Regionalna Dyrekcja
Ochrony Środowiska w Warszawie

Często pojawiają się pytania, jak postępować, kogo należy poinformować w przypadku znalezienia rannego zwierzęcia wymagającego pomocy. Czy i co robić w przypadku znalezienia się dziko występującego zwierzęcia w miejscu nie będącym jego siedliskiem, a mogącym stanowić zagrożenie dla jego życia bądź życia ludzi. Jakie instytucje mają kompetencje, aby podejmować działania z zakresu ochrony przyrody w tym kontekście?

W pierwszej kolejności należy kontaktować się z właściwym urzędem gminy. Wójt, burmistrz lub prezydent miasta mają kompetencje do działania w zakresie ochrony przyrody. Do zadań własnych gminy należy bowiem zaspokajanie zbiorowych potrzeb wspólnoty, w szczególności w sprawach ochrony środowiska i ochrony przyrody oraz w kwestiach porządku publicznego i bezpieczeństwa obywateli. Organy administracji publicznej są obowiązane do zapewnienia warunków prawnych, organizacyjnych i finansowych dla ochrony przyrody. Stąd np. w przypadku znalezienia zwierzęcia wymagającego opieki weterynaryjnej lub pomocy ośrodka rehabilitacji zwierząt to po stronie gminy leży w pierwszej kolejności zorganizowanie akcji ratunkowej lub pomoc w zapewnieniu transportu do ośrodka rehabilitacji.

Często na obszarze gminy działa straż gminna (w gminach, w których organem wykonawczym jest burmistrz (prezydent miasta) nosi ona nazwę straży miejskiej), której zadaniem jest ochrona porządku publicznego na terenie gminy. W ramach straży gminnej może być również wyodrębniona specjalna jednostka organizacyjna dedykowana sprawom z zakresu ochrony środowiska i ochrony przyrody (np. tak jak to ma miejsce w przypadku Ekopatrolu Straży Miejskiej m.st. Warszawy), która podejmuje działania interwencyjne na rzecz ochrony zwierząt, w tym m.in. egzekwowanie obowiązku humanitarnego traktowania zwierząt, ale także przeciwdziała zagrożeniom dla życia i zdrowia ludzi ze strony zwierząt. Gminy mają również możliwość podjęcia współpracy z miejscową jednostką Ochotniczej Straży Pożarnej, a zdarza się, że mają powołane jednostki organizacyjne ds. kryzysowych bądź umowy podpisane z wyspecjalizowanymi podmiotami zewnętrznymi.

Oprócz wójtów, burmistrzów i prezydentów miast organami ochrony przyrody, które zajmują się sprawami dzikich zwierząt, są m.in. wojewodowie, regionalni dyrektorzy ochrony środowiska, marszałkowie województwa, dyrektorzy parków narodowych, starostowie. Wsparcia lub informacji pozwalających ocenić konkretną sytuację mogą udzielić także przedstawiciele organizacji społecznych zajmujących się ochroną przyrody.

Zwierzętom rannym lub osłabionym pomocy udzielają lekarze weterynarii i ośrodki rehabilitacji dzikich zwierząt. W każdym województwie znajdują się ośrodki rehabilitacji zwierząt, do których można zgłosić się o pomoc. Lista ośrodków rehabilitacji zwierząt działających na terenie województwa mazowieckiego znajduje się na stronie internetowej pod adresem: http://warszawa.rdos.gov.pl/osrodki-rehabilitacji-zwierzat.

Uwaga! Wobec zwierząt objętych ochroną gatunkową obowiązują zakazy chwytania, transportu, przetrzymywania oraz umyślnego przemieszczania miejsc regularnego przebywania na inne miejsca. Zakazy te jednak nie dotyczą sytuacji, gdy mamy do czynienia ze zwierzętami rannymi lub osłabionymi a realizowane przez nas działania mają na celu udzielenie pomocy weterynaryjnej tym zwierzętom i przemieszczenie ich do dedykowanych ośrodków rehabilitacji zwierząt.