Strategia zrównoważonego rozwoju wsi, rolnictwa i rybactwa 2030 (SZRWRiR 2030)

SZRWRiR 2030 została przyjęta Uchwałą NR 193 Rady Ministrów z dnia 17 października 2023 r. w sprawie przyjęcia aktualizacji „Strategii zrównoważonego rozwoju wsi, rolnictwa i rybactwa 2030” na podstawie ustawy z dnia 6 grudnia 2006 r. o zasadach prowadzenia polityki rozwoju (Dz. U. z 2023 r. poz. 1259 i 1273). Dookreśla ona cele średniookresowej strategii rozwoju kraju w odniesieniu do obszarów wiejskich i sektora rolno-spożywczego.

Cele Strategii zrównoważonego rozwoju wsi, rolnictwa i rybactwa 2030

Celem głównym Strategii zrównoważonego rozwoju wsi, rolnictwa i rybactwa 2030 jest wielofunkcyjny rozwój gospodarczy wsi zapewniający bezpieczeństwo żywnościowe kraju i zwiększenie wartości dodanej z rolnictwa oraz trwały wzrost dochodów jej mieszkańców przy minimalizacji rozwarstwienia ekonomicznego, społecznego i terytorialnego oraz poprawie stanu środowiska naturalnego.

Cel główny SZRWRiR 2030 będzie realizowany w oparciu o trzy uzupełniające się cele szczegółowe:

Cel szczegółowy I: Wzmocnienie bezpieczeństwa żywnościowego i odporności na kryzysy
Cel szczegółowy II: Poprawa jakości życia, infrastruktury i stanu środowiska
Cel szczegółowy III: Rozwój przedsiębiorczości, pozarolniczych miejsc pracy i aktywnego społeczeństwa

Długoterminowa wizja polskiej wsi i polskiego rolnictwa

Wizja polskiej wsi

Obszary wiejskie to tereny, gdzie wykorzystanie przestrzeni do prowadzenia produkcji rolnej jest traktowane priorytetowo ze względu na bezpieczeństwo żywnościowe kraju. Jest to również atrakcyjne miejsce do zamieszkania, prowadzenia działalności pozarolniczej i rybackiej oraz wypoczynku. To również obszary dostarczające dóbr publicznych i rynkowych, z zachowaniem unikalnych walorów przyrodniczych, krajobrazowych i kulturowych dla przyszłych pokoleń

Wizja polskiego rolnictwa

Podstawą ustroju rolnego są gospodarstwa rodzinne podlegające szczególnej ochronie państwa. Rolnictwo rozwija się w sposób zrównoważony i odpowiedzialny. Krajowy sektor rolno-spożywczy gwarantuje bezpieczeństwo żywnościowe kraju, wykorzystuje nowoczesne technologie i krótkie łańcuchy dostaw. W rolnictwie zostały zatrzymane niekorzystne zmiany struktury demograficznej oraz znacząco zwiększono odporność produkcji rolnej i rybackiej na kryzysy.

Obszary wpływające na realizację celów strategii

W SZRWRiR 2030 zdefiniowano trzy obszary, od których zależy realizacja celów strategii:

(1) Sprawne zarządzanie rozwojem

(2) Stabilne finansowanie rozwoju

(3) Trwała zdolność kreacji i uczenia się

Kierunki interwencji

W SZRWRiR 2030 przyjęto 4-poziomowy układ logiki interwencji: cel główny, cele szczegółowe/obszary wpływające na osiągnięcie celów strategii, kierunki interwencji, działania i projekty strategiczne.

Projektując kierunki interwencji oraz działania, stosowano następujące zasady:

zasadę selektywnego podejścia (koncentracja, poszukiwanie nisz, sektory)
podejście zintegrowane i zróżnicowane terytorialnie (zarządzanie organizowane wokół celów strategicznych, koordynacja sektorów i instytucji działających na różnych poziomach zarządzania)
współpracę
partnerstwo i współodpowiedzialność podmiotów publicznych, biznesu i obywateli przy realizacji polityk publicznych; mobilizacji krajowego kapitału
procesy demograficzne jako punkt odniesienia dla planowania i realizacji działań rozwojowych

Cele i kierunki SZRWRiR 2030

Wzmocnienie działań publicznych w obszarze zapewnienia bezpieczeństwa żywnościowego oraz zwiększania odporności sektora rolno-spożywczego na kryzysy

Strategia podkreśla konieczność budowy większej odporności na zmiany klimatu (w szczególności niedobory wody), odbudowy łańcuchów dostaw zerwanych podczas pandemii i w wyniku wojny w Ukrainie, wzmocnienie krajowych producentów i przetwórców rolno-spożywczych dla trwałej zdolności do zapewniania bezpieczeństwa żywnościowego (w tym również w odniesieniu do produkcji zwierzęcej) oraz zapewnienie uczciwych warunków konkurencji w rozszerzonej UE i przy nowych uwarunkowaniach handlu zagranicznego.