Regionalna Dyrekcja
Ochrony Środowiska w Warszawie

Jeden z planowanych do utworzenia na Mazowszu rezerwatów przyrody, Fidest, znajduje się nieopodal Wyszkowa. Dominują tu tajemnicze, niedostępne, podmokłe olsy, położone w obniżeniu malowniczej doliny Bugu. Warto wiedzieć, że ols inaczej nazywany jest lasem na wodzie lub lasem na kępach - wokół korzeni olch rosną gatunki unikające bezpośredniego kontaktu z wodą, zaś w dolinkach, przynajmniej okresowo wypełnianych wodą, dobrze sobie radzą rośliny bagienne. Krajobraz rezerwatu wzbogacają wydmowe wyniesienia, na których można obserwować bór i las mieszany – tu uwagę zwracają stare dęby, nadające temu miejscu puszczańskiego charakteru.

Rezerwat projektowany jest na obszarze 279 ha. Zdecydowaną większość, bo około 90 % tej powierzchni, stanowią drzewostany, w których najliczniej występują olsze, rosnące w towarzystwie sosen, brzóz, świerków i jesionów. Zmiany stosunków wodnych powodują stopniowe łęgowienie olsu – stąd można tu także obserwować łęg jesionowo – olszowy, w którym, obok olszy czarnej i jesionu wyniosłego, pojawia się dąb szypułkowy.

Spośród gatunków roślin objętych ochroną ścisłą rośnie tu m.in. czarcikęsik Kluka. Zwierzęta reprezentowane są licznie przez ptaki, w tym gatunki charakterystyczne dla terenów podmokłych, jak żuraw czy bocian czarny, które znajdują tu dogodne żerowiska. Dzięcioły upodobały sobie liczne martwe i zamierające drzewa, oferujące dogodne miejsca siedliskowe i bogatą bazę żerową. Na terenie projektowanego rezerwatu obserwowany był również puszczyk. Awifaunę uzupełniają m.in. sikory, muchołówki i drozdy. Obecność wody sprzyja również płazom, w tym ropusze szarej i szeregu gatunkom żab. Gady reprezentowane są m.in. przez zaskrońca i jaszczurkę zwinkę. Z uwagi na niedostępność terenu pojawiają się tu również duże ssaki, takie jak łosie i jelenie, obserwowane były także wilki, znajdujące dogodne kryjówki w niedostępnych rozlewiskach pośród drzew.

Plany objęcia tego terenu ochroną sięgają początku XXI w. Jednak wzrost liczby inwestycji, w tym budowa trasy szybkiego ruchu w sąsiedztwie kompleksu leśnego, w którym znajduje się projektowany rezerwat, przyczyniły się do znaczącej zmiany stosunków wodnych. Wpłynęło to na wielkopowierzchniowy rozpad drzewostanu i w konsekwencji wstrzymanie procedury ustanowienia rezerwatu. Na części obszaru przeprowadzono prace służące odnowieniu lasu, część natomiast pozostawiona została bez ingerencji człowieka. Możliwość obserwowania naturalnych procesów była jednym z argumentów przemawiających za ponownym rozważeniem ustanowienia rezerwatu Fidest. Istotnym elementem jest także duża bioróżnorodność i bogactwo ekosystemów – nie tylko podmokłych zbiorowisk leśnych, ale również mozaiki terenów otwartych, śródleśnych polan, upraw i powierzchni pozrębowych, stanowiących dogodne siedliska dla wielu gatunków. Duża ilość martwego drewna, powstała na skutek zamierania drzewostanów, sprzyja obecności porostów, śluzowców, a przede wszystkim owadów żerujących w drewnie. Teren ten jest jednocześnie cennym rezerwuarem wody – przez większość roku pomiędzy dorodnymi olszami utrzymuje się lustro wody.

Podczas prac zespołu roboczego powstałego w ramach inicjatywy 100 rezerwatów na 100-lecie Lasów Państwowych określono granice planowanego rezerwatu i jego cel ochrony. W uzgodnieniach brali udział m.in. przedstawiciele zarządzającego terenem Nadleśnictwa Drewnica, jak i pracownicy RDOŚ w Warszawie. Obecnie konieczne jest uzupełnienie i zaktualizowanie danych przyrodniczych. Po przeprowadzeniu konsultacji społecznych możliwe będzie wydanie zarządzenia w sprawie utworzenia rezerwatu przyrody Fidest przez Regionalnego Dyrektora Ochrony Środowiska w Warszawie.