100 rezerwatów na 100-lecie Lasów Państwowych
21.05.2024
W województwie mazowieckim trwają prace nad utworzeniem nowych rezerwatów przyrody i powiększeniem kilku istniejących
Regionalny Dyrektor Ochrony Środowiska w Warszawie od lat sukcesywnie prowadzi działania zmierzające do obejmowania najcenniejszych obszarów naszego województwa ochroną w formie rezerwatów przyrody. W 2015 roku utworzonych zostało 5 nowych rezerwatów – Turzyniec, Klimonty, Barania Ruda, Las Jaworski i Mosty Kalińskie, a w 2022 r. powstał pierwszy w naszym województwie rezerwat ichtiologiczny – Toczna. Trwają prace nad wyznaczeniem nowych rezerwatów, a kolejne mogą powstać też w ramach akcji ogłoszonej przez Państwowe Gospodarstwo Leśne Lasy Państwowe 100 rezerwatów na 100-lecie Lasów Państwowych.
Regionalne dyrekcje Lasów Państwowych, położone w granicach województwa mazowieckiego, przedstawiły propozycje nowych rezerwatów. Swoje sugestie zgłosiły także organizacje pozarządowe. W marcu br. utworzone zostały zespoły robocze ds. wyznaczania rezerwatów przyrody na terenie województwa mazowieckiego. W ich skład wchodzą przedstawiciele regionalnych dyrekcji Lasów Państwowych i Regionalnej Dyrekcji Ochrony Środowiska w Warszawie. Tworzenie nowych rezerwatów przyrody jest jednym z zadań regionalnych dyrektorów ochrony środowiska, tym samym to właśnie na pracownikach Regionalnej Dyrekcji Ochrony Środowiska w Warszawie leży obowiązek wnikliwej weryfikacji wszystkich zgłoszonych propozycji i wybór tych obszarów, które faktycznie zasługują na ochronę jako rezerwaty przyrody.
Członkowie zespołów roboczych biorą udział w spotkaniach i licznych wyjazdach terenowych, podczas których weryfikowane są propozycje nowych rezerwatów. Dotychczas takie spotkania odbyły się już w nadleśnictwach: Jabłonna, Drewnica, Chojnów, Garwolin, Wyszków i Ostrów Mazowiecka. W najbliższym czasie podobne spotkania planowane są w nadleśnictwach: Sarnaki i Przysucha, w następnej kolejności w nadleśnictwach: Pułtusk, Płońsk, Siedlce i Mińsk Mazowiecki i w nieco dalszej perspektywie: Skarżysko, Radom i Kozienice. Podczas spotkań omawiane są także propozycje Regionalnego Dyrektora Ochrony Środowiska w Warszawie, w tym m.in. te dotyczące powiększenia rezerwatów Zegrze i Pomiechówek, czy też wyznaczenia rezerwatu przyrody Fidest, którego fragment został zaproponowany przez organizację pozarządową i Nadleśnictwo Drewnica. Podczas oględzin terenowych omawiane są kwestie przebiegu granic, największych zagrożeń i niezbędnych działań ochronnych, jakie konieczne będą do przeprowadzenia po objęciu zgłoszonych obszarów ochroną w formie rezerwatu przyrody. Część propozycji już uzyskało wstępną akceptację, inne natomiast wymagają dodatkowych analiz.
Warto również wspomnieć, że Regionalny Dyrektor Ochrony Środowiska w Warszawie podjął, jeszcze przed ogłoszeniem akcji 100 rezerwatów na 100-lecie Lasów Państwowych, działania zmierzające do utworzenia nowych rezerwatów w województwie mazowieckim (np. Brody Czerwińskie w Nadleśnictwie Płock), jak również znaczącego powiększenia już istniejących rezerwatów - Gołuska Kępa, Obory, Czerwony Krzyż, Przełom Witówki czy Sadkowice. Dokumentacja niezbędna do wprowadzenia w życie zarządzeń w sprawie powiększenia rezerwatów została już zebrana, a aktualnie sporządzane są stosowne zarządzenia. Przygotowywane jest też opracowanie niezbędne do utworzenia rezerwatu Brody Czerwińskie.
Mamy nadzieję, że zasługująca na najwyższe uznanie inicjatywa Lasów Państwowych pozwoli uzupełnić sieć rezerwatów przyrody na terenie Mazowsza, która już dziś obejmuje 190 obszarów chronionych w tej formie. Jest to największa liczba rezerwatów przypadająca na województwo w naszym kraju. Nowotworzone rezerwaty pozwolą zachować wyjątkowe pod względem przyrodniczym i krajobrazowym obszary, co niewątpliwie pozytywnie wpłynie na bioróżnorodność Mazowsza. W tym miejscu podkreślić należy, że rezerwat przyrody, jest obok parku narodowego najwyższą polską formą ochrony przyrody, a obejmować powinien obszary zachowane w stanie naturalnym lub mało zmienionym, w tym przede wszystkim ekosystemy, ostoje i siedliska przyrodnicze, ale też siedliska roślin, zwierząt lub grzybów, a także twory i składniki przyrody nieożywionej.