Powiatowa Stacja Sanitarno-
Epidemiologiczna w Lubaniu

TOJAD MOCNY, zwany też mordownikiem (Aconitum firmum, syn. Aconitum napellus) Jest to roślina o grubych, sztywnych i kędzierzawo owłosionych łodygach, osiągających od 50 do 150 cm wysokości. Liście tojadu mocnego są duże, strzępiaste, o dłoniastym kształcie. Od lipca do sierpnia na szczytach łodyg rozwijają się fioletowoniebieskie kwiaty tojadu w kształcie hełmu, które zebrane są w długie i gęste grona. Tojad mocny w Polsce występuje bardzo pospolicie w Sudetach, Karpatach i Górach Świętokrzyskich. Porasta góry i podgórza, można spotkać go na wysypiskach skalnych i nad potokami, na brzegach lasów, górskich halach i w ziołoroślach.

To jedna z najbardziej trujących roślin występujących w naszym kraju. Tojad zawiera bardzo duże ilości akonityny. O szkodliwości tej substancji świadczy fakt, że jej śmiertelna dawka przy spożyciu wynosi zaledwie 2 mg. Co gorsza, związek ten wnika do organizmu również przez skórę. Objawy zatrucia akonityną to drętwienie, paraliż, podniecenie, stany lękowe, ból brzucha. Śmierć następuje na skutek paraliżu serca lub mięśni oddechowych.

Podlega ścisłej ochronie

CIEMIĘŻYCA BIAŁA (veratrum album) Należy do bylin wysokich, rzucających się w oczy, w ogrodach osiąga ok. 2m. Łodyga gruba, gęsto owłosiona, liście bardzo duże, podłużnie żebrowane, z wierzchu gładkie. Kwiaty średnicy 1.5-2,5cm, wewnątrz białe, od spodu zielonkawe, zebrane w szczytową, rozgałęziona wiechę. Kwitnie czerwiec-sierpień. . Rośnie w wilgotnych lasach, źródliskach, na górskich łąkach. W Polsce jest rzadko spotykana, większość stanowisk skupia się w Bieszczadach. Poza Bieszczadami spotykana jest tylko na Lubelszczyźnie.

Cała roślina jest silnie trująca. Zatrucie objawia się początkowo osłabieniem i zwolnieniem rytmu serca, a następnie porażeniem mięśni klatki piersiowej uniemożliwiającym oddychanie. Jest to roślina bardzo silnie trująca, już spożycie 1–2 g korzeni może być śmiertelne

Podlega ścisłej ochronie

JASKIER (Ranunculus L.) – rodzaj roślin zielnych z rodziny jaskrowatych. Jaskry występują głównie na mokrych łąkach, na mokradłach i w wodach, także w lasach i na suchych murawach, także w górach.

W Polsce występuje 25 gatunków jaskrów.

Większość z nich jest trująca. Jak sama nazwa wskazuje, najbardziej szkodliwy jest jaskier jadowity. W Polsce dość pospolity na całym niżu i w niższych położeniach górskich, nad stawami, wolno pływających strumieniach i rzekach, a także na mokrych łąkach. Niewielka ilość soku tej rośliny powoduje zaczerwienienie skóry i powstawanie pęcherzy. Działanie soku jest intensywniejsze, gdy ma on kontakt z błonami śluzowymi.

SZALEJ JADOWITY (Cicuta virosa) można spotkać przy obrzeżach jezior, przy rowach, w szuwarach i na bagnach. Kwitnie od czerwca do sierpnia. Roślina jest bardzo trująca - najwięcej szkodliwych substancji znajduje się w kłączach i łodygach. Jej toksyczność wynika z obecności w soku cykutoksyny. Związek ten wywołuje śmierć na skutek porażenia układu nerwowego. Pierwsze symptomy zatrucia występują już 20 minut poi spożyciu. Są to ślinotok, pieczenie w jamie ustnej, mdłości, wymioty, rozszerzenie źrenic, wymioty, trudności w oddychaniu, utrata świadomości.

Szalej jadowity nie powinien być zrywany gołymi dłońmi, jeśli wyrwanie jest konieczne, to należy robić to w rękawiczkach, ponieważ toksyna może przenikać nawet przez nieuszkodzoną skórę. Do zatruć dochodzi najczęściej w wyniku tragicznej pomyłki, ponieważ szalej jadowity bardzo łatwo może być pomylony z dziką rosnącą marchwią, selerem, pasternakiem czy pietruszką. Nawet zapach, jaki ma szalej jadowity, może przypominać ostro-słodki zapach wymienionych roślin z rodziny selerowatych. Niestety przy zatruciu cykutą nie sprawdzi się najczęściej stosowane przy zatruciach płukanie żołądka, ponieważ toksyna dostaje się do krwiobiegu. Jednak przy podejrzeniu zatrucia toksyną, którą zawiera szalej jadowity, należy jak najszybciej kontaktować się z pogotowiem ratunkowym, toksyna przenika do organizmu nawet w ciągu chwil, szybka reakcja jest kluczowa.

Sokratesa otruto cykutą.

POKRZYK WILCZA JAGODA (Atropa belladonna) jest krzewem o niewielkich rozmiarach. Ze względu na fakt, że posiada właściwości trujące, warto przestrzec przed nią dzieci, ale również samemu należy wiedzieć, jak ten krzew w rzeczywistości wygląda. Wilcza jagoda osiąga najczęściej 150 cm wysokości. Łodyga krzewu ma kolor fioletowy o maksymalnie trzech rozgałęzieniach. Ciemnozielone liście w kształcie elipsy są dość duże, gdyż mogą mieć nawet około 25 cm długości. Kwiaty w kształcie dzwoneczków mają kolor ciemnego fioletu. Kwitnienie wilczej jagody następuje w miesiącach letnich – czerwiec i lipiec. Same owoce wilczej jagody są błyszczące i ciemnofioletowe, a w smaku niezwykle słodkie. Warto jednak uważać, bo można pomylić je z borówkami, a nawet jagodami. Dlatego, jeżeli nie mamy pewności – nie zrywajmy czegoś, co może nam zaszkodzić. W Polsce także roślina uprawna i dziczejąca. Występuje głównie w południowej części kraju, roślina rzadka, objęta ochroną. Wszystkie części rośliny są trujące, przy czym największe stężenie trujących alkaloidów znajduje się w korzeniach i owocach.. Roślina jest bardzo trująca ze względu na dużą zawartość atropiny i hioscyjaminy. Obie substancje wpływają na działanie układu nerwowego. Objawy zatrucia to pobudzenie, halucynacje, napady szału, światłowstręt. Dawka śmiertelna dla dorosłego człowieka to około 10-20 owoców, podczas gdy u dzieci niekiedy wystarczają zaledwie 3-4 owoce! Śmierć następuje w czasie śpiączki na skutek ustania funkcji oddechowych. Jeżeli zauważymy jakiekolwiek z powyższych objawów po spożyciu groźnego owocu, należy jak najszybciej wezwać karetkę lub przewieźć zatrutą osobę do szpitala. Chcąc pomóc osobie, która zjadła wilczą jagodę i ma pierwsze objawy zatrucia, można spróbować wywołać u niej wymioty. Nie należy tego jednak robić u osoby, która straciła przytomność lub ma drgawki.

KIELISZEK ZAROŚLOWY należy do rośliny powojowatych. Ta pospolita roślina charakteryzuje się białymi kwiatami przypominającymi kielich. Osiąga długość od 100 do 300 cm. Kwitnie całe lato. W Polsce jest bardzo popularna. Ze względu na swój ładny wygląd, chętnie zrywają ją dzieci. Tymczasem kontakt z nią może spowodować poważne podrażnienia skóry.

#latozSanepidem