Bałkańska pita z Lipian
03.06.2018
Produkt wpisany na listę produktów tradycyjnych w dniu 2017-07-27 w kategorii Gotowe dania i potrawy w woj. dolnośląskim
Wygląd:
Cienkie zwinięte ciasto z widocznymi na przekroju warstwami farszu.
Kształt:
Owalny lub prostokątny, lekko zaokrąglony.
Rozmiar:
W zależności od formy, w której jest pieczona, ok. 30 x 30 cm.
Barwa:
Zewnętrzna złocista, zarumieniona. Na przekroju zależna od rodzaju farszu.
Konsystencja:
Stała, ciasto miękkie, delikatne.
Smak:
Słodki lub słony, w zależności od farszu.
Dodatkowe Informacje:
Rodzaje farszów: z dynią, z jabłkami, ze szpinakiem i serem typu feta lub twarogiem, z białym serem (twarogiem), z mięsem mielonym, z ziemniakami i mięsem.
Tradycja:
Na przełomie XIX i XX w., w wyniku szeroko zakrojonej akcji osadniczej Austro-Węgier, z Polski na teren Bałkanów wyjechało ok. 15 tysięcy osób. Po zakończeniu II wojny światowej, w wyniku porozumień z rządem Jugosławii, reemigranci zostali przywiezieni na Dolny Śląsk. Jako miejsce osiedlenia wybrano powiat bolesławicki, w granicach którego leży wieś Lipiany. Reemigranci przywieźli ze sobą część kultury bałkańskiej, która przez kilka pokoleń na obczyźnie stała się ich własną. Zawierała zarówno elementy wywiezione z Polski, jak i przyswojone w czasie pobytu w Bośni. Jednym z elementów tej kultury była kuchnia. Szczególną potrawą, którą upodobali sobie Polacy mieszkający na Bałkanach, i którą przywieźli na Dolny Śląsk, była pita. Pita wyrabiana była z kluskowego, cienko wałkowanego ciasta, przekładanego nadzieniem z dyni, jabłek, sera i mięsa. Była również wersja na słodko, polana na wierzchu śmietaną, posypana cukrem, a potem zapieczona w piecu. Zarówno na ciepło, jak i na zimno potrawa ta była bardzo lubiana i chętnie zabierana do pracy lub w podróż. Pita z dynią i jabłkami – do dziś jest ulubionym daniem codziennej kuchni w okolicach Bolesławca. Dobrze przypieczona jest bardzo chrupka, niezwykle aromatyczna i smaczna. Obecnie w Lipianach organizowane są warsztaty pieczenia pity bałkańskiej. Odbywa się również bałkańskie święto pity. Tradycja przyrządzania pity, przywieziona przez reemigrantów z Bośni osiadłych w poświecie, jest bardzo silnie zakorzeniona, podtrzymywana i popularyzowana.
- Ostatnia modyfikacja:
- 19.09.2018 11:16 Sławomir Mucha
- Pierwsza publikacja:
- 19.09.2018 11:16 Sławomir Mucha