W celu świadczenia usług na najwyższym poziomie stosujemy pliki cookies. Korzystanie z naszej witryny oznacza, że będą one zamieszczane w Państwa urządzeniu. W każdym momencie można dokonać zmiany ustawień Państwa przeglądarki. Zobacz politykę cookies.
Powrót

Chleb flisacki dawniej zwany chrupackim

03.06.2018

Produkt wpisany na listę produktów tradycyjnych w dniu 2005-10-10 w kategorii Wyroby piekarnicze i cukiernicze w woj. podkarpackim.

Wygląd:

Chleb koloru złocistego o zarumienionej skórce. Na przekroju z widocznym kawałkami skwarek

Kształt:

Kształt podłużny. Na przekroju prostokątny

Rozmiar:

Bochenki chleba o masie netto 500g – 800g. O długości 25 cm – 35 cm

Barwa:

Barwa złocista. Na przekroju jasnoszara

Konsystencja:

Miękka i sprężysta

Smak:

Lekko kwaśny, o zapachu smażonych skwarek

Dodatkowe Informacje:

Chleb flisacki ze względu na zawarte w nim skwarki charakteryzuje się dużą wilgotnością oraz wyjątkowo długim okresem świeżości (około dwóch tygodni). Jest bardzo smaczny, pożywny.

Tradycja:

Chleb flisacki – jego oryginalna historyczna nazwa to chleb chrupacki – łączył się bezpośrednio z wykonywaniem zawodu flisaka i jest przypisany do jednej miejscowości – Ulanowa. Ulanów od XVII do XIX wieku był bardzo silnym ośrodkiem flisactwa w Polsce i jest jedynym obecnie miejscem gdzie kultywuje się polskie tradycje flisackie. Flisacy wyruszając w czterotygodniowy (bywały i dłuższe) spław tratwą do Gdańska, potrzebowali produktu spożywczego, który miałby specyficzne właściwości, był pożywny, a jego proces czerstwienia był odpowiednio długi. Chleb chrupacki – flisacki spełniał te oczekiwania i ponadto był bardzo smaczny. Nie wiadomo dokładnie od kiedy zaczęto wypiekać w Ulanowie chleb chrupacki, niemniej tradycja ta istniała w drugiej połowie XIX wieku, trwała do wybuchu II wojny światowej, gdy ostatecznie zaprzestano długodystansowych spławów drewna. Chleb chrupacki – flisacki był wypiekany przez matki, żony, córki, siostry flisaków (głównie retmanów) w Ulanowie, indywidualnie we własnych domach. Używano do niego produktów lokalnych – mąki żytniej, razowej lub zwykłej z dodatkiem mąki pszennej, serwatki, swarków z przetopionej słoniny lub smalcu, „chrupacki – chleb flisacki wypiekany według specyficznej receptury przez zamożnych Ulanowian z żytniej mąki razowej z dodatkiem usmażonej słoniny albo smalcu. Przed wsadzeniem do pieca ciasto chlebowe „zagniatano” z owym tłuszczem, a nawet tylko „z suchymi skwarkami”. Z tej masy formatowano duże bochenki, które wkładano do blaszanych brytfanek. Sposób takowego wypieku utrzymywał się nieprzerwanie w praktyce ulanowskich flisaków aż do lat trzydziestych dwudziestego stulecia”. (Ks. dr hab. Wilhelm Gaj-Piotrowski Z flisackich tradycji Ulanowa - „małego Gdańska” Stalowa Wola 2001 r. str. 126, Maria Misińska „Prace i materiały muzeum archeologicznego i etnograficznego w Łodzi, seria etnograficzna nr 6 – Tradycyjny spław drewna w Polsce (druga poł. XIX w. i wiek XX) Łódź 1962 r., str. 98). Odtworzony według receptury sprzed co najmniej 150 lat chleb stanowi część tradycji flisackiego Ulanowa i jest obecny na organizowanych uroczystościach i spławach flisackich.

Informacje o publikacji dokumentu
Ostatnia modyfikacja:
19.09.2018 14:06 Sławomir Mucha
Pierwsza publikacja:
19.09.2018 14:06 Sławomir Mucha
{"register":{"columns":[]}}