lub poszukującym pomocy dla swoich bliskich oferuje również Telefoniczna Poradnia Pomocy Palącym działająca pod numerami: 801 108 108.

Mając na uwadze dobro palaczy zarówno tych nałogowych, jak i biernych – Ministerstwo Zdrowia prowadzi kampanię społeczną realizowaną w ramach Narodowej Strategii Onkologicznej na lata 2020-2030. Jej celem jest obniżenie zachorowalności na choroby nowotworowe przez edukację zdrowotną, promocję zdrowia i profilaktykę, w tym kształtowanie świadomości prozdrowotnej i propagowanie zdrowego stylu życia.

Więcej informacji na temat kampanii można znaleźć na stronie internetowej: www.planujedlugiezycie.pl

Źródło:

Opracowała: Natalia Stochel