Rolnictwo

Sytuacja na rynkach rolnych

Ministrowie przeprowadzili dyskusję na temat obecnej sytuacji na rynkach rolnych, w szczególności w związku z inwazją Rosji na Ukrainę. W tym kontekście prezydencja przedstawiła informacje o wynikach zorganizowanych przez siebie debat sektorowych na temat bieżących wyzwań i perspektyw, przed którymi stoją sektory rolne.

W początkowej części posiedzenia uczestniczył minister ds. polityki rolnej i żywności Ukrainy Witalij Kowal, który zaprezentował informację na temat wpływu wojny na sytuację sektora rolnego w Ukrainie i apelował o dalsze wspieranie eksportu.

Stanowisko Polski

Minister rolnictwa i rozwoju wsi Czesław Siekierskich w dyskusji odniósł się do trzech sektorów, w przypadku których wyzwania są największe tj. sektor wieprzowiny, zbóż i cukru. Minister wskazał, że największym wyzwaniem dla sektora wieprzowiny jest brak skutecznych mechanizmów łagodzących niską opłacalności produkcji.

Wskazał na niestabilność dochodową przy wysokich kosztach produkcji i coraz wyższych wymaganiach dla gospodarstw, co prowadzi do likwidacji stad świń. Minister Siekierski podkreślił, że sytuację pogarsza też ASF, dlatego konieczna jest poprawa skuteczności działań w zakresie walki z tą chorobą. Minister dodał ,że problemy rolników potęguje ich słaba pozycja w łańcuchu żywnościowym.

Szef resortu rolnictwa odnosząc się do sektora zbóż, podkreślił, że jest on  zdominowany przez kilku graczy, w tym Rosję, która może destabilizować światowy rynek zbóż. Zaznaczył, że w przypadku Polski problemem jest także napływ tanich zbóż z Ukrainy.

Minister podkreślił, że należy chronić unijny rynek przed napływem zbóż z kierunków, gdzie nie są przestrzegane unijne standardy produkcji w zakresie ochrony klimatu, środowiska, bezpieczeństwa i jakości żywności.

– Należałoby podjąć działania na rzecz usprawnienia transportu wewnątrz Unii Europejskiej i obniżenia jego kosztów, aby zachęcać unijne kraje deficytowe do zaopatrywania się w większym stopniu w zboża na rynku wewnętrznym – dodał polski minister rolnictwa. 

Minister Siekierski zwrócił uwagę, że pomimo trwającej wojny Ukraina rozwija sektor cukru. Stwierdził, że z uwagi na wysokie koszty transportu, ukraiński cukier trafiać może przede wszystkim na najbliższy rynek, w tym rynek Polski. Minister podkreślił, że przy braku zapewnienia równych warunków konkurencji może to prowadzić do upadku sektora cukru w Polsce, a w dalszej kolejności w Unii Europejskiej.

Szef resortu rolnictwa zwrócił też uwagę na ogromne wyzwania stojące przed rolnictwem UE, które będą wynikały z ewentualnego podpisania umowy z Mercosurem.

Minister pokreślił, że negocjacje co prawda wciąż trwają, ale dotychczasowe wyniki rozmów w obszarze rolnictwa budzą duże zaniepokojenie środowisk rolniczych. Dodał, że obawy dotyczą m.in. skutków dla sektora wołowego i drobiowego oraz trudności w konkurowaniu z produkcją rolną z krajów Mercosur, gdzie obowiązują odmienne wymogi i standardy produkcji rolnej, a tym samym niższe koszty produkcji.

Unijna strategia białkowa

Z inicjatywy delegacji Niemiec i Danii został omówiony temat dotyczący potrzeby przedłożenia przez KE unijnej strategii białkowej.

Stanowisko Polski

Minister Siekierski zgodził się z wnioskiem delegacji Niemiec i Danii w sprawie potrzeby przedłożenia unijnej strategii białkowej. Podkreślił, że deficyt produkcji białka roślinnego w Unii Europejskiej jest trudnym i strategicznym problemem wymagającym rozwiązania. Dodał, że dostępność białka roślinnego to klucz do zapewnienia bezpieczeństwa żywnościowego.

Szef polskiej delegacji podkreślił, że zwiększenie powierzchni uprawy soi w UE, a także innych roślin białkowych pozwoli zwiększyć niezależność od zewnętrznych dostaw i zdywersyfikować źródła zaopatrzenia.

– Z punktu widzenia Polski, białko roślinne ma szczególne znaczenie dla przemysłu paszowego. Polska jest liderem w produkcji drobiu, dla którego białko roślinne jest niezbędne. Tymczasem zdecydowana większość białka na cele paszowe pochodzi z importu, spoza Unii Europejskiej – powiedział polski minister rolnictwa. 

Szef polskiego resortu rolnictwa dodał, że chcemy zwiększyć produkcję białka w ramach własnych możliwości. Uznał, że ważne jest, aby podjąć kompleksowe działania na poziomie unijnym, które wprowadzą skuteczne środki w celu zwiększenia niezależności białkowej.

Rybołówstwo

Uprawnienia do połowów

Podczas posiedzenia ministrowie ds. rybołówstwa wymienili się poglądami w sprawie propozycji Komisji Europejskiej dotyczącej ustalenia możliwości połowowych na rok 2025.

W zakresie nowej kwoty połowowej dorsza ministrowie zobowiązali się do poszukiwania rozwiązania pozwalającego na ustalenie klucza alokacji dla zainteresowanych tym gatunkiem państw członkowskich i wyrazili nadzieję na zakończenie prac przed grudniową AGRIFISH.

Ministrowie ds. rybołówstwa odnieśli się również do konieczności rewizji planu zarządzania węgorzem i wprowadzenia odpowiednich środków ochrony dla wszystkich stadiów tego gatunku.

Spotkania na marginesie posiedzenia Rady

Na marginesie Rady AGRIFISH minister Czesław Siekierski uczestniczył w  spotkaniu ministrów rolnictwa EPP, bilateralnym spotkaniu z ministrem wyżywienia i rolnictwa Niemiec Cemem Özdemirem oraz  z minister spraw regionalnych i rolnictwa Estonii Piret Hartman,  nieformalnym lunchu ministrów rolnictwa Bułgarii, Polski, Rumunii, Słowacji i Węgier z udziałem ministra rolnictwa Ukrainy.